Джетписбаева б. Ш., Матибаева а. И


Банкаларды маркілеу және буып-түю



Pdf көрінісі
бет55/75
Дата04.12.2023
өлшемі1.31 Mb.
#485430
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   75
ТАҒАМ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ

Банкаларды маркілеу және буып-түю. Банкілерді маркілеу, буып-түю 
стандарт талаптарына сай келуі шарт. Консервілердің жапсырма қағазында 
дайындаған кәсіпорынның атауы; мекен-жайы; тауарлық белгісі; консервінің атауы; 
сорты; салмағы; консервілерге қойылатын техникалық шарттар немесе стандарт 
нөмірі; сақтау шарты; консервінің құрамы; пайдаланар алдындағы дайындау тәртібі 
көрсетіледі. Литографиялық этикеткасыз қаңылтыр банкалардың қақпағы мен түбіне 
консервілердің дайындалған орны мен мерзімін сипаттайтын шартты белгілер 
басылады. Банкалардың түбіне ведомость индексін әріппен, зауыт нөмірін санмен 
және дайындалған жылдың соңғы санын штампілейді. Қақпағына кезек (смена) 
нөмірін, дайындалған уақытын (айы - әріптерді рет-ретімен, З әріпінен басқасын), 
консервінің ассортиментті нөмірін басады.
Банкілерді ағаш немесе картон жәшіктерге салады. Жәшіктің бір бүйірінде 
мынадай жазу болуы тиіс: «Құрғақ, әрі қараңғы жерде сақтау қажет». Шыны 
ыдыстағы консервілер салынған жәшіктерге: «Жоғары қаратып қойыңыз!», 
«Абайлаңыз – шыны ыдыс! » деген жазулар басылады. 
Тағам өнімдерінің бұзылуы
Өнеркәсіптік өндірісте тағам өнімдеріне айрықша білінетін қасиеттерінің 
жиынтығын береді, ол тұтынушының сезім мүшелері арқылы танып білуіне 
көмектеседі. Бұл өнімнің қасиеттері тұтынушыға дейін сақталуы керек. Өнімнің 
алғашқы қасиеттерінің өзгеруі бұзылу деп аталады. Бұзылу қауіпті, зиянды, сезілгіш, 
аз мөлшерде, мөлшерлі болады.
Аз мөлшердегі бұзылу тұтынушының сезім мүшелерімен сезе алмауы мүмкін, 
сол себепті тұтынушы оны сапа көрсеткіштерінің жіберілетін ақаулары деп қалуы 
мүмкін (өнімнің қараюы, дәмнің түрлілігі немесе консистенциясының өзгеруі).
Сезілгіш бұзылу тұтынушының сезім мүшелерімен анықталуы мүмкін, бірақ ол 
тұтынушының дәмдік дәрежесінің әр түрлілігін көрсетуі мүмкін, сонымен бірге 
өндірістің жіберілетін ақаулары деп қабылдауы мүмкін.
Мөлшерлі бұзылу көптеген тұтынушылардың қолдануына болмайтын өнім 
ретінде қарастырылады, әсіресе органолептикалық қасиеттерінің қанағатсыздығына 
байланысты. Біздің сезім мүшелеріміз бізді қажетсіз тауарлардан, иісінің, 
консистенциясынан, боялуының, дәмінің өзгеруінен сақтайды. Мөлшерлі бұзылуы 
өнімнің химиялық құрамының маңызды өзгеруімен байланысты, әдетте ол күрделі 
заттар мен қарапайым, көбінесе зиянды және қауіпті заттардың ыдырауымен 
түсіндіріледі.
Зиянды заттар ағзаның кері әсерлі реакциясын тудырады, яғни физикалық 
қабылдамау, кейде аллергиялық реакциялардың пайда болуы, созылмалы аурулардың 
қозуы. 


92 
Қауіпті заттар біздің ағзамыздың мүшелері мен жүйелерінің қызметіне, 
қан және сұйықтықтардың химиялық құрамы мен жағдайына, сал болуға, тұншықтыру 
және өлімге де алып келуі мүмкін. Зиянды және қауіпті заттардың жиналу дәрежесі де 
маңызды қауіпті екенін білуіміз керек.
Тағам өнімдерінің бұзылу себептері – қоршаған ортаның әсерінен өнімдегі 
химиялық заттардың өзгеруіне алып барады. Химиялық заттардың өзгеруі сыртқы 
түрінен де байқалуы мүмкін, яғни құрылымынан, бояуынан, түсінен, дәмінен. Әдетте 
қауіптісі, зиянды және қауіпті заттардың өнім ішінде жиналуы немесе өнімнің сыртқы 
ортадан сіңіруі. Сыртқы орта факторлары физикалық, химиялық, биологиялық болып 
бөлінеді. Физикалық факторларға температура, қысым, электрлі тоқ, сәулелердің әр 
түрлі түрлері. Ең маңызды және әсер етушілердің бірі – қоршаған орта температурасы. 
Химиялық факторларға ауа құрамын жатқызуға болады, сонымен бірге өнімдерге 
күшті әсер ететін қышқылдар мен тұздар жатады. Тағам өнімдеріне қатт әсер ететін 
биологиялық факторлар, яғни әр түрлі тұтынушы түрлері - малдар, микроағзалар, 
адамдар. Әр түрлі себептерге байланысты тағамға қолдануға болмайтын, өнімнің 
қасиеттерінің өзгеруі, тіпті тағамдық қасиеттерінің жоғалуы бұзылудың арқасында 
пайда болады. Сонымен бірге тағам өнімдерінің «пайдалы» бұзылуы болуы мүмкін. 
Мысалы сүттің сүт қышқылды микроағзалардың әсерінен ашуында сүт қышқылды 
өнімдер түзіледі. Олар өз кезегінде адам ағзасына химиялық құрамымен құндырақ 
және оңай сіңіріледі. Спирт түзуші микроағзалар шырынды шарапқа немесе сұлы 
қайнатпасын сыраға айналдырады (процесстің бір бағытта өтуі барысында).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   75




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет