Ажмолдаева клара байжигитовна



бет19/19
Дата30.09.2023
өлшемі1.78 Mb.
#479254
түріДиссертация
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
azhmoldaeva-k-b-povtor-phd-s-sp

Технологии

Баллы

1

2

3

4

5

Экскурсия
















Экологиялық соқпақ
















Интернет жүйесімен жұмыс
















Олимпиадалар мен жобалар өткізу
















Сабақтан тыс жұмыс
















11. Жаңартылған білім бағдарламасында өзіндік өлкетану компоненттері кездеседі ме?


12. Биология бойынша жаңартылған білім бағдарламасы аясында мұндай жұмыс түрі қаншалықты нәтижелі болады деп есептейсіз?


Қосымша Б
Курстар
Кесте Б 1 - «Қазақстан биоресурстары» атты элективті курс мазмұнына енгізілген мазмұн бойынша оқу-тақырыптық жоспар





Сабақтың тақырыбы

Негізгі мазмұны

Негізгі іс-ірекет түрлерінің сипаттамасы

Жоспарланған нәтижелер







Пәндік

Жеке тұлғалық

Мета-пәндік




1 тақырып. Биологиялық өлкетануға кіріспе







1.



Биологиялық өлкетану пәні. Тарихи шолу.

Мақсаттары мен міндеттері. Биологиялық өлкетану пәні. Туған өлкенің табиғатын зерттеуге тарихи шолу. Арал маңын зерттеуге қосқан ғалымдардың үлесі (Димеева Л.А. және т.б.).
Негізгі ұғымдар: биологиялық өлкетану

Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Қазіргі өмірдегі биологиялық білімнің маңыздылығын ашу.

Білік
тақырып бойынша ұғымдарды анықтау ,биологиялық ғылымдар жүйесіндегі биологиялық өлкетанудың орнын анықтау;
туған өлкені зерттеу тарихы туралы ақпаратты интернеттен және басқа дереккөздерден табу, Туған өлкенің табиғаты туралы білімнің рөлін бағалау.

Тірі табиғатпен қарым-қатынастың негізгі принциптері мен ережелерін білу.
Тірі табиғатты зерттеуге бағытталған танымдық қызығушылықтар мен мотивтерді қалыптастыру.
Интеллектуалды дағдыларды,табиғатқа этикалық қатынасты қалыптастыру.

Әр түрлі ақпарат көздерімен жұмыс істей білу.
Кестені толтыру немесе сызба жасау мүмкіндігі.
Мұғалімнің сұрақтарына жауап бере білу, диалог жүргізу.

Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6

7




2

Зерттеу әдістері.
Феносигналдар

Зерттеу әдістері (бақылау, сипаттама, салыстыру өлшеу, далалық жинау әдісі, эксперимент).
Фенология ғылым ретінде.

Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Оқулық мәтінімен жұмыс істеу дағдыларын пысықтау.




Тірі табиғатпен қарым-қатынастың негізгі принциптері мен ережелерін білу.
Тірі табиғатты зерттеуге бағытталған мотивтердің танымдық қызығушылықтарын қалыптастыру.

Мәтінмен және иллюстрациялармен жұмыс істей білу.
Схемалар құра білу, фенологиялық бақылаулар күнделігін













Феносигналдар
Негізгі ұғымдар:
Фенология,Феносигналдар, зерттеу әдістері (эксперимент (тәжірибе), бақылау, салыстыру), зерттеу объектісі, маусымдық құбылыстар, фенофаза, фазааралық кезең, феноинтервал, фуноиндикатор, феноспектр

Фенологиялық бақылаулар күнделігін жүргізу.
Жабайы табиғатты зерттеудің негізгі әдістеріне сипаттама.
Қоршаған ортаны биоиндикациялау бойынша практикалық іс-әрекет дағдыларын меңгеру және пысықтау




Зияткерлік дағдыларды, табиғатқа этикалық қатынасты, ғылыми дүниетанымды қалыптастыру

жүргізу.
Мұғалімнің сұрақтарына жауап бере білу , диалог жүргізу







3

Биоиндикация туралы түсінік

Биоиндикация туралы түсінік.
Тірі организмдер топтары-биоиндикатор-лар.
Негізгі ұғымдар: биоинди-каторлар, биоиндикация.
Тақырып бойынша иллюстрациялық материал



Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Оқушының мәтінімен жұмыс істеу дағдыларын пысықтау.
Қоршаған ортаның сапасын бағалаудағы тірі организмдердің рөлін

Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.

Тірі табиғатпен қарым-қатынастың негізгі принциптері мен ережелерін білу.
Тірі табиғатты зерттеуге бағытталған танымдық

Мәтінмен және иллюстрациялармен жұмыс істей білу (П).
Схемалар құра білу, фенологиялық бақылаулар күнделігін жүргізу







Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7




2 тақырып. Биологиялық өлкетануға кіріспе




4


Экскурсия (Туған өлкенің табиғаты және оны зерттеу әдістері

Биоиндикация туралы түсінік.
Тірі организмдер топтары-биоиндикаторлар.
Негізгі ұғымдар: биоиндика-торлар, биоиндикация


Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Оқулық мәтінімен жұмыс істеу дағдыларын пысықтау.
Қоршаған орта сапасын бағалаудағы тірі организмдердің рөлінің маңыздылығын түсіндіру


Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Тірі организмдердің негізгі топтары-биоиндикаторлар туралы білім.
Биоиндикаторлар бойынша қоршаған ортаның жай-күйін бағалау

Тірі табиғатпен қарым-қатынастың негізгі принциптері мен ережелерін білу.
Танымдық қызығушылықтар мен мотивтерді қалыптастыру,
Арал маңы табиғатын зерттеуге бағытталған.
Зияткерлік дағдыларды, туған өлкенің табиғатына этикалық қатынасты қалыптастыру
Әр түрлі ақпарат көздерімен жұмыс істей білу (P).
Кестені толтыру немесе сызба жасау мүмкіндігі (R).
Мұғалімнің сұрақтарына жауап бере білу, диалог жүргізу (К)




3 Тақырып. Қызылорда облысының флорасы







5

Өсімдіктердің әртүрлі-лігі
Флора.
Ауданда-стыру

Қызылорда облысының өсімдіктер әлемінің әртүрлілігі.
Өсімдіктер әлемінің алуан түрлілігінің себептері.
Тіршілік ету ортасының өсімдіктердің әртүрлілігіне әсері.
Табиғаттағы Өсімдіктердің адам

Оқулық мәтінімен және сөздікпен жұмыс.
Оқулықтағы кестелермен және картамен жұмыс (Кызылорда облысының өсімдіктер әлемі)
Оқулық мәтіні бойынша кестелер мен сызбалар жасау.

Кызылорда облысының өсімдіктер әлемінің алуан түрлілігі туралы түсінік.
Табиғаттағы және адам өміріндегі өсімдіктердің

Білік
өсімдіктер әлемін ұтымды пайдалану және қорғау үшін оның алуан түрлілігі туралы білімнің қажеттілігін түсіндіріңіз;
Өзіңізге және айналаңыздағыларғ

Білік
ақпаратты жад бойынша ойнатыңыз;
Ұғымның анықтамасын беру;
объектілерді жіктеу, себеп-салдарлық байланыстар орнату;
тапсырманы белгілі бір алгоритм бойынша орындау (N)




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7










өміріндегі маңызы.
Өсімдіктердің аймақтық таралуы.

Негізгі ұғымдар: флора, зоналылық, сәуле, деңгей



Оқу слайд-фильмін көру

рөлі мен маңызы.
Өсімдіктердің аймақтық таралуын білу



а қатысты өз әрекеттеріңіз үшін мақсатты және семантикалық параметрлерді таңдаңыз

Мұғалімнің тапсырмасын орындауды ұйымдастыра білу;
өзін-өзі бағалау және интроспекция дағдыларын дамыту(R).




3

Биоиндикация туралы түсінік

Биоиндикация туралы түсінік.
Тірі организмдер топтары-биоиндикатор-лар.

Негізгі ұғымдар: биоинди-каторлар, биоиндикация.


Тақырып бойынша иллюстрациялық материал


Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Оқушының мәтінімен жұмыс істеу дағдыларын пысықтау.
Қоршаған ортаның сапасын бағалаудағы тірі организмдердің рөлін түсіндіру




Тақырып бойынша ұғымдарды анықтау.
Тірі организмдердің негізгі топтары-биоиндикаторлар туралы білім.
Биоиндикаторлар бойынша қоршаған ортаның жай-күйін бағалау

Тірі табиғатпен қарым-қатынастың негізгі принциптері мен ережелерін білу.
Тірі табиғатты зерттеуге бағытталған танымдық қызығушылықтар мен мотивтерді ,бағытталған қызығушылықтар мен мотивтерді қалыптастыру.
Интеллектуалды дағдыларды қалыптастыру, табиғатқа этикалық қатынастар.
Ғылыми дүниетанымды қалыптастыру

Мәтінмен және иллюстрациялармен жұмыс істей білу (П).
Схемалар құра білу, фенологиялық бақылаулар күнделігін жүргізу (Р).
Мұғалімнің сұрақтарына жауап бере білу , диалог жүргізу (К)

Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6

7




Тақырып 4. Арал маңы аймағының флорасы




5

Өсімдіктердің алуан түрлі Флорасы. Аудандастыру

Арал маңы аймағы флорасының алуан түрлілігі. . Өсімдіктер дүниесінің әртүрлілігінің себептері. Өсімдіктердің әртүрлілігіне тіршілік ету ортасының әсері. Өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Аймақтық таралу өсімдіктердің бөлінуі.

Негізгі ұғымдар: флора, аудандастыру, ополье, арқалық, қабаттау





► Оқулық мәтінімен жұмыс және сөздік.
► <<Арал маңы флорасы» оқулығынан кестелермен және картамен жұмыс.
► Оқулық мәтіні бойынша кестелер мен диаграммаларды құрастыру.
► Жаттығу слайд-фильмін көру
Өсімдіктер дүниесінің әртүрлілігі

► Арал маңы өсімдіктер әлемінің әртүрлілігі туралы көзқарас.
► Өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі мен маңызын білу.
► Өсімдіктердің аймақтық таралуын білу

Білік:
Өсімдіктер дүниесінің алуан түрлілігі туралы білімді ұтымды пайдалану және қорғау үшін қажеттігін түсіндіру;
• өзіне және басқаларға қатысты әрекеттерінде мақсатты және мағыналық параметрлерді таңдау

Білік:
Шеберлік жадтан ақпаратты жаңғырту; ұғымдарды анықтау;
- объектілерді жіктеу, себептік байланыстарды орнату;
►белгілі бір алгоритм (II) бойынша тапсырманы орындау.
► Мұғалімнің тапсырмасын орындауды ұйымдастыра білу;
даму өзін-өзі бағалау және интроспекция дағдылары (P)
мұғалімді тыңдау және сұрақтарға жауап беру;
топтық жұмыс;
►өз көзқарасыңызды сауатты дәлелдеңіз (K)




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7




6

Өсімдіктердің алуан түрі: балдырлар, мүктер, папротниктер

өсімдіктердің тіршілік ету ортасы, өз аймағындағы балдырлардың, мүктердің, папоротниктердің түрлік құрамы, табиғаттағы рөлі туралы түсініктер.

Негізгі ұғымдар: өсімдіктер бөлімдері, балдырлар, мүктер, қырықбуындар, плаундар





Тапсырмаларды жұмыс дәптерлеріне жазу.
Схемаларды жобалау
Сабақ тақырыбы бойынша слайд шоуды көру

Білік:
Өсімдіктер әлемін бөлімдерге бөлу.
Жануаулар. Әлеміндегі өсімдіктерді тану
Өз аймағыңдағы өсімдіктердің түр құрамын білу

Білік:
Өсімдіктер дүниесінің алуан түрлілігі туралы білімді ұтымды пайдалану
Қорғау үшін қажеттілігін түсіндіру;
Қоршаған ортаға және басқаларға қатысты әрекеттеріңізді мақсатты және семантикалық параметрлерді таңдаңыз

Білік:
Ақпаратты жадтан жаңғырту
Объектірлерге анықтамалар беру, жіктеп өзара байланыс орнату
Белгілі бір алгоритм бойынша тапсырманы орындау
Мұғалімнің тапсырмасын орындауды ұйымдастыра білу
Бағалау және интроспекция дағдыларын дамыту (Р)
Мұғалімді тыңдау және жауап беру
Топпен жұмыс, өз көзқарасын сауатты дәлелдеу (К)


Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6

7




7


Өсімдіктердің алуан түрі:
Жалаңаш тұқымды, жабық тұқымды

Жалаңаш және жабықтұқымды өсімдіктердің белгілері, осы бөлімшелер өсімдіктерінің түрлік құрамы, тіршілік ету ортасының жағдайлары. Табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі.

Негізгі ұғымдар:


Жалаңаш және жабықтұқымды

► Мәтінмен жұмыс Оқулықтың және қосымша әдебиеттермен жұмыс
► Көрнекі материалмен жұмыс
Сызбаларымен жұмыс. -«Жалаңаш тұқымдылардың әртүрлілігі>> кестесін толтыру

Патшалықтар: өсімдіктерді бөлімдерге бөледі
Өсімдіктерді тануға дағдыланады
Өсімдіктер құрамымен танысып білімін арттырады

Әлеуметтік мотивациялық оқу әрекетін түзеу
Гуманистік көзқарасты қалыптастыру сана және әлеуметтік құзыреттілік моральдық дилеммаларды шешуге дайындық ретінде

Өзіндік қызметті түзету;
Бағалау деңгейі анықталған қандайда бір іс әрекет;
Тақырып мазмұны мен шартын көрсету (Р)




8

Өсімдіктер тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер.
Фенологиялық бақылаулар

Өсімдіктердің фенологиясы, тану, тұқымдастығы және жыл мезгілі бойынша өсімдік өзгерістерінің белгілері туралы білімдерін қолдану. өзгерістер, құбылыстардың ұйымдастырылуын логикалық бақылау.

Негізгі ұғымдар:


Биоритм, тығын, жапырақтың түсуі, тыныштық күйі, быржылдық, көпжылдық, хабаршы, ерте көктем, кеш көктем

► Оқулықтағы мәтінмен және сызбалармен жұмыс.
► Маусымдық өзгерістердің салыстырмалы сипаттамасының кесте түріндегі құрастыру тірі организмдер. Өсімдік тіршілігіне фенологиялық бақылауларды ұйымдастыру, фенологиялық бақылауларды ұйымдастыру ережелерін құрастыру

►Өсімдіктердің маусымдық табиғи өзгерістерге бейімделуі туралы білім.
► Фенологикалық бақылаулар

Экологиялық мәдениет.
► Сыныптастары мен мұғалімдерін құрметтеу. ► Өз іс-әрекетін объективті бағалау, басқалардың қызмет нәтижелерін бағалау қажеттілігі

Құрылымдық ақпарат, объектілерді сипаттау критерийлерін таңдау; - тұжырымдамалық аппаратпен жұмыс; объектілер мен олардың сипаттамалары арасындағы сәйкестікті орнату; салыстырыңыз және шешім жасайсыз (P)




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7




9



Улы өсімдіктер

улы өсімдіктер тобының уыттылығы туралы түсініктер, олардың аймағындағы улы өсімдіктердің түрлік құрамы, улы өсімдіктердің белгілері, уланудың алдын алу шаралары және алғашқы медициналық көмек.

Негізгі ұғымдар: улы, сөзсіз улы шартты түрде улы өсімдіктер өсімдіктер, улы өсімдіктердің түрлері



«Улы өсімдіктер және уланып қалу жолдары» сызбасын құрастырып, оқулық мәтінімен және сызбаларымен жұмыс.
Жобалау негізгі ереже бірінші медициналық көмектесу нұсқаулығын ұсыну.
Улану белгілері
Топтық жұмыс

Улы өсімдіктердің түрлік құрамы, олардың облыс бойынша таралуы; Улану белгілері.
► Улану кезінде алғашқы көмек көрсете білу

► Экологиялық мәдениетке тәрбиелеу.
► Өзіңіздің және басқалардың денсаулығын сақтау үшін УЛЫ өсімдіктер туралы білімнің маңыздылығын түсіну

- әртүрлі типтегі зертханалық құрал-жабдықтармен жұмыс істеу, суреттің анықтығы; алынған ақпарат негізінде салыстыру және қорытынды жасау; - жіктеу
белгілі бір негізде (II). жұмыс істеу
Нұсқау карточкасындағы тапсырмаларды орындау Алгоритмге сәйкес қабылдау (Р)

10

Дәрілік өсімдіктер

Дәрілік өсімдіктер туралы түсінік, өсімдіктерді мағынасына қарай топтарға бөлу. Өз аймағындағы дәрілік өсімдіктердің түр құрамы, адам өміріндегі рөлі.



Оқулықтағы мәтінмен және сызбалармен жұмыс.
Табиғи заттармен (немесе гербарий материалдарымен) және үлкейткіштермен жұмыс. Тапсырмаға сәйкес

Дәрілік өсімдіктердің түр қалдықтары;
Арал маңы аумағында дәрілік

► Өз әрекеттері мен істері үшін жеке жауапкершілік.
► Салауатты өмір салтын

әртүрлі үлгідегі зертханалық құрал-жабдықтармен жұмыс істеу, көрнекілігі; алынған ақпарат негізінде салыстыру және

Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6

7










Негізгі ұғымдар: дәрілік өсімдіктер, дәрілік өсімдіктердің түрлері: тұтқыр, диафоретикалық, қақырық түсіретін, гемостатикалық, жүрек-қан тамырлары, тыныштандыратын. Тәжірибелік жұмыс «Өлкенің дәрілік өсімдіктерін гербарий үлгілері бойынша зерттеу»

ақпаратты зерттеу және таңдау.
-Алынған нәтижелерді дыбыстау, орындаудың дұрыстығын екі рет тексеру.
- Тәжірибелік жұмыс нәтижелерін тіркеу

өсімдіктердің таралуы.
Дәрілік өсімдіктерді профилактика және емдік шараларда пайдаланылуы

орнату.
► Алған білімдерін тәжірибеде қолдана білу. - Өз жұмысын басқалардың объективті бағалау қажеттілігі

қорытынды жасау;
► объектілерді белгілі бір атрибут (II) бойынша жіктеу.
► нұсқау карталарымен жұмыс; белгілі бір алгоритм (Р) бойынша тапсырмаларды орындау
Шағын топтарда жұмыс істеу;
► тапсырмаларды БІРГЕ орындауда тиімді өзара әрекеттесу;
►ауызша ақпараттарды меңгеру(K)

Ландыш




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7




11

Практикалық жабайы өсімдіктердің ғылыми құндылығы. Жинау, сақтау және дайындау ережелері жабайы өсімдікте
р



Жабайы өсімдіктердің түр құрамы, олардың адам өміріндегі практикалық маңызы, айырым белгілері. Өсімдіктерді жинау ережелері, жинау уақыты және оларды сақтау ережелері

Негізгі ұғымдар: Жабайы өсімдіктер, жабайы өсімдіктердің негізгі топтарының түрлік құрамы



► Әртүрлі ақпарат көздерімен, интернет ресурстарымен жұмыс істеу.
► Атқарылған жұмыстың нәтижесін сыныпқа таныстыру және
аяқталған жобаларды қорғау

Кипрей



►тамақтану кезінде зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету үшін төтенше жағдайларда дәрілік өсімдіктерді пайдалану; өсімдіктерді дұрыс жинау және сақтау

Жолжелкен



►Табиғаттағы аясында қауіпсіздік ережелерін білу.
► Алған білімдерін тәжірибеде қолдана білу. ► Мақсатқа деген қажеттілік басқалардың өз жұмысын бағалауы

► әртүрлі типтегі зертханалық құрал-жабдықтармен жұмыс істеу, көрнекілігі;
► алынған ақпарат негізінде салыстыру және қорытынды жасау;
- белгілі бір негізде объектіні жіктей білу (P). ► Нұсқаулық карталармен жұмыс істей білу, алгоритм (Р) бойынша тапсырмаларды орындау. Қабілеті – шағын топтарда жұмыс істей білу;
► тапсырмаларды бірлесіп орындауда тиімді әрекеттесу: - ақпараттың ауызша түрімен жұмыс жасау (К)




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7




12

Қызыл кітап құрылымы

«Қызыл кітап» туралы түсінік, оның құрылымы, облыстың, оның ауданының қорғалатын өсімдіктері.
Негізгі ұғымдар: Қызыл кітап, қызыл беттер, ақ беттер, сары беттер, сұр беттер, жасыл беттер, қорғалатын өсімдік түрлері



► Оқулықтың мәтінімен және сызбаларымен жұмыс, слайд-шоуды қарау.
► Ақпаратты шығармашылық тапсырма түрінде ұсыну Шағын хабарлама, презентация түрінде жасалған «Сіздің аймақтың Қызыл кітабы», жоба

► Қызыл кітаптың құрылымын, өсімдіктердің жойылу себептерін, өсімдіктерді қорғау шараларын және қорғалатын түрлерді білу

- Экологиялық мәдениетке тәрбиелеу.
- Сыныптастары мен ұстаздарына деген құрмет. ► Тұтыну өз қызметін объективті бағалауда, басқалардың қызмет нәтижелерін бағалауында

- әртүрлі жұмыс ақпарат көздері, оны бір түрден екіншісіне түрлендіру;
- өз жұмысының нәтижелерін ұсыну (П). Тапсырмаларды ұйымдастыра білу.
► Өзін-өзі бағалау дағдыларын дамыту (Р). ► Түрлі формаларды қабылдау қабілеті, дұрыс сұрақтар құрастыру және жауаптарды тыңдау (K)




13

Күзде және қыста ағаштар мен бұталар. Тәжірибелік жұмыс «Күзгі-қысқы

Ағаштар мен бұталардың түр құрамы, күзгі-қысқы кезеңдегі ағаштар мен бұталардың ерекше белгілері.

Негізгі ұғымдар: силуэт, тәж, бүйрек түрлері. Тәжірибелік жұмыс «Күзгі-қысқы кезеңдегі ағаштар мен бұталар»





► Нұсқаулық карталармен жұмыс. Жеке және топтық тапсырмаларды орындау бойынша жұмыс. ► Нәтижелерді сыныпқа ұсыну.
- Практикалық

Күзгі-қысқы кезеңдегі өсімдіктер мен бұталарды идентификациялық карталар арқылы бүршік,

► Алған білімдерін тәжірибеде қолдана білу. ► Өз жұмысын басқалардың объективті бағалау қажеттілігі

Әртүрлі үлгідегі зертханалық құрал-жабдықтармен жұмыс істеу, көрнекілігі;
► алынған ақпарат негізінде салыстыру және қорытынды жасау; ►объектілерді




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7







кезеңдегі ағаштар мен бұталар»


Жыл мезгілдерінің ауысуы



жұмыс кезінде қауіпсіздік техникасын сақтау

силуэт, тәж бойынша анықтау




белгілі бір атрибутқа қарай жіктеу (II).
► Нұсқаулармен жұмыс істей білу, карталар, алгоритмге сәйкес тапсырмаларды қабылдаңыз. (Р)
Шағын топтарда жұмыс істей білу;
• тиімді өзара әрекеттесу жұмысты бірлесіп орындауға қатысу; ақпараттың ауызша түрін меңгеру (К)




14

«Арал маңы аймағының флорасы» тақырыбы бойынша жалпы ca
бақ

Өсімдіктердің флорасы, аудандастырлуы, бөлімдері, олардың түр құрамы.
Қорғаныш, улы, емдік, жабайы өсімдіктерді өсіру. Қызыл кітаптың құрылымы, өсімдіктерді жинау және сақтау ережелері. Улы өсімдіктерден уланудың алдын алу шаралары және зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету шаралары

- білімді жүйелеу және нақтылау.
- жалпылау, бекіту себеп- «Арал маңы аймағының флорасы» тақырыбы бойынша тіркеу сілтемелері

► Дағды негізгі туралы алған білімдерін іс жүзінде қолдану «Арал маңы аймағының флорасы» тақырыбына

►Өсімдіктің өмір сүруі туралы білімнің қажеттілігі мен маңыздылығын түсіндіре білу
► Сыныптастары мен мұғалімдерін

Құрылымы туралы ақпарат, критерийлерді таңдаңыз объектілердің сипаттамалары;
► тұжырымдамалық аппаратпен жұмыс;
► объектілер мен олардың сипаттамалары




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6

7
















Шалғындық ешкі сақалы


Жабайы дәрілік өсімдіктер






Василек синий

арналған түсініктер
Дәрілік бақбақ

құрметтеу.
• Өз іс-әрекетін объективті бағалау, басқалардың қызмет нәтижелерін бағалау қажеттілігі
Бақша ошағаны



арасындағы сәйкестік орнату; салыстыру және қорытынды жасау (P).
► Тапсырмаларды ұйымдасқан түрде орындай білу.
► Өзін-өзі бағалау дағдыларын дамыту (П). ► Ақпараттың әртүрлі формаларын қабылдау, сұрақтарды дұрыс құрастыру
►Жауаптарды тыңдау (К)







Арал маңының фаунасы







16

Жануарлар фаунасының әртүрлілігі. Аудандастыру

Арал маңы жануарлар әлемінің әртүрлілігі. Жануарлар дүниесінің әртүрлілігінің себептері. Жануарлар дүниесінің әртүрлілігіне тіршілік ету ортасының әсері. Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Аудандастыру. Аймақтық таралу жануарлардың жалқаулығы.

► оқулық және сөздікпен жұмыс ► «Арал маңы фаунасы» оқулығының

- Арал маңы жануарлар дүниесінің алуан түрлілігі туралы түсінікке ие болу.
-Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі

Білік:
►Жануарлардың алуантүрлілігі туралы білімді ұтымды пайдалану
► Зерттеуге қатысты мақсатты әрекеттерді және мағыналық параметрлерді таңдау




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6


















Негізгі ұғымдар: фауна, аймақтық, табиғи аумақтар



кестелерімен және картасымен жұмыс
► Оқулық мәтіні бойынша кестелер мен диаграммаларды құрастыру.
► Жаттығу слайд-фильмін көру

мен маңызын білу.
► Арал маңындағы жануарлардың 30- ұлттық таралуы туралы біліңіз



Білік:
►ақпаратты есте сақтау; ► ұғымдарға анықтамалар беру, көлемді жіктеу. ►жобалар: себептерін белгілеу. бірақ-соның салдарынан- кез келген байланыстар;
►тапсырманы орындау - берілген алгоритм (П).
►мұғалімнің тапсырмасын орындауды ұйымдастыру.
► өзін-өзі бағалау және интроспекция дағдылары (P).
►Мұғалімді тыңдау және сұрақтарға жауап беру, топпен жұмыс жасау, өз ойын сауатты дәлелдей білу (K)
Дағды - логикалық







18

Жануарлардың әртүрлілігі. Омыртқал

Хордалылардың негізгі белгілері, олардың жіктелуі. Омыртқалылардың алуан түрлілігі мен өмір салты:

► Әртүрлі ақпарат көздерімен, интернет ресурстарымен жұмыс істеу.

- Хордалылардың көптүрлілігі, олардың әр түрлі тіршілік

Білік:
хордалар типінің алуан түрлілігі туралы олардың эволюция жолдарын, табиғаттағы және адам өміріндегі рөлін түсіну үшін білімнің қажеттілігін түсіндіру;




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6









Ылар

балықтар, қосмекенділер, бауырымен жорғалаушылар, құстар, сүтқоректілер.

Негізгі ұғымдар: омыртқалылар: балық, қосмекенді бауырымен жорғалаушылар (қосмекенділер), (рептилиялар) құстар, сүтқоректілер



► оқыту, слайд фильм көру.
►Сұлба құру (кластер) «Хордалылардың алуан түрі және олардың мекендеу ортасы» ►Омыртқалылардың әртүрлі топтары бойынша шағын презентациялар дайындау
- орындалған жұмыстың нәтижелерін сыныпқа таныстыру

ету ортасына бейімделуі және табиғатта таралуы туралы түсініктері
► Хордалылардың негізгі белгілерін және олардың жіктелуін білу

► алған білімдерін іс жүзінде қолдану.
► Өз қызметінің ұсынылған нәтижелерін қоғамдық бағалау қажеттілігі
Білік:
- әртүрлі жұмыс ақпарат көздері, интернет ресурстары;
• ақпаратты жіктеу және жүйелеу негіздерін таңдау (Р).
- Ақпаратты әртүрлі формада ұсыну мүмкіндігі. Өзін-өзі бағалау және өзін-өзі талдау дағдыларын дамыту (Р).
- Қабылдау қабілеті әртүрлі ақпарат аламыз және оны талқылауға қатысамыз (K)




19

Өңіріміздің сүтқоректі құстары. Жануарлар әрекетінің іздерін зерттеу

Өңіріміздегі құстар мен үтқоректілердің алуан түрі. Жануарлар әрекетінің іздері.

Негізгі ұғымдар: құстар, сүтқоректілер, тіршілік іздері мән. Тәжірибелік жұмыс «Жануарлар



► Оқулықтың мәтінімен және сызбаларымен жұмыс.
► Жаттығу слайд-фильмін көру.
► Тәжірибелік жұмысты орындау кезінде нұсқаулық

- Құстар мен сүтқоректілердің алуан түрлілігі, олардың тіршілік әрекетінің іздері туралы түсініктері

Білік:
• біздің өлкеміздегі құстар мен сүтқоректілердің алуан түрлілігінің қажеттілігін, олардың тіршілік әрекетінің іздерін практикалық пайдалану және жануарларды қорғау үшін түсіндіру. әртүрлілік туралы білім көпірі бейбітшілік;
► алған білімдерін практикада қолдану.
► Өзін-өзі бағалау критерийлерге негізделген




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6










тіршілігінің іздерін зерттеу»



Қоян



карталармен жұмыс



Түлкі



болуы;
Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы.
- Жануарлардың тіршілік әрекетінің іздерінің жіктелуін білу



табысты оқу әрекеті.
- қоршаған әлемді эстетикалық қабылдау

Білік:
логикалық пайымдау, себептерді анықтау. бірақ-тергеу байланыстары; . ақпаратты кестелер, диаграммалар, графиктер түрінде ұсыну;
- себептерін анықтап нәтижесінде кез келген байланыстар мен ұқсастықтарды табу;
• өтініш беру және ұсыну
- басқару элементтерін ізденіп, бағалайды




20

Жануарлар тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер. Фенобақ
ылау

Маусымдарға сипаттама. Жануарлар тіршілігінің негізгі бейімделу ерекшеліктері әртүрлі табиғи маусымдар. Тамақтану ерекшеліктері және маусымдық өзгерістерге бейімделу. Жануарлар мен құстар тіршілігіндегі көбеюге байланысты құбылыстар. Жануарларды

- Оқулықтың мәтінімен және сызбаларымен, интернет ресурстарымен жұмыс.
- «Фенологиялық бақылаулар» кестесін толтыру.
► Жобалау

Жануарларлар тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер туралы түсінік



Білік:
• маусымдық өзгерістер туралы білімнің қажеттілігі нәтижелі нәтижелер оларды практикалық қолдану үшін және қауіпсіздікті түсіндіре білу;
► алған білімдерін тәжірибеде қолдану.
- өзін-өзі бағалау оқу әрекетінің критерийлері.
- қоршаған әлемді эстетикалық қабылдау




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6












фенологиялық бақылау.

Негізгі ұғымдар: Фенология, фенбақылау, жыл мезгілдері, биологиялық ритм, феносигнал



кластер «Құстар өміріндегі маусымдық өзгерістер».
• Жануарлар мен құстарды тіршілік әрекетінің іздері, ұялары бойынша анықтау


Қоныс аударатын құстар


Кірпі
Білік:
логикалық пайымдау, себеп-салдар орнату, тиісті кестелерді байланыстыру, кестелер, диаграммалар түріндегі мәліметтер, диаграммалар бейнелеу;
- себеп-салдарлық жиынтық байланыстар мен ұқсастықтарды анықтау;
► қолдану және ұсыну туралы ақпарат алу
- процесс пен нәтижелерді бақылау және бағалау;
Білік:
Керек жолды ажырату және әрекеттің нәтижесін анықтау;
►шешімді бақылауда белгіленген ережелерді қолдану, нені меңгергенін және нені үйрену керектігін бөліп көрсету және тұжырымдау (Р). жұмысты бірлесіп орындауда өзара тиімді қабілет қалыптастыру
- өз пікірін тұжырымдап, сұрақ қою;
өзара бақылауды жүзеге асыру (K)



Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6






21

Арал маңы аумағындағы жыртқыш аңдар және қауіпті жануарлар. Табиғаттағы мінез-құлық ережелері

Жыртқыш аңдар мұнда: олардың көпшілігі бар айырмашылығы мен мағынасы. Қауіпті улы жануарлар. Арал маңы аумағындағы улы жануарлар классификациясы Табиғаттағы мінез-құлық ережелері.

Негізгі ұғымдар: аң аулайтын жануарлар: қауіпті және улы бірінші кезекте улы болып табылатын жануарлар, екінші ретті улы жануарлар белсенді улы жануарлар, пассивті улы жануарлар



- Оқулықпен жұмыс;
Интернет ресурстары, оқыту слайд-фильмін көру.
– «Арал маңы аумағының қауіпті жануарлары» кестесін толтыру.
► Қауіпті жағдайға тап болған кезде мінез-құлық ережелерін құрастыру Арал маңы аумағының жануарлары және қауіпті жануарлардан зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету ережелері.
- Жобалау кластер «Жануарлардың адам өміріндегі маңызы»

- Арал маңы аумағындағы жыртқыш қауіпті және улы жануарлардың әртүрлілігі туралы идея қалыптастыру.
Табиғаттағы қауіпті жануарларды тани білу.
► Қауіпті, улы жануарлармен кездескенде өзін-өзі ұстау ережелерін білу, алғашқы медициналық көмек көрсету, улы жануарлар шаққан жағдайда көмек көрсету

Білік:
Түсіндіру қабілеті табиғатта қауіпті жануарлар денсаулығын зерттеу қажеттілігі.
Улы жануарлардың әртүрлілігі туралы білім базасы және сақтану үшін медицинаның дамуы;
- қауіпті және улы туралы білім базасы олардың мәні мен рөлін түсіну, қажеттілігін түсіндіру практикалық қолдану
- қажетті алған білімдерін іс жүзінде көпшілікке қолдануды үйрету
•өз қызметінің ұсынылған нәтижелерін бағалау
Білік:
Әртүрлі ақпарат көздерімен, интернет ресурстарымен жұмыс жасау;
Ақпараттарды жүйелеу принциптерін анықтау (II).
Ақпаратты әртүрлі формада жеткізе білу;
Бағалау және анализ жасау қабілетін арттыру(P).
Кез келген формадағы ақпараттарды қабылдау және талқылауларға қатысу(К)









Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6



22

Өлкеміздің қорғауға алынған жануарлары

Арал маңы аумағының Қызыл кітабына енгізілген жануарлар.

Негізгі ұғымдар: Қызыл кітап, Қызыл кітаптың құрылымы, облыстың өз округінің қорғалатын жануарлары



► Оқулықпен жұмыс
Арал маңы аумағының картасымен, интернет-ресурстармен жұмыс, слайд-фильмін көру.
► Шағын топтарда жұмыс: «Менің ауданымның (ауылымның) қызыл кітабы» кітапшаларын құрастыру

- Төмендегі сирек кездесетін және жойылып бара жатқан жануарлар туралы түсінік алыңыз.
Аймақтағы жануарларды қорғау шараларын және осы іс-шараларға халықтың қатысуын, нысандарын білу

Білік:
► Аймақтың сирек кездесетін және жойылып бара жатқан жануарлары, жануарларды қорғау шаралары, олардың санын ұтымды пайдалану және реттеу туралы білімнің қажеттілігін түсіндіре білу.
- Сыныптастарына және мұғалімдерге құрмет көрсету;
• Өз іс-әрекетін объективті бағалау, басқалардың қызмет нәтижелерін бағалау қажеттілігі

Білік:Әртүрлі ақпарат көздерімен жұмыс істей білу, оны бір формадан екіншісіне түрлендіру (П). Тапсырмаларды ұйымдастыра білу.


► Өзін-өзі бағалау дағдыларын дамыту (Р). Ақпараттың әртүрлі формаларын қабылдау қабілеті. сұрақтарды дұрыс құрастыру және жауаптарды тыңдау (К)

Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6






23

«Арал маңы аумғының фаунасы» тақырыбы бойынша сабақты қорытындылау

Арал маңы аумғының фаунасы, оның жіктелуі, әртүрлілігі, практикалық маңызы және қорғалуы.

Негізгі ұғымдар: Фауна, аудандастыру, табиғи аумақтар, омыртқасыздар жануарлар, қарапайымдылар, гидроидтер, құрттар, моллюскалар, буынаяқтылар: шаянтәрізділер, өрмекшітәрізділер, жәндіктер, омыртқалылар: балықтар, қосмекенділер (қосмекенділер), бауырымен жорғалаушылар (рептилиялар), құстар, сүтқоректілер, фенология, фено-бақылаулар. шолуды өңдеу жыл мезгілдері, аң аулайтын жануарлар, қауіпті және улы жануарлар, қызыл кітап, қызыл кітап құрылымы кітаптар, облыстың, сіздің ауданның қорғалатын жануарлары



«Арал маңы аумағының фаунасы» шағын жобаларын жүзеге асыру және жобалық іс-шаралар туралы есеп беру.
- Атқарылған жұмыстардың нәтижелерін ұсыну

► Өз аймағыңыздағы жануарлардың алуан түрлілігін біліңіз.
- Жануарлардың жіктелуін білу- және олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы

Білік:
Жануарлардың көптүрлілігі туралы білімнің қажеттілігін түсіндіру
Олардың эволюциясы табиғаттағы және адам өміріндегі рөлдерді қарастыру, оларды іс жүзінде пайдалану және қорғау;
► алған білімдерін және ұсынылған өз қызметінің нәтижелерін өзін-өзі бағалау қажеттілігін іс жүзінде қолдану







Тақырып 5. Ағза және қоршаған орта




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6



7






24

Қоршаған орта факторлары және тіршілік ету ортасы

Әртүрлі мекендеу орындарының ерекшеліктерін және олардағы тіршілік ету жағдайларын сипаттау. Классификация қоршаған орта факторлары: жансыз табиғат факторлары (абиотикалық), тірі табиғат факторлары (биотикалық), антропогендік факторлар. Қоршаған орта факторларының сипаттамасы, тірі организмдердің сыртқы орта факторларының әсеріне бейімделуі. Өсімдіктердің экологиялық болып бөлінуі жарыққа қатысты топтар және ылғалдылық қосулы өсімдіктердің мысалы Арал маңы. Тірі ағзалардың топ ішіндегі және топтар арасындағы өзара әрекеттесуі біздің территориямызда тіршілік ететін организмдер мысалында. аймақтар.

Мәтінмен жұмыс және суреттер-мен оқулықпен жұмыс, биологиялық сөздіктерді қарау.
Тірі организмдердің тіршілігіне салыстырмалы кесте құрастыру - Диаграмма құрастыру (кластер- па) «Қоршаған орта факторлары».
► Көру оқу мультимедиялық презентация.
- Табиғатпен жұмыс объектілер, зертханалық

Білік:
Әртүрлі орталарды салыстыру
Әртүрлі ортадағы тіршілік жағдайларын атау
► жанды және жансыз табиғат иелерін фактілеу арқылы сипаттаңыз;
- тірі заттар бойынша ажырату және өсімдіктер тобының кестелерінің көмегімен арал макңының ылғалдылық пен жарықтандырудың әртүрлі жағдайын түсіндіріңіз
- өлкетану

Туған өлкенің табиғатына құндылық қатынасын сезіну, экологиялық мінез-құлық нормаларын сақтауға дайын болу; қоршаған ортаны қорғау іс-шараларын ұйымдастыру үшін экологиялық факторлар туралы білімнің қажеттілігін түсіндіре білу



Білік:
Ақпаратпен жұмыс істеудің әртүрлі әдістерін қолдану: қажетті ақпарат көздерін іздеу, іріктеу, талдау (оқулық, жұмыс дәптері, электронды қолдау, өмірлік тәжірибе негізінде және т.б. материалдарынан).
Ақпаратты жүйелеу жүзеге асыру
Электрондық шолу проблемалық мәлімдемеге әсер етеді:
►орнату- себеп- бірақ-соның салдарынан- зерттелетін биологиялық блоктағы байланыстар логикалық заттар мен құбылыстар (Р).
► білімді қабылдау қабілеті:
мұғалім баяндаған ақпаратты адекватты түрде қабылдау;
- тапсырманы құрастыру кезінде бірінші жоспарлаңыз, нақты ойланыңыз.
Сәйкес тапсырмаларды беру




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6



7












Адамның шаруашылық әрекеті мысалында табиғатқа антропогендік факторлардың әсері Арал маңында. Технология ережелері биология кабинетінде зертханалық және практикалық жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпсіздік

Негізгі ұғымдар: экология, тіршілік ету аймағы, қоршаған орта факторлары тори, абиотикалық факто- биотикалық антропогендік факторлар тори, ксерофиттер, гигрофиттер, фотофильді нәсілдер көлеңке, көлеңкеге төзімді өсімдіктер. көлеңке сүйетін жарыстар көлеңке, бейтараптық. симбиоз, жалға алу, жыртқыштық, паразитизм, бәсеке.


Зертханалық жұмыс
Арал маңы аумағының ылғал сүйгіш және құрғақшылыққа төзімді өсімдіктері

жабдықтар.
- Өнімділік Шағын жобалар мен презентациялар жобаның қызметі туралы есеп беру.
• Зертханалық жұмыстардың нәтижелерін тіркеу

материалын пайдалана отырып, тірі ағзалардың түр ішілік және түр аралық әрекеттесулеріне мысалдар келтіру; түсіндіру
Арал маңы аумағындағы адамның шаруашылық қызметі мысалында антропогендік факторлардың табиғатқа әсері.
- биология кабинетінде зертханалық және практикалық жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелерін білу және сақтау




ылғал сүйгіш өсімдіктер

- нұсқау, алгоритм бойынша жұмыс істеу; нені үйренгенін және нені үйрену керектігін анықтау және тұжырымдау, ассимиляция сапасы мен деңгейін анықтау; мұғалімнің, сыныптастарының өз жұмысына берген бағасын адекватты түрде қабылдау (P).


Білік:
► жоспарлау тәрбие жұмысын жүргізу мұғаліммен және сыныптастарымен ынтымақтастық күйде болу ;
Талқылау және өз ұстанымын дәлелдеу үшін сөйлеу құралдарын пайдалану, әртүрлі көзқарастарды салыстыру; - нақты монологтық мәлімдеме құрастыру, жұпта пікір алмасу, сыныптастарын белсенді тыңдау және олардың ұстанымын түсіну;
- сұрақтарға жауап табу және тұжырымдау (К)




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6



7






25

Табиғи қауымдастықтар

Түсінігі, жіктелуі табиғи қауымдастықтардың құрылымы. Сипаттама табиғитжәне жасанды кез келген табиғи қауымдастықтар. Табиғи қауымдастықтардағы организмдердің функционалдық топтарының (продуценттер, тұтынушылар, жоюшылар) рөлі. Әртүрлі табиғи қауымдастықтардың қоректік тізбектерінің құрылымы, олардың рөлі және аумақта тіршілік ететін организмдер мысалында табиғи қауымдастықтың тұрақтылығына әсері Арал маңы аумағы. Зат ағынының бағыты туралы түсінік қоректік тізбекте. Табиғи қауымдастықтағы заттардың айналымы туралы жалпы түсінік. Биология кабинетінде зертханалық және практикалық жұмыстарды орындау

Негізгі түрлерінің сипаттамасы
► Мәтінмен және биологиялық сөздікпен жұмыс істеу. Салыстырмалы кесте құрастыру «Табиғи заттардың түрлері»
► Шағын жобаларды жүзеге асыру және орындалу туралы есептерді ұсыну
► Оқу мультимедиялық презентацияны көру.

- Тәжірибелік жұмыс нәтижелерін тіркеу, табиғи бірлестіктердің көптүрлілігін түсіну, оларды табиғи және жасанды табиғи қауымдастықтарға бөлу. Табиғи қауымдастықты құрайтын организмдердің функционалдық топтарының рөлін сипаттай білу:
Арал маңы аумағындағы жануарлар дүниесінің алуан түрлілігі туралы білімге сүйене отырып, өндірушілерге, тұтынушыларға, жоюшыларға мысалдар келтіру.
- қоректік тізбектердің құрылымын және олардың табиғи қауымдастықтың тұрақтылығына әсерін білу.
- мысалы, тіршілік

Білік:
Туған өлкенің табиғатына құнды көзқарас, экологиялық мінез-құлық нормаларын сақтауға дайын болу
► Табиғи қауымдастықтың тұрақтылығын түсіну үшін табиғи қауымдастықтағы азық-түлік қатынастарының құрылымы туралы білімнің қажеттілігін түсіндіре білу



Білік:
- ақпаратпен жұмыс істеудің әртүрлі әдістерін қолдану: қажетті ақпарат көздерін іздеу және таңдау (оқулық, жұмыс дәптері, электронды қолдау, тәжірибе және т.б. материалдарынан). ақпаратты жүйелеу, іске асыру
мәселені тұжырымдау; зерттелетін биологиялық объектілер мен құбылыстар блогында себепті байланыстарды орнату (Р).
Білік:
► оқу тапсырмасын қабылдау;
- мұғалімнің ақпаратын адекватты қабылдау; мақсатқа сәйкес тапсырмаларды орындау кезінде жоспар құру және әрекеттердің реттілігін




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6



7












кезіндегі қауіпсіздік ережелері.

Негізгі ұғымдар: табиғи қауымдастық, табиғи қауымдастық, жасанды табиғи қауымдастық, өндірушілер, тұтынушылар, жоюшылар, қоректік тізбек, табиғи қауымдастықтағы заттардың айналымы


Практикалық жұмыс


Табиғи қауымдастықтағы қоректік тізбектерді картаға түсіру



► Қоршаған орта объектілерімен жұмыс, зертхана жобалық іс-шаралар.



ететін ағзаларды пайдалана отырып, қоректік байланыстардың (тізбектерінің) схемаларын құрастыра білу
• қоректік тізбектегі заттар ағынының бағытын түсіндіріңіз.
- Табиғи қауымдастықтағы заттардың айналымы туралы түсініктері болуы.
- Табиғи және жасанды табиғи бірлестіктерді салыстыру.
► Қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау биология кабинетінде зертханалық және практикалық жұмыстарды орындау


Қоректік тізбек

Қоректік байланыс

ойластыру;
►өз позициясын талқылау және дәлелдеу үшін сөйлеу құралдарын қолдану, әртүрлі көзқарастарды салыстыру;
► түсінікті монологтық мәлімдеме құрастыру, жұпта пікір алмасу, сыныптастарын белсенді тыңдау және олардың ұстанымын түсіну;
► сұрақтарға жауап табу және тұжырымдау (K)




Тақырып 6. Туған өлкенің табиғатын қорғау



Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6



7






26

Табиғатты қорғау жүйесі. Ерекше қорғалатын аумақтардың түрлері

Табиғатты қорғаудың тарихи формалары. Арал маңы аумағында жануарлар мен өсімдіктер санының қысқаруының негізгі себептері. Жүйе туралы түсінік ерекше қорғалған табиғи аумақтар . Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың түрлері: қорық, табиғат ескерткіші. ұлттық саябақ.

Негізгі ұғымдар: табиғатты қорғау. ерекше қорғалатын табиғи аумақ резерв, жабайы табиғат қорығы, табиғи ескерткіш, ұлттық саябақ



Табиғатты қорғау Оқулықтағы, биологиялық сөздіктегі мәтінмен және суреттермен жұмыс. Салыстыру кестелері Табиғатты қорғау нысандар
, «Ерекше қорғалатын табиғи орындар»
• Білім беру мультимедиялық презентациясын көру.
• Шағын жобаларды жүзеге асыру және орындалу барысы туралы жобалық іс-шараларды, есептерді ұсыну

Табиғатты қорғау нысандарын атай білу және сипаттау;
Арал маңы аумағындағы жануарлар мен өсімдіктер санының азаюының негізгі себептерін атаңыз; ЕРЕКШЕ ҚОРҒАЛАТЫН ТАБИҒИ АЙМАҚТАРды құру мақсатын түсіндіру; қорғалатын табиғи аумақтардың әртүрлі түрлерін сипаттау: қорық, жануарлар дүниесі қорықшасы, табиғи ескерткіш, ұлттық саябақ

-Туған өлкенің табиғатына құндылық қатынасын сезіну, экологиялық мінез-құлық нормаларын сақтауға дайын болу



Адамның қоршаған ортаға кері әсері

Табиғатты қорғау



Білік:
Ескертпелер пайдалану- ақпаратпен жұмыс істеу әдістерін меңгеру: қажетті ақпарат көздерін іздеу және таңдау (оқулық, жұмыс дәптері, өмірлік тәжірибеге негізделген электронды қолдау және т.б. материалдарынан), ақпаратты жүйелеу;
жаңа мәселе зерттелетін биологиялық блоктағы себепті байланыстарды орнату; логикалық нысандар және құбылыстар (P).
► оқу тапсырмасын қабылдай білу; мұғалімнің ақпаратын адекватты қабылдау; мақсатқа сәйкес тапсырмаларды орындау кезінде жоспар құру және әрекеттердің реттілігін ойластыру; - ерекшелеу және тұжырымдау
Нені үйренгенін және нені үйрену керектігін білу, сапасы мен деңгейін анықтау ассимиляция; адекватты түрде қабылдау. өз жұмысын мұғалімнің, сыныптастарының бағалауы (P).



Б 1 -кестенің жалғасы



1

2

3

4

5

6



7






27

Арал маңының ерекше қорғалатын табиғи аумақтары

Арал маңы аумағындағы табиғат аймақтар. Негізгі мазмұн Арал маңы аумағындағы мемлекеттік қорықтар мен табиғат ескерткіштері. Өз жерінің қорғалатын аумақтары резиденция. Жұмыс істеу ережелері контурлық карта.

Негізгі ұғымдар: ерекше қорғалатын табиғи аумақ, қорық, қорық, табиғи ескерткіш, ұлттық саябақ.


Тәжірибелік жұмыс


«Арал маңының ерекше қорғалатын табиғи

Мәтінмен және суреттермен жұмыс.
► Картамен жұмыс Арал маңының қорғалатын аумақтары».
• Білім беру мультимедиялық презентациясын көру.
- шағын жобаларды жүзеге асыру және орындалу барысы туралы есептерді ұсыну

- білу және олардың тұрғылықты жеріндегі ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды сипаттайды.
•Білік:
Арал маңы - ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың әртүрлі түрлерін салыстыру; ерекше қорғалатын табиғатты атаңыз және картадан көрсетіңіз Арал маңы аумағы:
• контурлық картада Арал маңының ерекше қорғалатын табиғи аумақтарын

Туған өлкенің табиғатына құндылық қатынасын сезіну, экологиялық мінез-құлық нормаларын сақтауға дайын болу







•Білік:
Қажетті ақпараттың көзін ұсыну (оқулық, жұмыс дәптері, электронды сүйемелдеу, өмірлік тәжірибе негізінде және т.б. негізінде). ақпаратты жүйелеу; мәселенің тұжырымын орындаңыз;
- зерттелетін жұмыста себептік байланыстарды орнату шолуды өңдеу биологиялық объектілер мен құбылыстар блогын жүйелеу (I).
- оқу тапсырмасын қабылдай білу;
- мұғалімнің ақпаратын адекватты қабылдау;
- мақсатқа сәйкес тапсырмаларды орындау кезінде жоспар құру және әрекеттердің реттілігін ойластыру;
Нені үйренгенін және нені үйрену керектігін бөліп, тұжырымдаңыз, қалай үйрену керек екенін анықтаңыз
Кестенің ассимиляция сапасы мен деңгейі; мұғалімнің, сыныптастарының өз жұмысына берген бағасын адекватты түрде қабылдау (Р). төрт кері байланыс




Б 1 -кестенің жалғасы

1

2

3

4

5

6



7












аумақтарын» контурлық картасына белгілеу




белгілеу.
- Контурлық картамен жұмыс істеу ережелерін білу



жіберу Шеберлік -мұғаліммен және сыныптастарымен оқудағы ынтымақтастықты жоспарлау;
- өз ұстанымын талқылау және дәлелдеу үшін сөйлеу құралдарын қолдану, әртүрлі салыстыру







Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет