Философияның пәні мен әдісі

Деизм-философиядағы бағыт, оның жақтастары (көбінесе XVIII ғ. француз ағартушылары) олардың пікірінше, бір рет әлемді жаратып, оның одан әрі дамуына қатыспайтын және адамдардың өмірі мен іс-әрекетіне әсер етпейтін Құдайдың бар екенін мойындады (яғни, іс жүзінде ешқандай «өкілеттілігі» жоқ, ол тек адамгершілік символға қызмет етуі тиіс Құдайды мойындады). Деизм-құдайдың болғандығын,кейінен өз заңдары бойынша дамитын дүниенің бейнесіз алғашқы себебі ретінде мойындайтын ілім.

Философияның негізгі мәселесінің гносеологиялық (танымдық) жақтары: эмпиризм (сенсуализм); рационализм, гностицизм; агностицизм;

• Негізгі сұрақтың гносеологиялық (танымдық) жағының мәні: таным процесінде не бастапқы әлемді танимыз ба?

Гносеологиялық (гр.-білім,таным)-жағы таным.мұнда дүниені тануға болама не болмай ма деген мәселе қойылады.

-эмпиризм (сенсуализм

- рационализм

Эмпиризмнің негізін қалаған Френсис Бэкон. Эмпиристер танымның негізінде тәжірибе мен сезімдік түйсіктер болады .Фрэнсис Бэкон (1561-1626) - ағылшын философы, ғылыми зерттеудің тәжірибеге сүйенген методологиясын ұсынған. Эмпиристік бағыттың негізін салушы, саяси қайраткер. Ұлыбритания лорд-канцлері, корольдан кейінгі екінші тұлғасы. «Білім - күш» деген қанатты сөз айтқан. дейді. Рационализмнің негізін қалаған Рене Декарт. Рационалистер білімді тікелей санадан,ақылдан алуға болады,ал білім сезімдік тәжірибеге тәуелсіз дейді. Джон Локк (ағылш. John Locke; 29 тамыз 1632 — 28 қазан 1704) — британ педагогы және философы, эмпиризм және либерализм өкілі. Сенсуализмның тарауына әсер етті.

Гностицизм өкілдері (әдетте, материалистер) деп санайды: әлем танимыз; таным мүмкіндіктері шексіз. Қарама-қарсы көзқарасты агностиктер ұстанады (әдетте, идеалистер): әлем мойындамаймыз; таным мүмкіндіктері адам санасының танымдық мүмкіндіктерімен шектеледі.

• Дж.Локк «Адамның ақыл-ойы туралы тәжірибе» деген еңбегінде таным теориясын негізінен үш қағидадан тұрады деп түсіндірген.
• 1. адамда туа біткен идеялардың болуы мүмкін емес,себебі идеялардың өзі тәжірибе арқылы пайда болады.
• 2. адамның дүниеге келген кездегі ақыл-ойы ештеңе жазылмаған «таза тақта» немесе «ақ қағаз»сияқты,ол тек тәжірибе арқылы мазмұнға толады.
• 3.ақыл-ойда тек сезімдік түйсіктер арқылы қабылданған мәліметтерден басқа ештеңе жоқ,себебі дүниеге шығатын терезе түйсік.