Дост дијарынын јолчулары мүӘллиф: доктор мисбаһ ЈӘзди
Он сәккизинҹи дәрс Илаһи сынагда мүвәффәгијјәт вә Аллаһын хүсуси лүтфләри
жүктеу/скачать 2.39 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сынагда мүвәффәгијјәт вә хүсуси лүтфләр
- Аллаһа диггәт, онун не’мәтләри, мө’минләрин дүшүнҹә вә бахышы
- Мө’минин ҝөзүндә дүнјанын кичиклији
Он сәккизинҹи дәрсИлаһи сынагда мүвәффәгијјәт вә Аллаһын хүсуси лүтфләри
Сынагда мүвәффәгијјәт вә хүсуси лүтфләрӘввәлки сөһбәтдә һәјатын ширинлији вә давамлылығы барәдә данышылды. Инсан ахирәт сәадәти үчүн чалышмалы, Аллаһын разылығыны газанмалыдыр. Јалныз бу јолла дүнја инсанын нәзәриндә әһәмијјәтсиз ола биләр. Тәлашлардан, нәфсин тәрбијәсиндән, имтаһаны баша вуруб мүвәффәгијјәт газандыгдан сонра нөвбә Аллаһын хүсуси лүтфләриндән бәһрәләнмәјә чатыр. Бу барәдә Аллаһ-тәала бујурур: “Белә етдикдән сонра онун гәлбиндә бир мәһәббәт гәрар верәрәм, гәлбини өзүм үчүн ҝөтүрәр, онун сакитлијини, мәшғулијјәтини, сә’јини, данышығыны јалныз өз достларыма рузи етдијим не’мәт гәрар верәрәм.” Инсан баҹардығыны етдикдән сонра Аллаһын лүтфүнә лајиг олур. Аллаһын лүтфү илә елә бир мәгама чатыр ки, бу мәгама өзбашына чата билмәзди. Әҝәр бура гәдәр өз ҝүҹү илә һәрәкәт едирдисә, артыг Аллаһ онун әлиндән тутур вә ирәли апарыр. Мө’мин елә бир јерә чатыр ки, гәлби Аллаһ ешги илә долур вә Аллаһа мәхсус олур. Инсан нәфс мејлләрини өзбашына ислаһ етмәјә гадир дејил. Камиллијә доғру ҹидди аддымлар атмаг үчүн Аллаһын хүсуси лүтфүнә еһтијаҹ вар. Аллаһа диггәт, онун не’мәтләри, мө’минләрин дүшүнҹә вә бахышыГәлби башгаларына мәшғул олан инсан камиллијә доғру пәрваз едә билмир. Амма Аллаһын лүтфү илә бәндәнин гәлби башга мәгсәдләрдән тәмизләндикдән сонра јүксәлмәк асанлашыр. Биз, адәтән, ишләримизи дүнја меһвәриндә гуруруг. Ән бөјүк һүнәримиз о ола биләр ки, өз истәкләримизә шәр’и јолла чатаг. Ишимизи тамамладыгдан сонра јенә дүнја сөһбәти гызышыр. Әҝәр инсанын гәлбиндә дүнја мәһәббәтинин јерини Аллаһ мәһәббәти тутарса, инсан ибадәт вә ишдән сонра да бүтүн сөһбәтләрини илаһи меһвәр әсасында гурар. Инсан сакит һалда олдугда, јуху заманында гәлбиндә мөһкәмләнмиш мөвзулар һаггында дүшүнүр. Һәгиги мәһбубуну танымаг истәјән инсан арам вахтларда нә барәдә дүшүндүјүнә дигәт јетирмәлидир. Гәлбиндә илаһи мәһәббәтә јер верәнләр истәр иш, истәр истираһәт вахты Аллаһ вә Онун әта етдији не’мәтләр барәдә дүшүнәрләр. Аллаһ достлары Аллаһын хүсуси не’мәтләриндән бәһрәләнирләр. Әслиндә һәмин не’мәтләр дүнјапәрәстләр үчүн дәјәрли ҝөрүнмүр. Ашигин мә’шугла ишарәси вар. Анлајармы буну газ отаранлар?! Ме’раҹ һәдисинин давамында бујурулур: “Гәлб ҝөзүнү вә гәлб гулағыны ачарам ки, гәлби илә ешитсин вә гәлби илә мәним ҹәлал вә әзәмәтими ҝөрсүн.” Бәли, инсанын заһири ҝөз вә гулағындан әлавә, батини ҝөз вә гулағы да вар. Гур’ани-кәримдә охујуруг: “Кафирләрин заһир ҝөзү кор олмаса да, гәлб ҝөзләри кордур.”1 Әсил кор гәлб ҝөзү кор оландыр. Илаһи мәһәббәт әһли үчүн исә Аллаһ гәлб ҝөзү вә гәлб гулағы ачар. Гәлб ҝөзү вә гәлб гулағы ачылмыш инсана дүнја чох әһәмијјәтсиз ҝөрүнәр. Нә гәдәр ки, гәлб ҝөзүмүз ачылмајыб дүнја вә ахирәт һаггындакы һәгигәтләри дәрк едәси дејилик. Анадан кор доғулмуш инсан дүнјанын неҹә ҝениш олдуғуну дәрк етмәдији кими, бәсирәт ҝөзү ачылмајан инсан да ахирәт аләмини дәрк едә билмир. Һәдисин давамында бујурулур: “Она дүнјаны дар, дүнја ләззәтләрини исә дадсыз едәрәм.” Мө’минин ҝөзүндә дүнјанын кичиклијиАхирәтдән хәбәрсиз инсан дүнјаны ҝениш һесаб едир. Һансы ки, дүнја Аллаһын әзәмәти илә мүгајисәдә әһәмијјәтсиз бир нөгтәдир. Амма Аллаһын лүтфү илә инсанын бәсирәт ҝөзү ачылдыгда дүнјанын кичиклијини вә әзәмәтсизлијини анлајыр, ахирәтин ҝенишлијиндән мәмнун олур. Әҝәр бир инсан рәсәдханада отуруб телескопла сәмадакы улдузлары мүшаһидә етсә, бүтүн јер үзүнү јаддан чыхарар. Еләҹә дә ахирәт дүнјасына ич ҝөзү ачылан инсан дүнја вә онун ләззәтләрини јаддан чыхарыр. О анлајыр ки, дүнја ләззәтләри ахирәт һәгигәтләрини дәрк етмәк јолунда бир манеәдир. Үмумијјәтлә, инсан бир ишдән ләззәт дујдуғу вахт үстүн бир ләззәт һисс едәрсә, әввәлкини унудар. Бәли, ахирәт аләминә ҝөзү ачылан, онун ләззәтини дәрк едән инсан үчүн дүнја ләззәтләри әһәмијјәтсиздир. Ахирәт ләззәтини дујан инсан дүнја ләззәтләрини манеә һесаб едир. Бизим үчүн ләззәтли ҝөрүнән бир иш өвлијаларда икраһ да доғура биләр. Онлар илаһи мәһәббәт ләззәтини даддыгларындан дүнја ләззәтинин ҹазибәсиндән чыхмышлар. Ме’раҹ һәдисиндә охујуруг: “Она дүнја вә дүнјада оланлардан даим һәзәр гылдырарам. Неҹә ки, чобан өз гојунларыны зәһәрли отлаглардан чәкиндирир.” Инсан јухарыда ишарә олунмуш мәрһәләләри адладыгдан сонра Аллаһ онун тәрбијәчиси олур вә тәһлүкәли мәгамларда она јардым ҝөстәрир. Һәдисдә бујурулур: “Белә ки, олду, о, инсанлардан гачыр, фани дүнја евиндән әбәди ахирәт евинә, шејтанын евиндән Аллаһын евинә адлајыр.” Биз бир мүддәт дүнја вә онун сәһнәләрини мүшаһидә етмәсәк, өзүмүзү зинданда сајарыг. Һәтта хошламадығымыз инсанларла да ҝөрүшмәкдән зөвг аларыг. Дејиләнләри бир мүддәт һәбсдә олуб, дөрд дивардан савај бир шеј ҝөрмәјәнләр даһа јахшы баша дүшәр. Инсан үчүн дүнја сәһнәләри ләззәтлидир. Амма илаһи мәһәббәт шәрбәтини ичиб ахирәт аләминә ҝөз ачанлар үчүн дүнја вә онун әһли ҹансыхыҹыдыр. Белә инсан јалныз Аллаһ ашигләри илә отуруб-дурмаг, илаһи ешг һаггында данышмаг истәјир. Дүнјаја ҝөзүнү јуммуш инсан һаггында бә’зән “фәна еви илә видалашды вә әбәдијјәтә көчдү” дејирләр. Амма Аллаһла ҝөрүш шөвгүндә олан мө’минин дүнјадан ҝедиши тамам башга бир ҝедишдир. О, дүнјада олдуғу вахтларда да јалныз ахирәт һаггында дүшүнүрдү. Һәдисдә гејд олунду ки, өвлијаларын нәзәриндә дүнја вә ахирәтин фәрги јохдур. Әслиндә дүнја вә ахирәт инсанын бириндән о биринә көчдүјү ики ев кимидир. Аллаһын ҹәлалы тамашасына дајанан инсан дүнјаја арха чевирир. Һәзрәт Әлинин (ә) тә’биринҹә, дүнјада елә бир бәдәнлә јашајырлар ки, руһлары Аллаһын ҝениш мәрһәмәт астанасында асылмышдыр.1 Көнлү Аллаһ ешги илә долу олан инсан үчүн дүнјадан ҝедиш шејтан евиндән Аллаһ евинә көчмәк кимидир. Чүнки бу евдә шејтан ардыҹыл олараг инсанлары јолдан чыхармагла мәшғулдур. Рәһманын евинә көчән инсан исә шејтанын евиндән гуртулур. Чүнки Аллаһ евиндә шејтана јер јохдур. Һәдисдә бујурулур: “Еј Мәһәммәд, мән бәндәми һејбәт вә әзәмәтлә зинәтләндирәрәм. Бу ширин вә әбәди бир һәјатдыр вә мәним разылығымдан разы оланларын мәгамыдыр.” Аллаһла јетәрли әлагәдә олан инсанлара елә бир һејбәт вә әзәмәт әта олунур ки, башгалары онларын гаршысында тәвазө ҝөстәрир. Бәли, бөјүк илаһи шәхсијјәтләрин һүзурунда инсан өзүнү кичик һисс едир. Өвлијалар заһирән һејбәтли вә әзәмәтли олмасалар да, онларын руһи һалы әтрафдакылары ләрзәјә ҝәтирир. Инди өзүнүз дүшүнүн, ахирәт һәјаты шириндир, јохса мүвәггәти дүнја һәјаты? Мәҝәр јемәк, ҝејим, мәскән вә бу кими башга мин бир гајғы илә долу олан дүнаја һәјатыны севмәјә дәјәрми? Малымыздан азҹа иткијә ҝетдикдә ҝеҹәләр јухумуз ҝәлмир. Ҝөрән белә бир һәјат дәјәрлидир, јохса дүнјаја е’тинасыз јанашанларын һәјаты? Дүнјаја е’тинасыз оланлар башга бир әзәмәтли дүнја һәвәсиндә олдугларындан дүнја ишләри онлары нараһат етмир. Әҝәр мө’мин дүнја ләззәтләринә Аллаһын разылығы хатиринә ҝөз јумурса, һәјат проблемләри ону нараһат етмир. Шүбһәсиз ки, бу разылыг гаршылыглыдыр. Аллаһын разылығы сорағында олан вә һәјат чәтинликләрини разылыгла гаршылајан инсандан, тәбии ки, Аллаһ да разыдыр. Гур’ани-кәримдә охујуруг: “Еј архајын нәфс, сән ондан, о да сәндән разы һалда Аллаһын һүзуруна дөн.”1 Диҝәр бир ајәдә исә белә бујурулур: “Аллаһ онлардан разыдыр, онлар Аллаһдан. Будур бөјүк гәләбә вә сәадәт.”2 жүктеу/скачать 2.39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|