Сюймекликге харс. Акъ башлыгъым, къара джамчым къарачай

Эшекге миннген да, тёшекде ёлген да.

Къылычы бла къолунда,

Халкъы, джурту ючюн сермеше ёлген –

Олду эркиши.

Бизге ата-бабаларыбыздан джетген

Бу тау джурт бизникиди.

Минги Тау бизникиди.

Дебет къылычланы келген джауда сынамасакъ,

Эркиши, Адам дерге боллукъмуду бизге?
Тейри адамы Тейриси ючюн,

Ата джуртуну хар элиси ючюн,

Ана тилини хар сёзю ючюн,

Минги халкъыны хар сабийи ючюн,

Сыйы, намысы, бети, адети ючюн,

Тарихи ючюн, бюгюню, тамбласы ючюн

Сермешмесе –

Кавказлымыды, таулумуду ол?

Адаммыды ол?

Муслиманмыды ол?

Ёлсе, сын ташына Айны, джулдузну керкиу

Бек уллу гюнахды –

Айгъа, джулдузгъа тыйыншлы тюлдю ол.

Кюрешмегеннге, сермешмегеннге –

Нарт къабырлада джокъду орун.

Джуртда топракъ юлюш джокъду анга.

Халкъда джокъду орун.

Ибилисге-шайтаннга къаршчы кюрешген,

Аллах айтханча джашагъан, ёлген,

Иман бла джашагъан, ёлген –

Олду эки дуниядан да юлюшлю.
АЙ БЛА ДЖУЛДУЗ, ТАШ БЛА ТЕРЕК
Джуртдан келген хар бир ауазгъа

Къууанама алай –

Ол мени чыгъарлыкъча джазгъа,

Узакъдача алкъын джулдуз бла Ай.

Дуния меннге бурунча джангы.

Дохтурлагъа ийнанмайма мен –

Джангылмагъан Аллахды джангыз.

Джарылса, къалса да джюрек.

Джашарыкъма, джашагъан къадарда

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Джашау дегенинг ётсе да терк,

Ёлюмге бермезле мени

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Сюйюмчюгеча, къууанама алай.

Не къоркъуу мени сёзюме, кесиме да –

Сау-эсен болуб, Малкъар-Къарачай.

Джуртуму суулары – Къобан, Черек...

Кёкден, Джерден кёл бере туралла

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Буюрулгъаны чакълы джашарыкъма

Джарылса, къалса да джюрек.

Джашарыкъма, джашагъан къадарда

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Къолдан келгенча, этгенбиз мадар.

Кючюбюз джетмегеннге не этейик –

Аллахданды умут, Аллахданды къадар.

Хакъ ючюн сермешдиле Ангы бла Джюрек.

Къайда болсам да биргемелле мени

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Меннге ёлюм джокъду, сау болуб ала –

Ай бла джулдуз, Таш бла Терек.

Аладан башланнганды джашау.

Ала бардыла – кёлюм токъду,

Джаратхан Аллахха салама махтау.

Айырылгъанем тутмагъанлай къол.

Ёзге неге къыйналама, джарсыйма –

Аллахданды, Аллаххады джол.

Ол дунияда тюберикбиз биз.

Ташны, Терекни да, джууукъну-тенгни да,

Аллах деген нени да, кимни да –

Анда кёрюб къууанныкъбыз биз.
Алай а, тюбемей къалыргъа да разыма,

Аны ючюн къадарны турурма махтаб –

Джангыз сиз бу дунияда къууанч бла, насыб бла,

Ёлмей, къыйналмай туругъуз джашаб.

Къууанчдан толлукъду мени джюрегим.

Сизге салам айтханлай турлукъла,

Сизге алгъыш этгенлей турлукъла –

Сау къалыгъыз –

Сизни бла турлукъла

Айым, Джулдузум, Ташым, Терегим.
ДЖЮРЕГИМЕ УШАЙСА МЕНИ
Энтда бир тангнга сау-эсен чыкъдым:

Кёрюннген – кёлюммюдю, чууакъ кёкмюдю?

Къадау Ташымы башындагъы да –

Къармыды, кийиз бёркмюдю?

Къыйынлыкъла къаралтхан Къара Ташым,

Кёк джашауну, учууну да билген Джулдуз Ташым,

Джерге тюшюуню, джер джашауну да сынагъан Къадау Ташым.

Джаныб, кюйюб, аз къалыб тауусулургъа;

Кёкде джулдузенг, Джерде уа – Таш,

Къадау Таш, Къара Таш деб, багъалатсакъ да.

Джулдуз джанынг да, джулдуз атынг да – къайда?

Къурманлыкъгъа – кимге – акъ къочхар тюшгенди Кёкден,

Бизге уа, Къара Таш, сен тюшгенсе – джулдуз джанынгы къурман этиб.

Сен – Кёк джулдузу – джер ташха бурулгъанса Кёгюнгю къоюб.

Мен а – Джер адамы – Кёкге термилеме.

Мен а – Тейри адамы – Кёкге термилеме.

Тёнгегим къаллыкъды сени бла джерде.

Сени да джанынг къалгъанды Кёкде,

Сен да – джулдузну джаны тюл – тёнгегисе.

Тёнгекле къалалла джерде,

Джанла кетелле Кёкге, къалалла Кёкде.

Мен сенде кёреме кесими.

Джюрегиме ушайса мени,

Кёк-Джер Таш, Къадау Таш, Къара Таш.

Джети кёкде джети Ай –

Къошулгъанла тюш бла тюн:

Къуралгъанды Къарачай.

Джети кёкде джети Ай.

Бизге Ана болгъанды

Кёкден эниб Сатанай,

Кюн-Ай къызы Сатанай.
Атабыз а – Тейриди,

Тейри адамы – атыбыз.

Белгилиди тарихде

Джашауубуз, хатыбыз.

Гемудача атланы.

Сау дуниягъа бергенбиз

Хапарларын нартланы.

Кёк-Джер халкъы, адамы,

Мийиклиги болалдыкъ

Европаны, Кавказны.

Халкъгъа, Джуртха да белги.

Адамлыкъ бла, намыс бла

Дуниягъа болдукъ юлгю.

Минги Таулу минги халкъ,

Кёкде, кёлде – джулдуз, Ай,

Алай демек – Къарачай.

Джети кёкде джети Ай –

Джети сан, джети белги –

Барысы да Къарачай.

Кёкден тюшген Тейри джашы, нарт башы Ёрюзмек –

Ана бёрюню дарман сютюн ичиб айныгъан Бёремчек;

Аны юй бийчеси – Кюн-Ай къызы Сатанай;

Аны айрысында къара суудан ичиб ёсген

Дебет туудугъу Алауган джашы Къарашауай –
Нарт Минги Тау сизге къараб, сизге тынгылаб, агъарады.
2

Нарт улусу – Ас=Алан халкъ – Къарачай=Малкъар халкъ,

Нарт джурту – Ас=Алан джурт – Къарачай=Малкъар джурт.

Нарт алан халкъым, Сеннге къараб ышарады Минги Тау.

Нарт Ёрюзмекни эмчек анасы Кёк Бёрю,

Къарашауай ичиб айныгъан Къара Суу,

Боракъгъа ушаш, аны къанатлы аты Гемуда,

Сосуркъа джаратылгъан-туугъан Къадау Таш,

Нартны джер тюбюнден чыгъаргъан Къара Къуш,

Дуния табыннган Джашил Терек, Джангыз Терек,

Сора,

Эмда

Тарих тамгъабыз, энибиз.

Былалла бизни бюгюн да

Дуниягъа танытхан белгибиз.

Минги Тау.

Суу. Таш. Терек.

Къуш. Бёрю. Ат.

Ай бла Джулдуз.
5

Нарт халкъ – Ас-Алан халкъ –

Минги Таулу Минги Халкъ –

Къарачай-Малкъар.

КЪАРачаймалКЪАР.
КЁК-ДЖЕР АДАМЫ
1

Сууда джюзелле кемеле, къайыкъла да,

Сууда джашайла чабакъла, балыкъла да,

Джерде адам да, джаныуар да, ёсюм да джашайды –

Барына да джетишеди дуния.
От да, буз да джетишеди джерде.

От да, буз да керекди бизге.

Таш да, джулдуз да кёбдю Алам да,

Таш да, джулдуз да керекди бизге.

Адам ёлсе сын таш салалла анга (салсала).

Бир-бирине къараучу Ай, джулдуз, адам

Энди дуниягъа къарайла ташдан.

Не къалыр дунияда?

Не къалыр дуниядан?
Кюн, Ай, джулдуз къалмаз кёкде,

Джан-джаныуар къалмаз джерде.

Джерге, кёкге, тёгерекге чачылгъан къаны,

Джашауну уюгъан къаны –

Чексиз къарангы – кючлер дунияны,

Чексиз шошлукъ кючлер дунияны.
Тилсиз, сокъур, сангырау къарангы –

Къансыз-джансыз, уюгъан джарыкъ,

Кесилген джашау – ёлген джарыкъ,

Къабыр шошлукъ, къабыр къарангы,

Бычакъ кирмез, окъ ётмез къарангы,

Ёмюрлюк къарангы кючлер дунияны.

Дагъыда керек болур къаллай бир заман

Джангыдан джаратылыр ючюн Кёк, Джер, Адам?

Ахырзамандан къутхарырча кесин?

Ачы къадаргъа табылмазмы мадар?
Джер эшиги джабылыргъа,

Кёк эшиги ачылмазмы?

Кюрешиб, сермешиб турса,

Адам ёлюмден къутулмазмы?

Къарайма джерге, къарайма кёкге:

Джер берген джерге къайытыр,

Кёк берген кёкге къайытыр.

Джан тёнгекден айырылыр.

Кёк-джер адамыны къыйынлыгъы олду –

Джер тартыб кесине,

Кёк тартыб кесине,

Къоймайла аны рахат джашаргъа,

Къоймайла аны экиге бёлгюнчю.

Кёк-джер адамы –

Къанатсыз къанатлы,

Насыбсыз насыблы –

Джашауну да кёрген,

Ёллюгюн да билген,

Джерни-кёкню да билген

Кёк-джер адамы.

Эм къыйынлы джан,

Джашауну сюйген,

Ёллюгюн билген,

Къадарына разы болмай,

Ёлюмсюзлюкге термилген,

Ёлмезге мадарла къураб кюрешген,

Джюджюден да къарыусуз пелиуан адам!

Джаханюмге, джаннетге да

Бирча тыйыншлыса сен –

Кёк адамы, джер адамы –

Кёк-джер адамы.
ДУНИЯ. ДЖАШАУ. АДАМ. УМУТ.+++
къАрА тЕнгИзДе акъ къайыкъ.

бата-ЧЫГЪА, ташая-КЁРЮНЕ баргъан акъ къайыкъ.

Джагъагъа джеталырмы, суудамы къалыр – къыйынды билген.

Белгисизди аны джолу, къадары.

бата-ЧЫГЪА, ташая-КЁРЮНЕ, узая баргъан акъ къайыкъ.

къАрА тЕнгИзДе акъ къайыкъ.
Чексиз кёкде учуб баргъан акъ къанатлы.

Чексиз къарангыда джилтинлей джаннган бурху джарыкъ.

Къара къайгъы –

акъ тенгизде къара къайыкъ.
2

Акъ къайгъы –

Не уллу, не кёб магъана барды бу сёзде,

Кёк-Джер магъана барды бу сёзде –

Джаз да, Джазыу да; джаз (буйрукъ), джазыу да.

Джаз – джазыу – джазыучу...

Бизге Аллахдан келген борч, буйрукъ:

Джаз. Джазыу. Джазыучу.
Иманы-билими-фахмусу болгъаннга

Файгъамбаргъача келеди ауаз:

Окъу! Джаз!

Окъуйма-айтама-джазама адамны-халкъны тарихин, джашауун.

Окъуйма-айтама-джазама адамны-халкъны къайгъысын-джарсыуун.

Окъуйма-айтама-джазама адамны-халкъны кёлюн, джазыуун.

Кёргюзтеме халкъны тарихин, джашауун.

Айтама халкъны къайгъысын, джарсыуун.

Джазама халкъны кёлюн, джазыуун.

Терс джолдан, ёлюм джолдан тыяргъа кюрешеме аны.

Керти джолгъа, къутулуу джолгъа бурургъа кюрешеме аны.

адамны Адам этерге, сюрюуню да – Халкъ.

– Къалай? Не этиб? Не бла?

– Сёз бла. Сёз – джазыуду.

Гюнахдан, харамдан Адам тыярыкъды кесин.

Джазыучу болаллыкъ тюлдю.

Иги зат джазаллыкъ тюлдю.
Китабымы, джашаууму да ахырында

Биягъы оюмгъа къайытама –

Хакъ Кертини айтама:
Аллахданды Иги сёз.

Иги сёз – Аллахды.

Минги Таулу Малкъар-Къарачай.

Тейри адамына, Тейри халкъына джууукъла

Джер, Кёк, Кюн, джулдуз, Ай.

Биринчи нарт Дебет да.

Джерге тюшген джулдуздан туугъанды

Нарт башы Ёрюзмек да.

Нарт анасы Сатанай да.

Аны ючюн бизге артыкъ да багъалылла

Джер, Кёк да, Кюн, джулдуз да, Ай да.

Минги Тауну буз сюммеклерин эмиб,

Алай ёсгенди Дебет туудугъу Алауган улу Къарашауай да.
Аладан келеди нарт тюрк кавказ халкъы –

Минги Таулу Малкъар-Къарачай.

Тейри халкъына, Тейри адамына ата-аналла, къан-джанла, джууукъла

Джер, Кёк, Кюн, джулдуз, Ай.

Эмчек анабыз Бёрю да шагъатды анга.

Нарт къаяда Тюрк къала –

Тейри халкъы Малкъар-Къарачай.

Джер, Кёк, Кюн, джулдуз, Ай

Сени акъыл-балыкъ болурунгу туралла сакълаб,

Нарт джортууулгъа чыгъарынгы туралла сакълаб,

Бюгюннгю эмегенлени, фукланы къырырынгы туралла сакълаб,

Нарт тарихинге, нарт тёренге, нарт къадарынга

ие болурунгу туралла сакълаб,

Тюнененге, бюгюнюнге, тамбланга да ие болурунгу туралла сакълаб,

Ёзден болурунгу, юй болурунгу –

джазыуунга бий болурунгу туралла сакълаб.

Нарт улусу, Тейри адамы, Тейри халкъы, Малкъар-Къарачай!

Эшитемисе, тюшюнемисе, кёлленемисе

Минги Таулу, Минги Халкъы Малкъар-Къарачай.

Юйюню эшигин джабыб

(кеси кесини эшигин джабыб),
Энди

Джууукъ узакъдан,

эркин тузакъдан,

джарыкъ къарангыдан,

таша туурадан

Юйюню

Анда

Анда

Ол джийиргеншли хамхотланы кёрюб,

Аланы сыйсыз ишлерин кёрюб,

Джюреги джарыла тургъандан эсе,

Анда ол гяуурла бла, имансызла бла сермеше,

Ёлгеним иги эди,- дей,

Къадау Ташха таяныргъа амал табмай,

Джангыз Терекден дууа алыргъа онг табмай,

Къазакъ бёрюча улуй тургъан адамгъа

Не дерге боллукъду?
КЕТЕРГЕ УА ДЖОЛ КЪАЙДА?!
Мында бир-бири бла саламлашалла «хай» деб –

Мени уа къулагъыма келеди «Ай» деб, «Къарачай» деб.

Бир-биринден айырыла да айталла: «хаде»,

Меннге уа эшитилинеди: «хайда».

Бир ауаз а, азанча, чакъыргъанлай турады

Ата джуртунга, Ана тилинге, «къайыт» деб.

Бизге ушаш затлары, сёзлери кёбдю быланы –

Тулпаргъа тулпар дейле, мурдаргъа – мурдар.

Джуртлары да бизни джуртха ушайды,

Ташы, агъачы, къарлы таулары, къара суулары да бар.
«Хей» дегенча, дейме «Хай»,

Эсимде уа – Къарачай.

«Хаде» дейле – «Хайда» дейме,

Кетерге уа джол къайда?!

Огъесе, мени кёрюб, чыдаялмаймы – билмейме,

Не эсе да, бир къуйрукълу джулдуз

Келе эди мени таба учуб...

Кёкдебизми, джердебизми – унутдум.

Учсакъ, тюшсек да болайыкъ бирге,

Ётсек да тёрге, кирсек да кёрге –

Болайыкъ бирге.

Ёлсек, къалсакъ да болайыкъ бирге»,-
Менми айтдым муну базыб, ышаныб?

Къымжа джулдузму сёлешди къызарыб?

Къаным, джаным да къызыб, къозгъалыб,

Тюрленди халым.

Къарауаш бутлу, джулдуз кёзлю ханым,

Джана, джандыра тюшдю къолума,

От тюл, ёртен тюшдю къойнума.

Болгъанны алдырыб къайгъыны чарсына,

Къуйрукълу джулдуз къуйругъу бла

От салыб къойду бютеу чархыма.

Къуйрукълу джулдуз оджагъымдан тюшер деб,

Нюр джабыуун бизни отоуда тешер деб,

Кёк джабыуун джер отоуда тешер деб.

Къуйрукълу джулдуз да кёкню, джерни айырмаз.

Ким биледи, ол нек атханын башын джерге?

Эригибми къарангы кёкде джангызлыкъдан?

Излегенми болур Джерни джери – Минги Таугъа олтурургъа,

Джаннган санын алай бла сууутургъа?

Тура болурмед кёбден бери мени мараб?

Тура болурмед, кюе-джана, мени сакълаб?

«Сакълагъаным буду»,- дей да, башын джерге ата,

Джангылгъанын англай да, ызына къайыта,

Тургъан эсе да, ким биледи...

Къуйрукълу джулдузну – кемсиз сюйдюм.

Аны бла бир болдум, бирге джандым, кюйдюм.
Къарачай къойну къуйругъундан да татлы кёреем

Учхан джулдузну, къуйрукълу джулдузну къуйругъу.

Толтура Сюймеклик Тейрисини буйругъун,

Учхан джулдузну кесиме тос да, ханым да этдим.

Анга атаб, джыр да, назму да этдим.
Сордула:

«Джаны саулай джаннетге кирген киши билемисе?» деб.

«Кесимден сора билмейме»,- деб, джууаб этдим.
АЧЫКЪДЫ КЁЛЮМ
Кёлюмде джюзелле

Дуадакъла, бабушла, къазла да;

Кюнле, Айла, джулдузла, къызла да;

Кёкле да, джер да, кемеле, къайыкъла да;

Тенгиз чыпчыкъла, къушла, балыкъла да.
Джюзелле чабакъла – халалы, харамы да;

Джюзелле булутла – агъы, къарасы да;

Акъ тау, Къара къая да тюшелле кёлге,

Акъ суу, къара суу да къошулалла кёлге.

Къарангыны джарытхан джарыкъла, чыракъла да;

Мийикле, тёбенле да; джууукъла, узакъла да;

Чегетле, кёкенле да; наратла, бусакъла да.

Сууаб-гюнах, джаннет-джаханим да кёлде;

Джюрекделле-кёлделле дуния да, ахрат да:

Нюрлю сезим да, иннет да, мурат да;

Тюрлю сезим да, иннет да, мурат да.
Къалтырайла кёлде джулдузла, къызла да.

Сакълайла мени амандан ала да.

Ала болгъан кёлге киралмайды ёлюм.

Тенгизге, Кёкге да ушайды кёлюм.

Кёкча, Джерча джашнайды кёлюм.
Сюймек кёлден – кёрюб болмауну кюрешеме къыстаб.

Эркин кёлден – къул сезимлени кюрешеме къыстаб.

Халал кёлден – харам чабакъланы кюрешеме къыстаб.

Бёрю кёлден – амантиш итлени кюрешеме къыстаб.

Акъ кёлден – къара иннетни кюрешеме къыстаб.

Тейри кёлден – имансызлыкъны кюрешеме къыстаб.

Начасдан, харамдан, гюнахдан къутулама.

Кюн да батады мени кёлюме,

Танг да атады мени кёлюмден.

Джанкъылычладан,

джанкъозладан,

джулдузладан, къызладан толуду кёлюм.

Игиликден, Халаллыкъдан,

Сюймекликден, Ариулукъдан толуду кёлюм.

Нартладан –

Къадау Ташдан, Джангыз Терекден башланнган джолум –

Тейриден башланнган джолум

Аллахха келтиргенди. Ол джолда барама энди.

Игиликге, Ариулукъгъа, Сюймекликге ачыкъды кёлюм.

Алахха, Адамгъа да джууабды.

Мени бла этгенинг –

Гюнах тюлдю, сууабды.

Мени бла гюнахынг да – сууабды.
Джангылычларынг да – джанкъылычлача,

Джангылычларынг да – ангы-лычлача,

Джангылычларынг да – джангы-лычлача,

Бир таша дуниягъа атлауучлача –

Хар ненг да, хар неда:

...джан, ангы – бары да джангы.

Бир джангы тилде, сан-джан тилде сёлеширим келеди,

Джангы сёзледен джангы тил къурарым келеди,

Бир джангы тил, сюймеклик тил –

Аллах кеси да этерча сейир.
Бир джангы тил, джаз тил –

Къыз-джаш тил.

Ол – Кёк-Джер тил – джюрек тил.

Ол – къан-джан тил – сюймек тил.

джаяу бла Атлы.

Ол тилни хар сёзю –

Орайда, къанатлы.

Ол тилде сёлешалыкъла джангыз

Керти сюймекликлери болгъан джер джанла.
Ол джангы тилни –

Адам бла Хауа джаннетде сёлешген эски тилни –

Излейме къагъытха тюшюрюрге,

Джазма тил этерге,

Дуния тил этерге.

Ол джаннет тил дуния малдан баш болур,

Адам улу да ызына айланыб джаш болур.

Ол тилни кючю бла, Сёзню кючю бла

Джаннет анга биягъынлай бош болур.
АКЪ БЛА КЪАРА+++++
Къара суу Къара тенгизге,

Акъ суу да Акъ тенгизге

Бара болурла.

Акъ къуш Акъ тауда,

Къара къуш да Къара тауда

Джашай болурла.

Акъ сёз Акъ дефтерден,

Къара сёз Къара дефтерден

Уча болурла.
Акъ акъны, къара къараны

Излей болурла. Алай а,

Къара акъны къара этерге,

Акъ да къараны акъ этерге,

Излей болурла.
Алай эсе да, алай тюл эсе да,

Акъ, къара да джашайла дунияда.

Акъ суу бла Къара суу

Къошулуб болгъанча бир,

Биз да къошулдукъ – болдукъ:

Къара Акъ не Акъ Къара.
Акъ бла Къара къошулдукъ –

Къайда энди тенг бизге?

Ёзюбюзню тас этмей,

Джетербизми тенгизге?

Къара кюн келмез бизге.

Айырылмазбыз бир-бирден

Къуюлсакъ да тенгизге.

Къарайла ызыбыздан

Акъ сууну Къара ташы,

Къара сууну Акъ ташы.
Суу кетер да таш къалыр.

Суу кетсе да таш къалыр.

Къалдыла Ата джуртда

Акъ сууну Къара ташы,

Къара сууну Акъ ташы.

Келликлеге – эскертиу:

Суу кетсе да – Таш къалыр.

Суу кетер да – Таш къалыр.

Акъ къуш бла Къара къуш,

Акъ таш бла Къара таш,

Акъ тау бла Къара тау,

Акъ агъач бла Къара агъач,

Акъ суу бла Къара суу,

Акъ тенгиз, Къара тенгиз,

Акъ башлыкъ, Къара джамчы,

Акъ иннетли Къара халкъ,

Акъ кюч – Къара-Шауай...

Дуния – Акъ бла Къара.

Къарадан башланнганды Акъ.

Акъда Къараны таны.

Къара таны.

Къара – Акъ.

Къарачай = Къара джай.

Къаара: аКъ

Къ-а-а-р-а: а-Къ.

(Окъу: Акъ).
КЪЫСХАСЫ БЛА АЙТСАКЪ
Джуртуму бою – 5642.

Халкъымы джылы – 5642,

Саныбыз: дунияда – экиджюз миллион,

Былайда – ючджюз минг.

Тюрк сой джуртум – Туран,

Анаясабыз – Къуран.

Белгибиз – Минги Тау.

Атыбыз – Минги таулу,

Эски атыбыз – Ас-Алан.

Динибиз – ислам,

Эски динибиз – Тейри.

Миллет тилибиз – тюрк,

Халкъ тилибиз – къарачай-малкъар.

Туугъан джерибиз – Шимал Кавказ.

Адетибиз-тёребиз – Тау адет, Тау тёре.

Биз – Къарачай-Малкъар тау халкъ,

Тюрк-муслиман кавказ халкъ.

12. 04. 2004.
ДЖЕТИ +++++
1. КЪ

Манга алфавит-элибле

Джети харифден къуралгъанла:

КЪ-А-Р-А-Ч-А-Й.

Кёкден тюшген

Бу Джети Къадау Ташны тюбюнде –

Джети къат Джер;

Башында да – джети къат Кёк.
Бу Джети Къадау Таш –

Джети дуния. Джети китаб.

Бу Джети Къара Таш – джети керамат.
Бизни ата-бабаларыбыз нартла да

Бу Джети Джулдуз Ташдан,

Джаратылгъанла, туугъанла.
Джети Къадау Таш – КЪ-А-Р-А-Ч-А-Й