Сипаттамасы
Бәсекелестерді талдаудың тағы бір тәсілі – партизандық әдіс. Клиенттің рөлін ойнаңыз және бәсекелестеріңізге барыңыз. Бағаларды, ассортиментті, қызметкерлердің клиенттермен қалай қарым-қатынас жасайтынын, қызметті пайдалану қаншалықты ыңғайлы екенін қараңыз. Екі әдісті біріктіріп, соңында бәсекелестердің SWOT талдауын жасаған жөн.
Сипаттамасы
Бүгінгі нарықта сатудың бірнеше түрі бар. Бұл көтерме, бөлшек, тікелей, онлайн сату. Қазір сатылымның әртүрлілігі соншалық, сіз кез-келген бизнес үшін таңдай аласыз. B2B, B2G және B2C сатылымдары бар. B2B - бұл екі бизнес арасындағы сату, сіз басқа бизнеске өз өнімдерін жасау немесе қалыптастыру үшін қажет тауарларды сатасыз. B2C - бұл соңғы тұтынушыға сату. Мысалы, сіз нан пісіріп, сатасыз. Сіз оны B2B дүкендеріне сата аласыз, оны соңғы тұтынушыға сата аласыз. B2G сату - бұл, мысалы, сізде көп нан сататын зауыт бар және сіз оны мемлекет арқылы тендер арқылы әскери бөлімдерге бересіз.
Модуль 5. «Маркетинг негіздері»
ТЕХНИКА ЖƏНЕ САТУ АРНАЛАРЫ
Кəсіпкер болуы тиіс, əр түрлі дағдылары, жəне бір ең маңызды – бұл өз өніміңізді немесе
қызметті сата алуыңыз. Сіздің бизнесіңіздің өнімі қаншалықты жақсы болса да, егер ол дұрыс
сатылмаса, ешкімге қажет болмайды. Бүгін сату өнері туралы сөйлесейік.
Техника жəне сату арналары
Бүгінгі нарықта сатудың бірнеше түрі бар. Бұл көтерме, бөлшек, тікелей, онлайн сату.
Қазір сатылымның əртүрлілігі соншалық, сіз кез-келген бизнес үшін таңдай аласыз. B2B, B2G
жəне B2C сатылымдары бар.
B2B - бұл екі бизнес арасындағы сату, сіз басқа бизнеске өз өнімдерін жасау немесе
қалыптастыру үшін қажет тауарларды сатасыз.
B2C - бұл соңғы тұтынушыға сату. Мысалы, сіз нан пісіріп, сатасыз. Сіз оны B2B
дүкендеріне сата аласыз, оны соңғы тұтынушыға сата аласыз.
B2G сату - бұл, мысалы, сізде көп нан сататын зауыт бар жəне сіз оны мемлекет арқылы
тендер арқылы əскери бөлімдерге бересіз.
Кімге, қалай жəне қандай арналар арқылы сатуға болады? Мысалы, сіз киім шығарасыз.
Сіз нарықтағы бутикті, сауда орталығындағы бөлмені жалға алып, Instagram арқылы киім сата
аласыз. Сіздің бизнесіңіз үшін ең тиімді əдіс қандай? Ол үшін өзіңізге 3 сұрақ қойыңыз.
Сұрақ 1. Менің сатып алушым кім?
Сіз өзіңіздің клиентіңіздің портретін жасауыңыз керек. Мысалы, сіздің киіміңізді 20
жастан 40 жасқа дейінгі жас əйелдер сатып алады, олар стильді киінуді ұнатады, сонымен қатар
қаражаттан ұялмайды. Мысалы, егер сіз камисол шығаратын болсаңыз, онда бұл мүлдем басқа
мақсатты аудитория. Американдық ағартушы жəне жазушы Дейл Карнеги: «мен балық аулауға
барғанда, мен балықты жақсы көретінім туралы ойлаймын», - деді. Сіздің сатып алушыңыз не
қалайтынын ойлаңыз ба? Оның үміттері қандай?
Мақсатты аудиторияны, соңғы тұтынушыны нақты түсіну керек. Егер сіз қандай-да бір
өнімді сатсаңыз жəне сіздің түпкілікті тұтынушы кім екенін білсеңіз, онда сіздің сатылымыңыз
оған пайдалы болуы керек. Сіздің арналарыңыз мүмкіндігінше қысқа жəне тез жеткізілуі керек.
Мысалы, сіз кəмпиттерді аз мөлшерде шығарасыз. Сіз сатылымды бірнеше жолмен жасай
аласыз. Сіз интернет - нарық арқылы сатылым жасай аласыз, онда адамдар мерекелік
жиындарға тапсырыс береді. Сіз көтерме сатуды дистрибьюторлық желі арқылы жеткізе
аласыз, онда сіз сатушы болмайсыз, бірақ өнімді кім сататынына жеткізесіз. Бұл B2B Мысалы.
сондықтан сату құралдарын білу бірінші кезекте қажет жəне түпкілікті тұтынушыны білу сіздің
сатып алушыңыздың кім екенін жəне осы білімге сүйене отырып, сіз өзіңіздің сату
арналарыңызды құратындығыңызды нақты түсінуіңіз керек.
Сұрақ 2. Менің сатып алушыларым қайда?
Мақсатты аудиторияңыз қайда баратыны туралы ойланыңыз, ол нені жақсы көреді, оның
əдеттері мен қалауы қандай? Мұны түсінген кезде клиенттерге сіздің коммерциялық
ұсынысыңызды жеткізу оңайырақ болады. Көлік жуу орнында тырнақ салонының буклеттерін
қалдыру екіталай. Көлік жуу клиенттері негізінен ер адамдар, сонымен қатар автокөлік
жүргізушілері болғандықтан, сіз онда автомобиль бөлшектерін немесе жүз дүкенін жарнамалай
аласыз.
Сұрақ 3. Менің клиенттерім қалай қамтылады?
Сатып алушы кім екенін, оған не қажет екенін жəне қайда екенін түсінгеннен кейін, сату
үшін қандай арналарды тиімді жəне ең аз шығындармен пайдалану керектігін түсіну оңайырақ
болады. Сондай-ақ тиімсіз арналарды алып тастаңыз. Біздің мысалға оралсақ-Instagram-да
камзолдардың өте танымал болуы екіталай, өйткені мақсатты аудитория негізінен тікелей
сатуды ұнатады жəне əлеуметтік желілерде отырмайды.
Қалада адамдар цифрлы. Қалада интернет-маркетингті, СММ-жарнаманы пайдалана
отырып сату қажет, қалада басқаша сату қажет. Егер сіз алсаңыз өңірлер, ауылдар, онда тікелей
сату – соңғы тұтынушыға сату керек. Өнімді сату жəне жарнамалау тəсілдері бөлек, əдістер де,
сату құралдары да қолданылуы керек.
Əр сату арнасына толығырақ тоқталайық.
Бірінші сату арнасы-тікелей сату.
Сату тікелей байланыс арқылы жүзеге асырылады, мұнда сатып алушы сатып алғанға
дейін тауарды жеке көре жəне көре алады. Тікелей сату сіздің клиенттеріңіздің 70% - ын береді.
Ең жақсы сатылым – бұл адам сізге қайта оралуы үшін сатқан кезде адал сату.
Агрессивті сатылымды бəрі біледі. Адамдар шаңсорғыштарды, косметиканы сатады. Сіз сатып
алғаныңызға риза емессіз, ал адам кетіп қалады жəне сіз алдағаныңызды түсінесіз. Олар
контактілерді қалдырмайды, өйткені бұл агрессивті сату. Адал сату жүйесі – бұл клиентпен
сөйлескен кезде. Ол сіздің досыңыз-оған көмектесуге тырысыңыз, оған өнім алыңыз. Бұл жақсы
жұмыс істейді.
Жағымды күлімсіреу, сауатты сөйлеу, қызығушылық-мұның бəрі сізге тікелей сату
кезінде көмектеседі. Өнімді сатпауға тырысыңыз, бірақ клиенттің мəселесін шешіңіз. Мысалы,
сіз электр құралдарын сатасыз. Сіз, əрине, қымбат перфоратор моделін сатқаныңыз тиімдірек,
бірақ егер сіздің клиентіңіз аз бюджетті, бірақ сенімді нұсқаны іздесе, сізге ең жақсы модельді
ұсынудың қажеті жоқ, əйтпесе клиент дүкеннен «сізде бəрі қымбат» екендігіне наразы болады.
жалқаулық танытпайтын жалпы сату əдістері-бұл сату rush арқылы сату. Бұл сізге екі үлгі
қалды деп айтылған кезде. Сіз не қазір науқастық парағын алғанға не төленема мүлдем.
Жасанды жеңілдіктермен сату. Бұл кезде өнім 3000 мың тұрады жəне сіз оның құны екенін
білесіз, бірақ сіз 6000 мың баға белгісін қойып, 50% баға белгісін қоясыз. Ол да сатады.
Сатудың екінші арнасы-делдалдар арқылы сату немесе жанама сату.
Көкөніс өнімдерін өзіңізбен бірге тұратындарға емес, өз жеріңіздегі бағадан қымбатырақ
əрі қарай тасымалдау үшін шығарып, сатуға болады. Мысалы, сіздің ауылыңызда 1 кг қызанақ
300 тг, ал қалада 800 тг тұрады. Сізге қалада сату тиімдірек болады. Жалғыз нəрсе, сіз
тұтынушы тұрғысынан одан əрі нарыққа шыққан кезде қандай шығындар бар екенін жəне
қандай қиындықтармен айналысатындығыңызды түсінуіңіз керек. Мысалы, сіз торт пісіресіз.
Клиенттерге тікелей сату ыңғайсыз. Мұны істеу үшін сізге дүкен бөлмесі қажет. Сіз делдалдар
арқылы сату тиімдірек екенін түсіндіңіз. Мысалы, шағын дүкендер арқылы. Бұл жанама
сатудың бірінші деңгейі. Өндіруші-дүкен-тұтынушы тізбегі құрылды. Екінші деңгей-көтерме
делдал тізбекте пайда болған кезде. Үшінші деңгей – өндіруші тізбек-ірі көтерме-шағын
көтерме-дүкен-тұтынушы. Ет делік. Ет өнімдерінің шағын өндірушілері бар. Ауыл тұрғындары
сиырды, бұқаны кеседі. Бұл етті өзіңіз басқарып, қалада сатуға болады, бірақ сіз өзіңіз
санитарлық-эпидемиологиялық тексеруден өтуіңіз керек, ет Жаңа болуы керек, ол үшін сізге
Тоңазытқыш жабдық қажет. Сондықтан ауыл тұрғындары ет дайындаушыларға тапсырады. Бұл
ет жинап, қалаға тапсыратын кəсіпкерлер мен кəсіпкерлер.
Үшінші сату арнасы – Онлайн сату.
Интернеттегі сату əртүрлі болуы мүмкін. Адамдар Facebook, өз сайттары, əлеуметтік
желілер арқылы сатады. Бүгінгі таңда негізгі сауда алаңы – бұл Instagram. Егер сіз SMM–де
түсінбейтін болсаңыз, өнімді қалай дұрыс орналастыру керектігін білмесеңіз, өнімді қалай
дұрыс орналастыру керектігін, орауды білмесеңіз, сата алмайсыз, өйткені онлайн-сатылымдағы
бəсекелестік үлкен. Ең алдымен, интернетті сатып алғанда, адамдар суретті сатып алады.
Дүкенге келгенде сіз қол тигізе аласыз, өнімді сезінесіз, кейде көріңіз. Интернет арқылы сатып
алғанда, сіз тек суретті көресіз. Бұл сурет керемет болуы керек.
Интернеттегі сатудың тағы бір тиімді құралы-бұл өз веб-сайтыңыз. Сайтқа тапсырыс
беруге болады, оны өзіңіз тегін немесе аз ақшаға жасай аласыз. Ең танымал Веб–сайт
платформасы-WordPress. Тіпті тəжірибесіз қолданушыға оны түсіну оңай. Сонымен қатар,
онлайн-сатылымдарға пошта, WhatsApp жəне SMS арқылы электрондық пошталар кіреді.
Төртінші сату арнасы-Офлайн сату.
Бұл парақшалар, промоутерлер, көрші дүкендердегі, кеңселердегі визиткалар, сондай –
ақ сыртқы жарнама-баннерлер, белгілер. Мұндай сату өте қымбат рахат, өйткені бұл өнімдердің
барлығын басып шығаруға тапсырыс беру керек. Бірақ офлайн сату-егер сіздің жарнамаңыз
дұрыс жерде болса, ең тиімді арналардың бірі.
Сонымен, сіз өзіңіздің клиентіңіздің кім екенін, олардың қажеттіліктері қандай екенін
білесіз, сіз сату арналары туралы шешім қабылдадыңыз. Осылайша сіз клиент үшін бірегей
сауда ұсынысын қалыптастырдыңыз. Сонымен, тағы бір кеңес - бəсекелестерді қадағалаңыз –
олардың сатылымы қаншалықты жақсы, олар алға жылжу үшін қандай арналарды пайдаланады,
басқалардың қателіктері мен тəжірибелерінен үйреніңіз. Келесі сабақтарда кездескенше.
Ең жақсы сатылым – бұл адам сізге қайта оралуы үшін сатқан кезде адал сату. Агрессивті сатылымды бәрі біледі. Адамдар шаңсорғыштарды, косметиканы солай сатады. Сіз сатып алғаныңызға риза емессіз, ал адам кетіп қалады және кейін сіз алдағаныңызды түсінесіз. Оған қоса, олар контактілерді де қалдырмайды, өйткені бұл агрессивті сату. Адал сату жүйесі – бұл клиентпен сөйлескен кезде. Ол сіздің досыңыз-оған көмектесуге және өнім таңдауға тырысыңыз. Бұл жақсы жұмыс істейді.
Егер сіз ешкімге қажет емес өнімдер шығаратын болсаңыз немесе қызмет көрсететін болсаңыз немесе тұтынушы олар туралы білмесе, онда сіздің бизнесіңіз сәтсіздікке ұшырайды. Әлемдегі бірде-бір компания маркетингсіз жұмыс жасай алмайды. Қарапайым сөздермен маркетинг - бұл тұтынушының талаптарын қажетті жерде және уақытында қанағаттандыру өнері. Бүгін біз өз компаниямызда маркетингті қалай құру туралы сөйлесетін боламыз.
Модуль 5. «Маркетинг негіздері»
ДƏСТҮРЛІ ЖƏНЕ DIGITAL МАРКЕТИНГ
Егер сіз ешкімге қажет емес өнімдер шығаратын болсаңыз немесе қызмет көрсететін
болсаңыз немесе тұтынушы олар туралы білмесе, онда сіздің бизнесіңіз сəтсіздікке ұшырайды.
Əлемдегі бірде-бір компания маркетингсіз жасай алмайды. Қарапайым сөздермен Маркетинг-
бұл тұтынушының қажеттіліктерін қажетті жерде жəне уақытында қанағаттандыру өнері. Бүгін
біз өз компаниямызда маркетингті қалай құру туралы сөйлесетін боламыз.
Дəстүрлі жəне digital маркетинг
Маркетингтің екі түрі бар – дəстүрлі жəне сандық немесе digital маркетинг. Кейбір
компаниялар тек дəстүрлі маркетингті, ал басқалары сандық маркетингті таңдайды. Бірақ
жақында барлығы дерлік екі түрді біріктіреді. Сізге маркетингтің қандай түрі қажет жəне
оларды қалай біріктіруге болады?
Дəстүрлі маркетинг өнімнің қасиеттеріне негізделген. Мысалы, сіз кір жуғыш
ұнтақтың бəсекелестермен салыстырғанда қаншалықты жақсы екендігі туралы Жарнама
бересіз, өйткені тұтынушы оның керемет қасиеттеріне байланысты оны таңдауы керек.
Дəстүрлі маркетинг құралдары - бұл ақпарат таратудың əдеттегі арналары-теледидар, радио,
сыртқы жарнама, парақшалар мен буклеттер сияқты баспа өнімдері.
Дəстүрлі маркетинг - бұл физикалық медиадағы жарнама. Егер сіз канондарды
алсаңыз, онда ATL жəне BTL жарнамалары бар. Бұл кəсіби маркетинг. ATL жарнамасы-
баннерлер, белгілер, плакаттар, жарнамалық материалдар, теледидар, радио жарнамалары, кез –
келген қуатты, жаппай жарнамалық құралдар-бұл ATL немесе «abovetheline». Компания
бюджетті құрған кезде алдымен жарнаманың негізгі түрлерін қалыптастырады – бұл ATL. BTL
– «belowtheline», бұл кенеттен, кездейсоқ жарнама.
Сіз кондитерлік өнімдер шығарасыз делік. Сіз жарнама бердіңіз, постерге тапсырыс беру
үшін торттар жасадыңыз. Сіз пəтер есіктеріне жарнамаларды жапсырасыз, визиткаларды
таратасыз-бұл ATL. Кенеттен сіз балабақшаға бару күні бар екенін білесіз. Адамдар сонда
келіп, бірдеңе əкеледі. Сіз тортик кладете оның қаптамасына сіздің атауы жəне мекенжайы,
əкелесіз – сыйлық жасау. Немесе жəрмеңке туралы біліңіз. Тортты алыңыз, кішкене кесектерге
кесіңіз, тұрып, тұрып, «көріңіз» деп айтыңыз. Бұл BTL жарнамасы. Мұның бəрі дəстүрлі
маркетингке қатысты.
Өңірлер үшін дəстүрлі маркетингтің тиімді құралдары – маңдайшалар, баннерлер, баспа
полиграфиялық өнімдер болады. Парақшаларды тарату үшін Сіз промоутер жалдауға жəне оны
өтетін жерге қоюға болады. Автокөлік тазалағыштарының астындағы жарнама да дəстүрлі
маркетинг болып табылады. Bdigitalmarketing сандық технологияларды өз бренді мен өнімін
жылжыту үшін пайдаланады. Интернет жəне мобильді технологиялар сияқты. Цифрлық
маркетингке электрондық хаттарды, мессенджерлердегі хабарламаларды тарату, мысалы,
WhatsApp, əлеуметтік желілердегі, сайттардағы, бейнелерді қарау кезіндегі жарнама жатады.
Digital маркетинг ең аз шығындармен сипатталады. Бұл тортты жасаудың қажеті жоқ.
Сіз суретке түсесіз, жақсы мəтін жазасыз, маркетинг, мəтін құрастыру бойынша Ақылды кітап
оқисыз. Бұл копирайтинг деп аталады, жақсы сатылым постын жазыңыз жəне достарыңыздан
оны қайта жіберуді сұраңыз. Бұл digital marketing. Бұл əлеуметтік желілердегі жарнама. Бұл
интернеттегі жарнама. Digital маркетингке SMM, тікелей маркетинг кіреді, жəне, негізінен,
бəрі.
Сандық маркетингтің тиімді құралдарының бірі-контекстік жарнама. Іздеу жүйесіне
кіргенде, мысалы, «түстерді жеткізу», контекстік жарнаманы Төлеген мекемелер тізімде бірінші
болып көрінеді. Пайдаланушылар алғашқы бірнеше сілтемелерді басуға бейім. Сондықтан
тізімнің басында болу əрқашан пайдалы.
Мақсатты жарнама – бұл Instagram-да өз таспаңызды айналдырып, жарнамалық
жазбаларды көргенде. Əр пайдаланушының өз жарнамасы бар. Мысалы, менде ешқашан
тырнақ салонының жарнамасы болмайды, ал менің əйелімде қысқы шиналар жарнамасы
болады. Мақсатты жарнама жынысы, жасы, қызметі, тұрғылықты жері бойынша белгілі бір
аудиторияға орнатылады.
Сандық Маркетинг өз веб-сайтыңызды құруды қамтиды. Бүгінде мұны аз ақшаға – 20
мың теңгеге жасауға болады. Бұл визитка сайты да, тапсырыс беруге болатын интернет-дүкен
де болуы мүмкін. Жақында цифрлық маркетинг құралдары фермерлер арасында да танымал
болды. Кейбіреулер өз сайттарын жасайды, басқалары əлеуметтік желілерде блог жүргізеді.
Мысалы, фермер Андрей Стрелец сияқты. Ол картоп өсіреді жəне бетті Facebook-те белсенді
жүргізеді. Бүгінгі таңда оның 2000 ізбасарлары бар жəне картоп өсіруге арналған кеңестері бар
өте пайдалы мазмұн бар. Бұдан басқа, фермер фейсбук арқылы Қазақстанның барлық қалалары
бойынша тауарды жеткізуге тапсырыстар қабылдайды.
Маркетингтің екі түрінің де артықшылықтары мен кемшіліктерін қарастырыңыз.
Біріншісі-қамтылған аумақ. Сандық маркетинг барынша үлкен аудиторияға қол
жеткізуге мүмкіндік береді. Мысалы, егер сіз 1 миллион жазылушысы бар блогерден сіздің
өніміңізді жарнамалауды сұрасаңыз, онда бұл жарнаманы ең көп көшеде болса да, белгіден гөрі
көп адамдар көреді. Бірақ кемшілігі-кейде сіз қалаған аудиторияға жете алмауыңыз мүмкін.
Кейбір адамдар Instagram-да отырмайды, ал кейбір аудандарда қалыпты интернет жоқ.
Бүгінгі таңда эко сияқты үрдіс жақсы дамып келеді. Көптеген қала тұрғындары ауылдық
жерлерде экологиялық таза өнімдер сатып алуға дайын. Бірақ оларға жету қиын, егер олар
жетсе, олар қайда бару керектігін білмейді. Егер сіз өз фермаңызда өсетін болсаңыз-қызанақ.
Сіз өз өніміңізді диджитал маркетинг арқылы өсіргенге дейін сата аласыз. Сіз жай ғана
Instagram-да жарнамаларды орнатасыз. Бұтаның фотосуретімен пост жазыңыз, онда сіз
жақында керемет қызанақ болатынын жазасыз.
Екіншісі-тұтынушымен байланыс. Интернетте өнімді көрсете отырып, сіз əдетте
тұтынушымен байланысын жоғалтасыз, одан кері байланыс алмайсыз. Егер сіз шағын бизнесте
болсаңыз жəне өз ісіңізді енді ғана бастасаңыз, онда сіз нарықты жақсы білуіңіз керек. Бұл
тұрғыда дəстүрлі маркетинг жақсы көмектеседі-сіз кері байланыс аласыз. Сіз сауалнаманы
бастай аласыз, басшылықпен келісе отырып, кез-келген сауда үйінде стенд жасай аласыз.
Ешкім қарсы болмайды-қазір бұл қызықты. Сіз тіпті аулаға тұра аласыз, адамдарға өз өнімдерін
ұсына аласыз жəне ол жұмыс істейді. Визиткаларды, парақшаларды таратыңыз. Жаңа жылда
мен кіреберісте дəстүрлі жарнаманы көрдім. Жеткізу арқылы кептірілген жемістер туралы
хабарландыру болды. Мен ол жаққа қоңырау шалдым, бір адам маған аулаға автокөлікпен келді
– ол магистралды ашты. Ол қоңырау шалып, жарты сағат тұратынын айтты. Нəтижесінде, осы
үйдің бəрі оған жақындады. Менен кейін бірден үш адам келді-ол сыналды, мен оны
қабылдаймын. Бұл өте креативті, бірақ өзгергіштігі бар компаниялар мұны істей алады.
Сондықтан мен дəстүрлі жарнаманы партизандық əдістер түрінде көремін.
Үшіншісі-маркетингтік зерттеулер. Интернетте оларды жүргізу оңайырақ –
сауалнамаға сілтеме жіберіп, оны тапсыруды сұраңыз. Сіз сайттың трафигін, жазылушылар
санын анықтай аласыз. Дəстүрлі маркетингте мұндай зерттеулер көп уақытты қажет етеді жəне
қымбат.
Төртінші-маркетинг шығындары. Сіздің 30 секундтық ролигіңіздің республикалық
теледидарда 1 рет шығуы сізге арна мен көрсету уақытына байланысты 50 мыңнан 1 млн
теңгеге дейін шығын əкелуі мүмкін. Жəне оны біреу көретіні емес. Сіздің бейнеңіз интернетте
айналған кезде, сіз оны қанша адам қарағанын білесіз. Ия, жəне трансляция жүздеген есе арзан.
Сандық маркетинг дəстүрліге қарағанда əлдеқайда арзан.
Дəстүрлі жəне цифрлық маркетингтің айырмашылықтарына қарамастан, сарапшылар
оларды біріктіруге кеңес береді.
Бір кондитерлік компанияның сатылымы төмендеді, қандай да бір қадам жасау керек
болды. Біз осындай қадам жасадық – біз флэш-мобтармен айналысатын топқа шықтық,
компаниядан 100 қорап торт сұрадық, осы адамдарға тараттық. Олар тоқтамай, сауда
орталығында 4 сағат жүрді. Сіз сауда үйіне кіріп, əр бұрышта осы тортпен адамдарды
кездестіресіз. Сіз оны қайдан алғанын сұрай бастайсыз, ол мекен-жайын көрсетіп, əрі қарай
жүреді. Бұл күні компания өнімді жұмыс күнінің соңына дейін аяқтады. Кондитер уақыт жоқ.
Бұл жарнама тегін болды, адамдар лəззат алды. Компания қатысушыларға кофе мен бір
кесек торт сыйлады. Адамдар Instagram – да суретке түсірді-бұл 100 адам. Оларды 5 адам көрді,
əлеуметтік желілерде 500 адам қамтылды, сонымен қатар сізді сауда үйінде көрген адамдар.
Сонымен қатар, көрген жəне түсірген адамдар. Қамту бір айға созылды, клиенттердің нақты
емес ағымы болды. Əрі қарай, кімге ұнады, ол қалды клиент. Олар өзінің жай-күйі жақсартты.
Сіз маркетингтік зерттеу жүргізу арқылы өнімді жылжытудың бір немесе басқа əдісін
таңдай аласыз. Сіз өзіңіздің тұтынушыңыздың кім екенін жəне сіздің өніміңізден не күтетінін
түсінуіңіз керек. Дəстүрлі жəне сандық маркетингтің артықшылықтары мен кемшіліктері бар,
бірақ бір əдіс екіншісін жоққа шығармайды. Маркетингке ұмтылу керек ең маңызды нəрсе –
тұтынушыға компания үшін ең жоғары құндылық екенін сезіну.
Достарыңызбен бөлісу: |