Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық
Диплодиоз. Қазақстанда бұл ауру карантин аруларының қатарына жатады (44-сурет)
жүктеу/скачать 7.93 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.5 Дәнді дақылдардың бактериалдық аурулары Жҥгері собығының бактериозы.
| Диплодиоз. Қазақстанда бұл ауру карантин аруларының қатарына
жатады (44-сурет). 44-сурет. Диплодиоз: а – залалданған собық; б – залалданған сабақ буыны; в – залалданған дән; г – саңырауқұлақ пикнидасы; д – саңырауқұлақ споралары Кесел ӛсімдік гүлдеген соң сүттеніп және балауызданып пісу кезеңдерінде білінеді. Диплодиоз ауруына жүгерінің собығы, дәндері, сабағы, жапырақтары, тамырлары және ӛскіндері залалданады. Кесел сабақтың тӛменгі буын аралықтарында пайда болып, нәтижесінде сабақ сол тұстан сынады. Залалданған бӛліктер қоңырланып, бетін пикнидалар басады. Дертке шалдыққан собықтың тӛменгі бӛлігінен басталған ақ ӛңез оның орауышына түгел таралады. Қатты залалданған собықтар қыртыстанып жетілмей қалады. Ауру қоздырғышы – Deuteromycetes класының Sphaeropsidales қатарына жататын Diplodia zeae Lev. саңырауқұлағы (42-сурет). Домалақ немесе сәл басылған, қара-сұр түсті, диаметрі 350-500 мкм пикнидалар тығыз жіпшумақта немесе залалданған ұлпада түзіледі. Пикноспоралары сопақтау, тік немесе сәл иілген 1-2 перделі, кӛлемі 13-33 3-7 мкм. 124 Аурудың дамуына қолайлы жағдай – 28-30°С деңгейіндегі температура және жоғары ауа ылғалдылығы, әсіресе – жауын-шашын. Инфекция қоры – пикнидалар қыстайтын ӛсімдік қалдықтары, тұқым, топырақ. Ауру ӛте зиянды – собық пен тұқымның сапасын тӛмендетеді. 1.5 Дәнді дақылдардың бактериалдық аурулары Жҥгері собығының бактериозы. Бұл ауру жүгері егілетін барлық аймақтарда кездеседі. Ауруға шалдыққан жүгері собығының бойында түзелген дәннің тӛбесінде ақшыл-сұр, сәл басылған дақтар болады. Дақтар кейін қыртыстанып немесе ойық жараға айналып дән тӛбесін тұтас басады. Орауыш жапырақтарымен толық жабылмаған собықтың жоғарғы бӛлігіндегі дәндер жиі залалданады Собықта 30-40 дана балауыз дән залалданып, ал қалғандары ауруға шалдықпайды (45-сурет). 45-сурет. Жүгері собығының бактериозы: а – залалданған собық; б – кеселге шалынған жүгері дәні Ауру қоздырғышы – Bacillus mesentericus var. vulgatus Flugge бактериясы. Кеселді астық кандаласы таратады, ceбeбi бактерия негізінен олардың ағзасында тipшiлiк етеді. Жүгерінің гүлдеу, дән түзу кезеңдеріндегі ыссы ауа-райында ӛсімдікке мол су беру себебінен орауыш жапырақтар собықтың жоғарғы бӛлігін түгел қамтымай, дәндердің ашық қалуы және бактериямен залалданған астық кандаласының кӛп болуы аурудың дамуына жағдай туғызады. Кесел тұқымдық жүгерінің қоймада сақталуын, ӛнгіштігін тӛмендетіп, ауру тұқымнан ӛнген ӛсімдіктің ӛнім беру мүмкіндігін кемітеді. жүктеу/скачать 7.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|