Казакбай Абдышев Ыр дүйнө

Бир аз көңүл буруп тур.

Шариаттан кеп салам,

Шашылбастан угуп тур.

Аман тапшыр ээсине.

Ээси келсе бээсин бер,

Ээ болсун өз бээсине.

Кыянаттык кылбай жүр.

Кылычын кындан сууруса,

Кылычыңды сунбай жүр.

Көрпө төшөк салып бер.

Өлтүргөнгө атаңды,

Өз энеңди алып бер.

Көп кыйнабай өзүңдү,

Жасабай туруп басып кет,

Жабыркатпай сезимди.

Жаман ишке кайгырсаң–

Кудай деген пендесиң,

Баамда ишти астыртан.

Өз алыңа жараша.

Бечел болсоң тың менен,

Басалбайсың жанаша.

Акылың менен иш кылгын.

Өз акылың жетпесе,

Өзгөлөргө жүз бургун.

Азилдешип сүйлөшпө.

Адам батат күнөөгө,

Акмактыгын үйрөнсө.

Ошодон көрө көр жамын.

Денеге берип тарбия,

Ден соолуктун көр камын.

Алла Таала атына.

Анан да күмөн болбогун,

Анын бийик затына.

Убагында келип жүр.

Тиешелүү зекетти,

Кечиктирбей берип жүр.

Ажылыкка барып кел.

Аман-эсен сен кайтып,

Ажылыкты алып кел.

Орозону кармагын.

Оңойсуң денең тазартып,

Ошол жагын аңдагын.

Сыйлуу жакшы мамиле.

Он эсе сыйла андайды,

Олтургузуп төрүңө.

Бара жаткан жолуңдан.

Алып таштоо милдетиң,

Күч жетип, келсе колуңдан.

Өмүрүңдүн камын же.

Ак мээнет менен табылган,

Ак буудайдын нанын же.

Бекерпоз басып жүргөндү.

Эртеден иңир киргиче,

Эринбей эмгек кылууну,

Бала чактан үйрөнгүн.
Картаюуну ойлобой,

Кадырына жет жаштыктын.

Каруу-күчүң барында,

Түшүмүн ойло аштыктын,

Толорун ойло баштыктын.
Аң-сезимиң жетишсе,

Кызыгуу керек илимге.

Өмүр бою үйрөнүү,

Өчпөй жүрсүн дилиңде.

Илимди душман көргөнүң–

Кас душманга сен өзүң,

Колтугуң ачып бергениң.

Өтсөң жалган күбөгө,

Эсиңе бекем түйүп кой,

Батасың чоң күнөөгө.

Шек келтирүү Кудайга.

Билип койгун бейиште,

Орун болбойт андайга.

Дуушар кылса өлүмгө.

Түбөлүк кайнайт мындайлар,

Тозоктун кан көлүндө.

Маңызданган адамдар–

Андайлардын күнөөсү,

Өлтүрүү менен барабар.

Оор күнөө делинет.

Териштирип отурбай,

Тозогуна берилет.

Тили менен колунан.

Жапа чексе башкалар–

Сүрүлүп чыгат андайлар,

Мусулман адам тобунан.

Ишеничтен кетпегин,

Ишеничтен кеткениң–

Жараткан берген энчилеп,

Ырысыңды тепкениң.
Эң адалы оокаттын,

Өз колуң менен тапканың.

Жерди айдап, дан сээп,

Суу жиберип бакканың,

Өз колуң менен чапканың.

Мал-жаның менен мактанбай,

Маңдайың турсун жаркырап.

Эң чоң күнөө бу дагы,

Эгерде турсаң аркырап.
Пейилиң менен суу бергин,

Берерге ашың болбосо.

Жадырай күлүп узаткын,

Ашыңа мейли тойбосо.

Аңырайып караба.

Салам айткын чоң эмес,

Бешиктеги балага.

Салып кой туура жолуна.

Ак жол каалап тилек кыл,

Азыгын берип колуна.

Жоктон-жок туруп шектенбе.

Артынан айтпа жаман сөз,

Ал жаныңдан кеткенде.

Бирин бири таарынтпайт.

Жамандык издеп атайы,

Жаман ишке кабылтпайт.

Жасаган иши адамдын,

Ыйманына жараша.

Адал иштеп ак кылсаң,

Абийириң ага тараза.

Кирдетпе адам көңүлүн.

Ак тилек менен жакшылык,

Узартат адам өмүрүн.

Ак тилегиң эскирбейт.

Ойлоп кылган күнөөнү,

Алла Таалам кечирбейт.

Эртеси жакшы деп койот.

Өтө берип билинбей,

Өмүрдү мезгил жеп койот.

Эртеңкиге калтырба.

Калган ишке кар жаайт,

Үйүлө берип артыңда.

Байлыгына кызыкпа.

Ашып-ташып көп тапкан,

Айлыгына кызыкпа.

Кызматына кызыкпа.

Баланча байдын кызы деп,

Урматына кызыкпа.

Дили бузук көп болот.

Дини таза аялга,

Үйлөнгөнүң эп болот.

Мөлтүр суудай таптаза.

Ошол дуба-тилекти,

Ар бир адам барктаса.

Кайырыңды аяба.

Ниеттен чыккан таптаза,

Дубасын айтат ал сага.

Пенде бар адам тазасы.

Андайларга баш ургун,

Акыры тийет батасы.

Балага болгон тилеги.

Башын кылыч кыйса да,

Бала деп согот жүрөгү.

Алты акың бар билип кой.

Санап өтөм аларды,

Көңүлүңө түйүп кой.

Сөзсүз алик алып жүр.

Чакырса эгер конокко,

Күттүрбөстөн барып жүр.

Акылыңды жашырба.

Ченемдүү болсо акылың,

Чегинен чыгып ашырба.

Алла Таала атына.

Тыйышың керек андайды,

Катыгын берип катыра.

Кесел адам көңүлүн.

Алтынчысын сыйлоо дейт,

Адамдардын өлүмүн.

Күм-жам кылбай шашылып.

Каадасын жасап кадимки,

Мүрзөгө койгун жашырып.

Алып жүр таза оюңду.

Кирдетпей таза кармагын,

Кийим-кечек, боюңду.

Шыпаа берген Кудайым.

Дартка даба издегин,

Жүрө бербей убайым.

Жаңжалдашчу болбогун.

Антсең Кудай алдында,

Чоң күнөкөр болгонуң.

Ушакчы болуп калбагын.

Айтсаң болот ал сөздүн,

Аныктап чын, жалганын.

Эсиңди жыйып адам бол.

Ак бата тилек кылайын,

Ыймандуу бол, аман бол!

Балдарыңдан не пайда.

Пайдасы жок аларга,

Барганыңдан не пайда.

Чай ордуна «пай» ичкен,

Чалдарыңдан не пайда.

Ачып кеткен ичилбей,

Айраныңдан не пайда.

Түлкүгө кууп жетпеген,

Тайганыңдан не пайда,

Байкушту карап койбогон,

Байларыңдан не пайда?

Бата албасаң не пайда.

Астыңа салып жумшактап,

Жата албасаң не пайда.

Таттуу тамак даамын,

Тата албасаң не пайда.

Ашык-пашык малыңды,

Сата албасаң не пайда.

Жааган октон башыңды,

Ката албасаң не пайда.

Колуңда турган мылтыкты,

Ата албасаң не пайда?

Киргенинен не пайда.

Акыр заман келерин,

Билгениңден не пайда.

Тамтыгы кеткен кийимди,

Бүргөнүңдөн не пайда.

Кандек иттин чаңкылдап,

Үргөнүнөн не пайда.

Жан алгычтын ырсайып,

Күлгөнүнөн не пайда.

Жатып ичер жалкоонун,

Жүргөнүнөн не пайда.

Сагынуудан не пайда.

Жаткырбаса жанына,

Жагынуудан не пайда.

Башыңды кесер болгон соң,

Багынуудан не пайда.

Чамаң келбес иштерге,

Чамынуудан не пайда.

Аткарылбас иш үчүн,

Айкыруудан не пайда.

Кайрылбай турган болгон соң,

Кайгыруудан не пайда?

Ичпеген аштан не пайда.

Жигитиң сылап турбаса,

Жибектей чачтан не пайда.

Кабыгы туруп, данек жок,

Калдайган баштан не пайда.

Ыткытып жүрөк айланткан,

Ылжыган мастан не пайда.

Кыз көңүлүн таппаган,

Кырчындай жаштан не пайда.

Жабыркаткан дыйканды,

Жаанчыл жаздан не пайда?

Билгенинен не пайда.

Найза тешкен чопкутту,

Кийгениңден не пайда.

Үстүңө оор мүшкүлдү,

Үйгөнүңдөн не пайда.

Сүргүндө жүрүп өмүрдү,

Сүргөнүңдөн не пайда.

Колго тийбес сулууну,

Сүйгөнүңдөн не пайда.

Үйүңдү чачкан катынга,

Үйлөнүүдөн не пайда.

Алган жардан не пайда.

Айла жок жаткан жаныңда,

Андай жандан не пайда.

От жагылса жылыбай,

Салган тамдан не пайда.

Карай турган киши жок,

Калган тамдан не пайда.

Жармы төгүн, жармы чын,

Жалган сандан не пайда.

Салыгын элге очойтуп,

Салган хандан не пайда.

Курганыңдан не пайда.

Жыргатпаган куу дүйнө,

Жыйганыңдан не пайда.

Сүлдөрү кеткен кийимди,

Жууганыңдан не пайда.

Куюн көтөн Маамытты,

Кууганыңдан не пайда.

Ат жарышка салбаган,

Бууданыңдан не пайда.

Сыйлабаган тирүүңдө,

Тууганыңдан не пайда?

Жарыгынан не пайда.

Суу шылдырап акпаса,

Арыгыңдан не пайда.

Жайылган торго түшпөгөн,

Балыгыңдан не пайда.

Так маалымат бербеген,

Тарыхыңдан не пайда.

Канын соргон элинин,

Хандыгынан не пайда.

Жазылып калган кагазда,

Жардыгынан не пайда?

Накыл кептен баштадым.

Акылың менен сездиңби,

Агарып таңдын атканын.

Кырдын ары жагына,

Кызарып күндүн батканын.

Адыр тоодон кылайып,

Ай чыгып келе жатканын.

Ачык түндө жылдыздуу,

Айылдын таза асманын.

Долуланып жулунган,

Тоо суусунун акканын.

Ак селде кылып чалынган,

Ала-Тоонун ак карын.

Жаңыртып үнүң кайталап,

Жалама аска, таштарын.

Кийик качса эшилген,

Кулаган кумдуу чаптарын.

Отурганын бүркүттүн,

Ок учунда асканын.

Кызыл түлкү кыр менен,

Кылаң-кылаң качканын.

Ашып келген маарага,

Аргымак аттын чапканын.

Оболоп улам асманга,

Торгойдун айткан дастанын.

Канатын кагып күйкө куш,

Насывай ийлеп жатканын.

Жибегин чубап ипичке,

Жөргөмүш желе тартканын.

Магдыраган жайлоонун,

Мал жаткан жашыл капталын.

Чабандын боз үйүндө,

Чартылдап арча жакканын.

Чарт-чурт этип асманда,

Чагылган огун атканын.

Күүгүмдөп кайра ачылып,

Күн желесин тартканын.

Жашынткан көлөкөлөргө,

Жайдын ысык аптабын.

Сайылган ууга чыдабай,

Сайгактап уйдун качканын.

Аралап жүрдү бекенсиң,

Айылдын жемиш бак-шагын.

Көтөрө албай ийилген,

Көрдүңбү мөмө-шактарын.

Пейили кенен эненин,

Берекелүү тасмалын.

Жеңелердин жасаган,

Жедиң беле ак нанын.

Жоодураган селкидей,

Жоогазын гүлүн ачканын.

Сезимиңди дүрбөткөн,

Серпилген селки каштарын.

Маңкая тартып кыз-келин,

Марал сындуу басканын.

Керилткен өрүм чачтарын,

Келиндин шыңгыр чачпагын.

Койкойо баскан жигитти,

Колтуктап алып жаш жарын…

Азыркы менин айтканым.

Ошентсең келген бир жолу

Өмүрдө жыргал тапканың.
25.05.1993


ТАЛАС ЖЕРГЕСИ
Башка жерди жактырып,

Барбады неге эр Манас?

Таласты көп жер ичинен,

Тандады неге эр Манас?

Түзөң жери данга бай.

Тоо эчки, кулжа аралаш,

Тоолору толо аңга бай.

Жердин асты кенге бай.

Аруулап көңүл сергиткен,

Атыр жыттуу желге бай.

Жарашыктуу түргө бай.

Аңкыган жыты буруксуп,

Ар түркүн өскөн гүлгө бай.

Дары-дармек чөпкө бай.

Кулактын канган кычуусу,

Куйкум күлкү, сөзгө бай.

Комузда черткен күүгө бай.

Казаны толо кайнаган,

Казы, чучук, сүргө бай.

Бетегелүү кырга бай.

Оболоп көңүл көтөргөн,

Обонун созгон ырга бай.

Көптөгөн чебер узга бай.

Кылактап баскан буралып,

Кымча бел сулуу кызга бай.

Мөлтүр таза сууга бай.

Чака-чака сүт берген,

Чапкактай желин уйга бай.

Аска-чеп бийик тоого бай.

Арбын-арбын жүн берген,

Апапак жүндүү койго бай.

Такалатып ат минген.

Көмүлбөй кайгы-капага,

Көңүлү куунак шат жүргөн.

Баштаган ишин бүтүргөн.

Айылдап келген конокту,

Аябай сыйлап күтүнгөн.

Кошоматты билбеген.

Атыларын билсе да,

Ачыгын айтып сүйлөгөн.

Эки жүз миңдей калкы бар.

Апыртпай туура айтканда,

Ат көтөргүс даңкы бар.

Таланттардын ордосу.

Бешиктен түшө электе,

Периште болот жолдошу.

Көкө уулу Өтө–Жеңижок.

Азырга чейин Өтөгө,

Акындан чыккан теңи жок.

Эсенаман, Эшмамбет,

Айтыша албай башкалар,

Алардан качып кеткен дейт.

Ат чабым жерге угулган.

Жантакбай күн-түн черткенде,

Басылбастан шүүшүңдөп,

Бармагы канга жуулган.
Кыздардан чыккан Ырыскүл,

Жеңижок менен айтышкан.

Билермандар токтотуп,

Бир-бирин жеңбей кайтышкан.

Атай деген ким эле?

Күү чертип, ырдап үн кошуп,

Жыргатчу жанды тим эле.

Ааламга кеткен атагы.

Ушунчалык чоң талант,

Бир адамга батабы?

Эралынын Сүйүнбай.

Катыра жазат чынында,

Кайчылаш уйкаш ырларды,

Кара күч салып ыйынбай.
Жалпы кыргыз баалаган,

«Жаман сары» Байдылда.

Тулпар акын агабыз,

Туулган менин айлымда.

Анын ырын ырдашат,

Ар бир ташы сайдын да.

Эстекем менен Замикем,

Экөөнүн устаты,

Эске түшөт Аликем…

Ал деген деги ким өзү?

Акактай таза ыр жазган

Ал акын жана такыба

Адам болот бир өзү.

Алла-Тала алдында

Анын жок кылдай күнөсү.
Эл акыны Анатай,

Элирип турган убагы.

Кетип барат алгалап,

Кетилип койбой туягы.

Акындын төкмө өнөрүн.

Жетилгенде жигиттен,

Жеңижокту көрөмүн...

Таластан келген киши бар”.

Нарктуу Талас калкынын,

Нар кескендей мизи бар!

Айтамын ысык саламды.

Мекендеп келдим отуз жыл,

Бишкектей ордо калааңды.

Кызматта жүрдүм ар кайсы,

Колума албай каламды.

Элүүдөн өткөн чагымда,

Көрсөтөйүн өнөрдү,

Көрүп баала чамамды.

Калайык журтум кабыл ал,

Казакбай аттуу балаңды.
Таластын болом кулуну,

Агабыз болот Байдылда.

Кыргыздын «Жаман сарысы»,

Туулган менин айлымда.

Ал байкебиз турганда,

Чыгалбай элдин алдында.

Алтымышты такымдап,

Байдыкем,

«Ташыркап» калган маалында.

Эптеп ырдап турамын,

Эл-журтум сенин алдыңда.
Күмүш сакал аталар,

Күүңөр кайта элекпи?

Кыбырап жүрсөң болгону,

Кыдыңдатып эшекти.

Намазыңдан танбагын,

Жайнамазың болбосо,

Жайып коюп этекти.
Аман-эсен жүрсүңбү,

Ак элечек апалар.

Акшыя карап келиниң,

Кылдыбы сени кападар.

Куу тумшук андай келинди,

Кудай өзү жазалар.

Ийик ийрип, жүнүң тыт,

Чүрпөлөр жүрсүн жаныңда.

Келиниңди жамандап,

Керексиз ишке малынба.

Майда-барат иш үчүн,

Жаш балача таарынба.

Зыярат кылгын Кудайга,

Намаз келген маалында.

Эл ичинде барсыңбы?

Четинен төлөп жүрсүңбү,

Элге болгон карзыңды.

Же болбосо карызга,

Белчеңден батып калдыңбы?

Жаман ишке малынбайт.

Алдынан аркан тоссоң да,

Аттап өтөт, чалынбайт.

Коңулдагы бөрүдөй,

Кой терисин жамынбайт.

Башыңды кесем десең да,

Башын ийип багынбайт.

Таш байлап сууга салсаң да,

Чөкпөстөн кайра жалындайт.

Көп акыл укпайт адамың.

Бактыны көктөн издебей,

Көбүрөөк жерди карагын.

Жетеңе бекем түйүп ал,

Жер гана сени багарын.

Дунганча жерди тырмала,

Жер менен байыйт аларың.

«Кыргыз болуп калдың» деп,

Дунгандар тилдейт баланы.

Куда-сөөк болгонго,

Ошо,

Ар бир кыргыз айылы,

Эң болбоду дегенде,

Эмгекчил дунган кызынан,

Бирден келин алалы!
1990-жыл


ӨТКӨНДҮ ЭСТЕП

(баштан аяк уйкаш ыр)
Өзүмчө жалгыз олтуруп,

Өткөндөрдү эстедим.

Толкуган турмуш дайрасын,

Тулпар ат менен кечкемин.

Кээ-кезинде жөө калып,

Шымымды да чечкемин.

Атырылган дайрадан,

Араң зорго өткөмүн.

Ал гана эмес кай бирде,

Агымы менен кеткемин.

Тайсалдап катуу агымдан,

Тайызын издеп кечменин…

Айта берсем түгөнбөйт,

Айтылчу менин кептерим.

Азыраак чыдап угуп кой,

Анча-мынча четтерин.

Киндигим өзүм кескемин.

Бир туугандан эркек жок,

Бир үйдө жалгыз өскөмүн.

Биринчи эле класстан,

Билимди катуу көздөдүм.

Бир класстан класска,

Жалаң «беш» менен көчкөмүн.

Иштеп бердим колхозго,

Ийинден түшпөй кетменим.

Айдоо айдап жаз-күзү,

Арпа, буудай сепкемин.

Күз келгенде түшүмүн,

Күргүштөтө төккөмүн.

Билим алып келмекке,

Бишкекке анан кеткемин.

Болсоң инженер болгун деп,

Политехке өткөмүн.

Диплом алып жогорку,

Тилегиме жеткемин.

Илең-салаң болбостон,

Ишиме катуу беттедим.

Чекиликти кетирбей,

Чектен чыгып кетпедим.

Аңги кылган башыңды,

Апийим, көк нар чекпедим.

Эби келип турганда,

«Эргулдан» сеп эткемин.

Кошомат кылып чоңдордун,

Колу-бутун өппөдүм.

Кызартып көзүм артпадым,

Байлыгына өзгөнүн.

Жаа бою качып безгемин.

Андайларды көргөндө,

Ашынып кетет «безгегим».

Алым-сабак айтышып,

Алар менен мен бирок,

Ана-пына дешпедим.
Капарыма албадым,

Кай биринин сөккөнүн.

Көптөрүнүн күнөөсүн,

Көңүлгө албай кечкемин.

Жадабай уктум сөздөрүн.

Жутунбай андай адамдар,

Жупуну сезет өздөрүн.

Көрө албадым жакшынын,

Көңүлүнүн чөккөнүн.

Топ-топ арам акчага,

Толтурбайт алар чөнтөгүн.

Кайрадан келет эсиме,

Кайран жаштык кездерим.

Комузду күүгө келтирип,

Кол ойнотуп черткемин.

Жакшы ыр жазып кыздардын,

Жан дүйнөсүн эриткемин.

Мажнун өңдүү мен дагы,

Махабат отун кечкемин.

Уяң болуп өскөмүн.

Суктанып карап койчумун,

Сулуулардын беттерин.

Кучактабай башканы,

Курчу гана канып көздөрүм.

Билбей жүргөн экемин,

Билинбей мезгил өткөнүн.

Андан кийин мен башка,

Аялдарга «өткөмүн».

Көңүлүм түшүп калгандын,

Көпчүлүгүн өпкөмүн.

Жамалдуу аялзатынын,

Жанынан кыя өтпөдүм.

Жактырбай нечен аялды,

Жаштарын тандап көпкөмүн.

Аларды ала салдырып,

Ары-бери өкчөдүм.

Күзгү кылып карандым,

Күлүп турган көздөрүн.

Аркар, албарс эмчектүү,

Аялдын көрдүм төштөрүн.

Эчен-эчен айымдын,

Эмчектерин эзгемин.

Ыргыштаган далайынын,

Ычкырларын чечкемин.

Жылуу-жумшак сылагам,

Жылаңачтап эттерин.

Жанына жан киргизип,

Жан жерин кошо өпкөмүн.

Коңузча түшкөн каймакка,

Койнуна анын чөккөмүн.

Жылыткан жылуу жай таап,

Жыргаган менин «кертмегим».

«Уясына» толтуруп,

Уругумду төккөмүн.

Көргөмүн далай аялдын,

Көшүлүп жаны киргенде,

Көз жаштарын төккөнүн…
Арман, куса аралаш,

Айтылчу эмки кептерим.

Байкабай калган экемин,

Билинбей жылдар өткөнүн.

Өткөрүп берген турбаймбы,

Өмүрүмдүн көктөмүн.

Жакындан бери мен билдим,

Жаштыгымдын кеткенин.

Нан алууга кубат жок,

Жукарган азыр чөнтөгүм.

Чечилип угар киши жок,

Чертилбей турат чертмегим.

Өзгөлөр келбей оюма,

Өз аял болду эрмегим.

Баягыдай күүсү жок,

Басаңдай түшкөн «кертмегим».

Бирок,

Күчүм чыгып башыма,

Өткөн өмүр ичинде,

Төөгө миндим көппөдүм.

Жөлөп-таяр кишим жок,

Жөө жүргөндө чөкпөдүм.

23.05.1993


ӨКҮНҮЧТӨР, ӨКСҮКТӨР

(совет заманы)
Чын сүйлөөгө оозубуз жабык болду,

Чын сүйлөсөң жалган деп айып койду.

Билимдүү сергек акыл азаматтар,

Билинбей бели сынып, майып болду.

Айтабыз деп кеп чынын таяк жедик.

Улугуна жүгүнүп жагалданган,

Ушакчы, куйтуларды адам дедик.

Арамза былыктыкты адал дедик.

«Бас оозуң!» деп муштумун кезеп турса,

Баш бармакты чайнадык амал кетип.

Айтыша кеткендерди бетке чаптык.

Өздөрүнүн жөндөмүн көрсөтө албай,

Өлкөбүздөн далайы четке качты.

Бак-бак этип башкардык жаңсап колду.

Баш оорутуп иш үчүн эмне азап,

Паралап кызыл акча алсак болду.

Жазылган мыйзам келип, ыйман кетти.

Калдайып төр башынан акыл берген,

Кадырман карыялар сыйдан кетти.

«Эне» деген наамын аттай качты.

Эрди тийсе баланын ийип турчу,

Эмчегинен сүт чыкпай таштай катты.

Эчтемесин калтырбай жалап ичти.

Эси жарым туулган балдарыбыз,

Эс тартканда талашып а да ичти.

Этине, жыпжылаңач, карта чабат.

Саамай чачы үлпүлдөк жапжаш кыздар,

Сатуу менен денесин акча табат.

Токтомдон ун-талканга толбой баштык.

Кыдырып Фрунзенин кепелерин,

Кыйналып өтүп кетти кайран жаштык.

Жалпы элди албан ишке үгүттөдүк.

«Жашасын жол башчылар!» деп кыйкырып,

Жарытылуу иш деле бүтүрбөдүк.

Жалындык жол башчынын сүрөтүнө.

Ийгилигин жараткан жалпы элдин,

Ыйгардык партиянын бир өзүнө.

Партиянын айтканы мыйзам болду.

Баркы бар бир папкенин ээси болуп,

Бапырата көр дүйнө жыйсам болду.

Сыңар эмчек эчкинин сүтүн бердик.

Өзүбүз тишибиздин кирин соруп,

Өлкөбүздүн планы үчүн бердик.

Анткени андай кийим тиге албадык.

Ашык баш бала төрөп коюшат деп,

Аялга да түзүктөп «тийе» албадык.

Апкелбесең ажылдап үрүп турат.

Айлыктан башка акча табуу ою,

Айла жок, акыл-эсти бүлүк кылат.

«Олуялар» көбөйдү жер жайнаган.

Ойлогону опоңой олжо табуу,

Оорудан сакайтам деп элди алдаган.

Чектелүү запасы бар жердин майын.

Бир литр бензин үчүн тилемчибиз,

Билгиң келип сурасаң элдин жайын.

Колдо болгон түшүмдү жыйнай албай.

Өзгө элден алтынга дан алабыз,

Өз дыйкандын эмгегин сыйлай албай.

Көл, дайрада балыктар түгөт болду.

Мылтыктын тарс-турсунан жүрөгү үшүп,

Бирин-серин кийиктер жүдөп болду.

Көбөйттүк уяң жүндүү малыш койду.

Өкмөттүн душманы деп айып койду,

Көрүп калса бир-жарым чалыш койду.

Тоого чыкпай малыш кой жалкоо болду.

Туягы жер кыртышын каза берип,

Тулаң беттүү жайыттар айдоо болду.

Машиналар бүркүшөт уулуу газды.

Бетон менен асфальттан жер муунду,

Уулуу газга какалып, эл муунду.