Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі жоғары оқу орындарының студенттеріне ұсынады



Pdf көрінісі
бет56/195
Дата24.04.2024
өлшемі2.39 Mb.
#499686
түріОқулық
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   195
кітап тарбие туралы

ЖҮСІП БАЛАСАҒҰННЫҢ 
ШЫҒАРМАЛАРЫ
«Құтадғу білік» (Құтты бі-
лік) – ғұлама-ойшыл Жүсіп Бала-
сағұнның дидактикалық, тағылым-
дық еңбегі. Бұл – көне түркі тілін-
де жазылған, түркі тектес халықтар-
дың ортақ қазынасы. Көптеген 
зерттеушілер бұл дастанды саясат
мемлекет басқару, әскери іс жөнінде-
гі философиялық трактат деп атайды. 
Бұл – бүтін бір тарихи кезеңнің мі-
нез-құлқын бойына сіңірген, қоғам-
дық саяси, әлеуметтік бітімі қа-
нық, моральдық, этикалық, рухани 
қазынамыздың негізі арқау болар-
лық дүние. Ондағы бүгінгі тілімізге, 
ой-толғамымызға төркіндес, етене 
жақын орамдарды көргенде, қазақ 
этнопедагогикасына жалғасқан ди-
дактикалық поэзия мен шешендік 
сөздердің, билердің орағытып, ой 
тастайтын кең тынысты толғам-
дарының дәстүрлі бірлігі «мен мұн-
далап» тұрады. Жүсіп Баласағұнның 
мемлекетті басқару қағидалары мен 
принциптерін, елге билік жүргізудің 
ережелері мен тәртібін, қоғам мүше-
лерінің мінез-құлық және әдет-ғұрып 
нормаларын жыр еткен этикалық-ди-
дактикалық мазмұндағы көркем 
туындысы.
Жүсіп Баласағұн «Құтты білік-
ті» 1069-1070 жж. Баласағұн қа-
ласында бастап, он сегіз айдың 
ішін де Қашқар қаласында аяқтаған. 
Қо ғамдық-әлеуметтік мәні терең, 
халықтың моральдық этикалық бағ-
дарламасы іспеттес бұл еңбегін Қара-
хан мемлекетінің сол кездегі билеу-
шісі Табғаш Арслан хан Боғратегін-
ге тарту еткен. 
«Құтадғу білік» – Жүсіп Бала-
сағұнның еңбегі. Түркия ғалымдары 
1942-1943 жж. «Құтадғу біліктің» 
үш нұсқасын Стамбұлда үш томдық 
кітап етіп басып шығарды. Дастанды 
зерттеу ісіне, әсіресе түркі ғалым-
дары Р.Р. Арат, М.Ф. Кепрюлд және 
А. Дильгар, т.б. көп еңбек сіңірді. 
«Құтадғу білік» дастаны орта ғасыр-
ларда бүкіл түркі әлеміне түсінік-
ті болған Қарахан әулеті мемлекеті 
түріктерінің тілінде жазылған. (Жа-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   195




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет