Детективті хикаят Алматы, 2021
жүктеу/скачать 3 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сүлеймен қарақшы
— Тоқтат, Сүлеймен! Есiң дұрыс па өзiңнiң? — деп Қаратай мен бағанағы егде кiсi жүгiрiп келмегенде, көрiнгеннiң бәрiн қыра берер ме едi, Құдай бiлсiн. — Уа, көке! — дедi Сүлеймен қалш-қалш етiп. — Күллi Сiбiрдiң аюларын жер жастандырып, денеме бiр дақ тигiзбей келгенде, ендi қайдағы бiр жаман менi ұрып, қорлап кеткенi ме? — Әзiрше ашудан түк шықпайды. Қазiр менiң туыс iнiмнiң үйiне барып, басыңның жарақатын таңып, жазуға әрекет жасайық. Одан соң не боларын көрермiз, — дедi егде кiсi. Бастан аққан қан тоқтамай, Сүлейменнiң мазасын қашырды. Жаңа ашумен тұрып кетiп байқамапты, үзеңгi тиген жер сыздап ауырып тұр. Шалдың сөзiнен кейiн өз-өзiне келген ол, оның айтқандарына көнiп, соңынан ердi. Қаратай басқа үлкендеу орамал әкеп, басын таңды. Шалдың туыс iнiсi Қарақамыс өзенiнiң жанында екен. Құрақтың үйiндей емес, мұның үйi жинақы, тәуiр там. Iшi де жайлы. Шал Сүлейменге iнiсiн таныстырды. Аты — Карынтай екен. Қарынтай қонақкәденi жақсы бiлетiн, жайдары кiсi болып шықты. Сүлейменнiң басына киiз күйдiрiп басып, қан киiмдерiн тазалатып бердi. Бiр күннен кейiн шал мен Қаратай: «Амандық болса, келесi базарда кездесермiз», — деп қайтып кеттi. Сүлеймен осы үйде бiр жетi жатты. Қарынтай екеуi әбден әңгiмелесiп, дос болып кеттi. Жетi күндей өткен соң жара орны қабыршақтанып бiте бастады. Ал басының айналуы қоймады. — Үй өзiңдiкi. Көп ұйықтай бер. Миды ұйқымен тыныштандырсаң, зақымы кетедi, — дейдi оны сезген Қарынтай. Алайда Сүлеймен бұл үйге масыл боп жатуды жөн көрмедi. Келесi базарда далаға шығуға жиналды. — Жата берсейшi, Сүлеймен. Базар бiткесiн, көкем мен Қаратай өздерi-ақ келедi. — Саған рахмет, Қарынтай. Әбден жаттым үйiңде. Мына денеме қарап, менi бiреулер мешкей, жалқау, бейқам деп ойлайтын шығар. Ең жек көретiнiм — үйде бос жату. Бекабаға кегiм қанша қайнаса да, мына жарақат бiр жетi уақытымды алып, 368 Сүлеймен қарақшы босқа жаттым. Ендi менi жарылып өлсiн демесең, ұлұқсат бер. Жөйiттерден кегiмдi алмайынша, мен тыныштық таппан. Осы, Қарынтай, сендерден сұрауды ұмытып кете беремiн. Жөйiт деген кiмдер? — Жөйiт дегендер бiр қауым ел. Оларды Бекаба жұмсап отырады. Бекаба бұзық сарттар мен таулықтарды, қазақ- өзбектердi де өз қарамағына қаратып алған. Ал шын жөйiттердiң кiм екендiктерiне келсек, олардың түбi Бұхарадан тарайтынға ұқсайды. Өздерi “iбрей” дей ме, “ебрей” дей ме, сарттанған басқа ұлт. Шетiнен дәу келедi. Айына бiр рет адам жейтiн мейрамы болады екен. Жегенде ер кiсiнi емес, етi тәттi болады деп жас балалар мен қыздарды, семiз әйелдердi жейдi екен. Естуiмiзше, Бекаба жас қыздарды сойып жегенi былай тұрсын, алдымен зорлап алып, қыздың пәктiгiнен аққан қанды жалап, iшедi дейдi. Көрген жоқпыз ғой, айтушыларға сенсек, ол өзi семiздiктен бе, әлде дәулiктен бе, зорға қимылдайды-мыс. Жандайшаптар оған жас қыздарды апарғанда, ол байғұстарды тырдай шешiндiрiп, екi қол, екi аяқтарын кере байлап, анау сұмға дайындап бередi екен. Байлаулы адамды өлiмшi бөрiнiң де талауға шамасы келедi емес пе? Бекаба әрең қозғалса да, байлаулы қызға асылуға шамасы келетiн болса керек. Хайуанның қарнын жарып, сүйегiн талқандайтын бiр ер бар ма екен?! — Олар адамды кәдiмгi малша бауыздап, етiн пiсiрiп жей ме екен? — Естiген құлақта жазық жоқ. Тағы да естiгенiмдi айтайын. Бала-шағамыздан бетiн аулақ қылсын. Үлкен әйелдердi қалай соятынын есiтпеппiн. Ал балаларды ұн себiлген үлкен сыпыраның үстiне шығарып қойып, өздерi айнала тұрады екен. Шеттегi бiреуi балаға iстiк темiрдi сұғып алады-мыс. Бала бақырғанда шетте тұрған бiрi анаған ұрсып, балаға жақсы сөз айтып, өзiне шақырады екен. Бала сорлы алданып оған барғанда, ол да жасырып ұстаған бiзiн сұғып жiбередi-мiс. Содан үшiншiсi әлгiнiң айтқанын қайталап, баланы өзiне шақырады. Қойшы, не керек, ортадағы баланы осылайша қорлап, әбден қансыратып, өлтiредi дейдi. Жаны қысылған бала ары шапқылап, берi шапқылап жүргенде, денесiнен аққан қан сыпыра үстiндегi ұнға |