Кафедрасы 5В070400 "Есептеу техникасы және программалық қамтамасыз ету" мамандықтарына арналған
Өндірістік жарықтандырудың түрлері
жүктеу/скачать 1.19 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Табиғи жарықтандыру, оны мөлшерлеу және есептеу
| 2. Өндірістік жарықтандырудың түрлері
Жарық көзінің тегіне қарай өндірістегі жарық: табиғи, жасанды және осы екеуінің қатар пайдалануынан жасалатын құрама жарықтандыру болып үш түрге бөлінеді (1-сурет). Сурет 1 – Жарықтандыру түрлері Табиғи жарықтандыру деп тікелей күн сәулелері немесе көкжиектің ша-шыраған жарығының арқылы терезе ойықтары арқылы бөлмені жарықтан-дыруын айтады (2-сурет). Табиғи жарықтану деңгейі жыл мезгіліне, тәулік мез-гіліне, ауа-райына байланысты. Жарықтану деңгейі жоғары болу үшін терезе әйнектерін жиі тазалап тұру қажет. Сурет 2 – Табиғи жарықтандыру көздері 3. Табиғи жарықтандыру, оны мөлшерлеу және есептеу Табиғи жарықтанудың өндірісте еңбектің оңтайлы жағдайларын қамтама-сыз етудегі рөлі орасан жоғары. Табиғи жарық есебінен (электр энергиясының шығынысыз) жайдың ішінде және жұмыс орындарында жарықтанудың жоғар-ғы деңгейіне қол жеткізуге болады. Табиғи жарықтануы оңтайлы жайларда адамның өзін-өзі сезінуі табиғи жарығы жоқ жайларға қарағанда анағұрлым жақсы болып келеді. Жайдың табиғи жарықтану мөлшерін жайдың ішіндегі жарықтану (ЕІ) жайдың сыртындағы жарықтанудан (ЕС) неше рет аз екендігін көрсететін са-лыстырмалы шамамен сипаттау қабылданған. Аталған салыстырмалы шама пайызбен өрнектеледі және табиғи жарық-тану коэффициенті (ТЖК) деп аталады да, е әрібімен белгіленеді: е = (ЕІ / ЕС) ∙ 100 %. Табиғи жарықтану коэффициентінің шамасы жарықтық саңылаулардың типі мен өлшемдеріне және олардың жұмыстық бетпен салыстырғандағы орна-ласуына байланысты анықталады. Жарықтық саңылаулардың орналасу орнына байланысты табиғи жарық-танудың негізгі үш жүйесі болады: -бүйірлік (терезе арқылы); -жоғарғы ( фонарьлар арқылы); -құрама (терезе және фонарьлар арқылы) (3-сурет). Жайлардағы табиғи жарықтанудың жеткіліктілігі нормалармен реттеледі, осы нормалар бойынша көз жұмыстары жағдайларына байланысты табиғи жа-рықтану коэффициенттерінің мәндері белгіленген (СНиП23-05-95). Табиғи жарықтануды өлшеу люксметрмен жүргізіледі. Фотоэлектрлік люксметр жарықтануды люкс шкаласы бойынша тікелей есептеу арқылы өл-шеуге арналған. Люксметрдің негізгі екі өлшеу шегі (30 және 100) бар. Өлшеу шектерінің ұлғаюы фотоэлемент корпусына орнатылатын жұтқыш құрылғы есебінен жүзеге асады. Жарықтану шамасы бөлік санының түзетуші коэффициент (К1=0,8) пен жұтқыш коэффициент (К2=10; 100; 1000) көбейтіндісі тең болады. Сурет 3 – Табиғи жарықтандыру түрлері жүктеу/скачать 1.19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|