28
дақылдар
вирустары)
–
тамыржемістерінде,
түйнектерінде,
пиязшықтарында және басқа да бӛліктерінде қыстап шығады. Жылдан
жылға ұрпақтарына тарауының нәтижесінде ӛсімдіктердің ӛнімділігі күрт
тӛмендейді. Кейбір вирустар: темекі теңбілінің (TMV),
қиярдың жасыл
теңбіл ауруының (CGMMV) қоздырғыштары және тағы бірқатары ең
беріктері, ӛсімдік қалдықтарында және топырақта сақталуға қабілетті
вирустар. Май бұршақ теңбілі, үрме бұршақ теңбілі ауруларын қоздыратын
вирустар, сүйекті жеміс дақылдарының сақиналы вирустары (CGMMV)
және тағы бірқатары аталған дақылдардың
тұқымдарында сақталып,
таралады. Вирустардың мамандануы тар және кең ауқымды болуы мүмкін.
Мысалы CGMMV тек қиярды ғана залалдайды, ал CMV қиярдың, асқабақ
тұқымдасының басқа дақылдарының теңбіл ауруын қоздырып, сонымен
басқа тұқымдастарға жататын дақылдарды да (қара құмықты, қызынақты
т.б.) залалдай алады.
Фитопатогенді вирустардың бір ӛсімдіктен
екіншісіне таралуының
бірнеше тәсілдері бар: ұластыру, контактты жұғу, насекомдар кӛмегімен
жұғу, тұқымдары және тозаңдары арқылы таралуы.
Ұластыру. Бұндай жолмен ұластырылып кӛбейтілетін
жеміс
дақылдарының кӛптеген вирустары тарайды. Сондықтан ұластыру үшін
шыбық алынатын аналық ӛсімдіктер вирустардан таза болуы қажет.
Достарыңызбен бөлісу: