Е. Ш. ДҮсіпов, Т. Е. Уразымбетов

106
немесе кейіптік анықтамада құралады. 
Ұқсастық. Термдердің қатынастары олардың толық немесе бөліктік 
теңдестігіне нұсқайды. Ұқсастықтың топосы сөздің мағынасын анықтауға 
немесе пәннің қабілетсіз белгілерін қабылдамауы үшін жиі қолданылады. 
Келімкіреу және келімдену. Осы топостың көмегімен пәннің орынды 
және орынды емес сапасы сілтенеді, мұның маңыздылығы соттаушы және 
кеңесуші дәйектердің құрылуы кезінде, тілек еткен жаңартылулардың 
сипаты мен сатылығы анықталғанда – қандай да құрамдарда өзгереді және 
өзгерілуі тиіс. 
Белгі. Бұл топос термдердің біреуін өзге термнің куәлігі есебінде 
қарастыруға мүмкіншілік береді, дәйекке ритордың жеке тұлғасы мен 
тыңдарман-дәрісхана қосылады. 
Арақатынастылық. Тек қана бірігіп көрсетілетін немесе 
қатынастылық ретінде қарастырылатын санаттар бар. 
Өндірістілік. Бұл топос қатынастардың иерархиялылықты, 
тәуелділікті және қайтарылмастықты бекіте отырып термдерді 
байланыстырады. 
Тек және түр. Тектітүрлік қатынас бағынышты термді кейбір 
саптылыққа тек қатыстыруға қана мүмкіншілік бермейді, сондай-ақ жеке 
ұқсастырып немесе термдік қатынасты жайландырады. 
Бөлік және тұтастық. Бір бөлікті тұтастыққа қосу, тұтастан 
бөлікті бөліп алу секілді иерархия бойынша термдердің бөліктік 
ұқсастықтарын болжайды, өйткені бөлім тұтастықпен бөлім біртекті болуы 
қажет және де қосылған термдерді функциясы немесе белгісі бойынша 
жайландыру. 
Есім. Аталу аталған заттардың мәнін сипаттайды, сонымен қатар
есім затпен шартты түрде қатысты болады, өйткені өзге болуы мүмкін. Зат 
мәндік анықтамалықты алады және де нақтылықты егер ол тек аталған 
болса және егер оның есімі дұрыс болса. 

жүктеу/скачать 2.91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: