Чынтемир Аскаров Атаман уурулардын тагдыры

М а к с у т а к е. – Кандайсың ба-ла-м?! (Максут акенин үнү дирилдеп кетет. Канымжан менен Бегимайдын көзүнөн жаш чууруп бири-бирин кучактай калат).

Б е к т е м и р. – Деги ыйлабагылачы байболгурлар. Кудая шүгүр жаман эмесмин. Андан көрө менин көңүлүмдү көтөрүп, жөн-жайыңарды, ал абалыңарды айтып отургула. Мен ооруканага жаткандан бери турмуш тиричилигинер кандай болуп жатат?

М а к с у т а к е. – Биздин убактылуу кыйналганыбыз эч нерсе эмес балам. Сенин айыгып кеткениң эсеп. Мээ козголуп, бут сынган оңой кесел дейсиңби. Кудай мындай кырсыкты башка салбасын. Кайра аман калганыңа кудайга миң мертебе ыраазы бол балам.

Б е к т е м и р. – Мен го аз жатамбы, көп жатамбы айыгып барып калармын. Өзүңөрдүн ахвалыңар кандай? Апам оорубай, сыктабай жүрөбү?

М а к с у т а к е. – Менден, апаңдан кам санаба балам. Азырынча кыйгырдайбыз. Жаңы өкмөт пенсиябызды көбөйткөн. Канымжан болсо китепканага орношту. Баарыбыз айлык аларман болуп калдык. Турмуш-тиричилигибиз кудайга шүгүр, эл катары өтүп жатат. Бегимайды окууңду убактылуу токтот десек, бул жерден жумуш таап алыптыр. Окууна да жолто эмес экен. Мындай болгондон кийин окуй берсин да.

Б е к т е м и р. – Окуса окуй берсин, айылга барганда эмне жумуш кылмак эле. Кандай жумуш экен?

Б е г и м а й. – Кафенин буфетин кармайм. Айына бир жүз элүү доллар төлөйт. Кечээ жакында албайм десем болбой жатып үч жүз доллар аванса берди. Аны акеме таштап кетейин. Врачтарына, дары дармектерине керек чыгар.

Б е к т е м и р. – Жумушка орношконуң да жакшы болуптур. Бирок бул жерде алкымын араандай ачкан врачтар жок экен. Ойлогондору эле жакшылык. Акчаңдын бир азын таштасаң ташта. Калгандарын өзүңө жумшай бер. Сен деле эл катары кийинип, ичинбесең болбойт да.

М а к с у т а к е. – Ооба кызым, ансыз да көптөн бери сага эч нерсе берген жокпуз. Жанагы болор болбос стипендияң менен күн көргөндүрсүң. Эми жетишпегендериңди кенен сатып ал. Сага деп бир аз акча ала келдик эле, аны да таштап кетели.

Б е г и м а й. – Жок ата, кафеде иштеп турсам мага баары жетишет. Тамагым бекер болсо, айлык, стипендия алып турсам бир өзүмө кантип жетишпесин. Кайра арткан акчаларымды силерге жөнөтүп турам.

М а к с у т а к е. – Бизге эч нерсенин кереги жок кызым. Сак саламат болуп, окууңду бүтүп барсаң болду. Ал эми Бектемирге ушу бойдон качан келип кетерибизди билбейбиз. Сен күн сайын болбосо да, күн ара келип ал ахвалын сурап тур. Бизге баарынан да ошол керек.

Б е г и м а й. – Кантип келбей коеюн. Жаңгыз агамды сыйлабаганда кимди сыйламак элем.

М а к с у т а к е. – Кыздардан сен да жалгызсың. Өзүңө сак бол. Жашоодо жаңылыштык көп болот. Андайды кетирбеске тырыш.

Б е к т е м и р. – Кайсы кафе экен сен иштеп жаткан жер?

Б е г и м а й. – «Бакыт» кафеси.

Б е к т е м и р. – Баягы Өзгөн агайыңдын кафеси каякта экен?

Б е г и м а й. – «Бакыт» кафе деген ошонуку.

Б е к т е м и р. – Демек сен ошонун кол астында иштеп жатасыңбы?

Б е г и м а й. – Ооба аке.

Б е к т е м и р. – Ал карт бойдок сенин башыңды айландырып жүрбөсүн. Бир окууга өткөзүмүш болуп, бир кафесине орноштурумуш болуп.

Б е г и м а й. – Андайы жок аке. Иштегенден бери ага, карындаштай эле мамиледе жүрөбүз.

Б е к т е м и р. – Билбейм, мен ага көп ишене бербейм.

М а к с у т а к е. – Эмне эле ал баланы жаман көрүп жүрөсүң? Бир убакта атайы үйгө барып, кызыңызды окууга өткөзөйүн. Убагында билим алып калсын деди эле, эми көрбөйсүңбү убадасына туруп карындашыңды окууга өткөздү. Минтип ишке орноштура салыптыр. Бул адамга кылган жакшылык эмей эмне. Эгер ага жолуга турган болсом, ыраазычылыгымды билдирет элем.

Б е г и м а й. – Өзгөн агай Бектемир агага өзүм жолугам. Ал ахвалын сурайм. Үч жыл айылдын суусун ичип, тузун таттым. Эли бир тууганымдай болуп калды. Анан кантип Бектемир акени унутайын. Колум бошосо эле барам. Тааныш врачтарга дайындап коем деп жаткан.

М а к с у т а к е. – Мына көрдүңбү Бектемир, адамкерчилиги бар адамдар ушундай болот. Эмесе ал жигит кайсы жакындарыбыздын баласы дейсиң. Керек болсо бизге окшогон карапайым адамдарды тааныбай да коймок. Конторуна кирсең боюн асманга көтөрүп, саламга келбеген адамдар канча. Бул баланын колунда бар болсо да жупунулугу, жөнөкөйлүгү жакты. Бизге жакшылык кылса, ага кудай жакшылык кылат.

К а н ы м ж а н. – Бектемир атама каяша кылганыңды койчу. (Канымжан сумкаларын аңтара баштайт). Мына сага жаңы кийимдерди сатып апкелдик. Кийип келген кийимиңди чыгарыңда өрттөп сал. Жаманчылыктын баары ошол менен кетсин. Көңүлүң аппак, таза болсун деп ак көйнөк, агыш костюм шым алдык. Буйруса ушул кийимиң менен үйгө барасың. Башың көтөрчү, кийимдерди баш жагыңа коюп коелу. (Канымжан кийимдерди ырааттуу баш жагына коюп коет. Ошол маалда ак халат менен Өзгөн кирип келет).

Ө з г ө н. – оо, кандайсыз Максут аке, күүлүү күчтүү жүрөсүзбү? Мырзан апа кандай, күлүү кубаттуу элеби? Айыл аман эсенби? Оо Канымжан жеңем да келген тура. (Бектемир, Канымжандар менен кол алышып учурашат). Силердин бүгүн келериңерди билбейт элем. Бектемир акенин ден соолугун сурайын деп дарылап жаткан врачына телефон чала салсам, жакын адамдары келип сүйлөшүп отурат деди. Угуп алып эле учуп жөнөдүм. Бир жагы силерди көргүм келсе, бир жагы Бектемир акеге келе албай жүргөм. Эми апкелгендеримди столго төгөйүн. (Столго ар түрдүү тамактарды коет. Бир бөтөлкө аракты алып, Бектемир жакка жылдырат). Муну врачтарыңызга берип коюңуз Бектемир аке. Бул жөнөкөй арак эмес. Германиядан бир досум ала келиптир. Ошол сизге буйруганын кара­саңыз.

М а к с у т а к е. – Сыйга сый, сыр аякка бал дейт балам, бул сыйың жерде калбайт. Кызыма да кылып жаткан жардамың чоң экен. Ал жакшылыгыңды да унута албайбыз. Иши кылса Бегимайды карындашыңдай көрүп канаттууга кактырбай, тумшуктууга чоктурбай дегендей көз сала жүр.

Ө з г ө н. – Бегимай жөнүндө кам санабаңыз. Жашоосуна да, окуусуна да шарт түзүп берем. Буга ишенесиз да?

М а к с у т а к е. – Алибетте ишенебиз. Жакшылыкка жакшылык менен кайтаруу бизге парс эле. Ал да болор, Бегимай окууду бүтүп барса, баарыдан мурда сени сыйлайбыз агай.

Ө з г ө н. – Сиздин ушул жакшы сүйлөп койгондуңуздун өзү сый. Буйруса Бегимай окууду бүтүп барса, сөзсүз кошо барам. Машиналары гүүлдөгөн, бака-шакасы көп шаарды эмес, атыр жел, салкын абасы бар айылды сагындым.

М а к с у т а к е. – Баракелде, айылды унутпаганың жакшы. (Столдогу тамак желип дасторкон жыйналар алдында). Кана, алаканыңарды жайгыла. Бектемир бат айыгып кетсин. Кыдыр даарып, бак карасын! О-э-мий-иин! Эми Бектемир биз жактан санаа чекпе. Тез айыгып кет. Биз кетели.

Б е к т е м и р. – Айылдагыларга менден салам айтып коюңуз. Жакшы болуп калыптыр. Жакында келет деңиз.

М а к с у т а к е. – Дубай саламыңды жерге таштабайм балам. Моюнума карыз кылбай барарым менен айтам.

(Баары кетишет). Көшөгө.

Б е г и м а й. – Мен да сагындым. Бирок сен келет деп ойлогон эмесмин.

Ж а з б е к. – Анда сен менчелик сагынбасаң керек ээ?

Б е г и м а й. – Сагынган үчүн кучагыңдан чыкпай отурбаймынбы. Эмне, дагы эле кызганыч ой келип жатабы?

Ж а з б е к. – Жок, алтыным, кызганыч дегенди баягыда эле түкүрүп таштабадым беле. Тү-ү деген түкүрүк, жерге түшсө макүрүк дешет ко. Мен түкүргөнүмдү макүрүк кылып, кайрадан кызганмак белем. Андан көрө:

Бирге эле туралычы,

Ыр ырдап угалычы.

Сүйүүнүн мунарасын,

Биз бүгүн куралычы,– дегим келет.

Б е г и м а й. – Ырдаса ырдайлы, бирок жай ыр­дайлы. Карачы жаныбыздан кишилер өтүшүп жат­пайбы.

Ж а з б е к. – Ооба жай ырдайбыз. Эмне мен баштайынбы?

Б е г и м а й. – Алибетте сен баштайсың.

Ж а з б е к. – Мен баштасам элден мурда эриниңен өптүрүп кой.

Б е г и м а й. – Ой-и-и-й, эринименби?

Ж а з б е к. – Ананчы.

Б е г и м а й. – Элден уят ко?

Ж а з б е к. – Бизди өбүшүп алсын деп, карачы, биерден эч ким өтпөй калды. Кана бурулбай бери карасаң (Жазбек Бегимайдын бетин ала качканына карабай, өзүнө тартып өөп алат).

Б е г и м а й. – Тү-ү-ү-в минтип өбүшкөн жаман экен го. Өпсөң мындан ары бетимден эле өөп жүрчү, Жазбек. Макулбу?

Ж а з б е к. – Макул эмесмин. Биздей эле улан кыздар ушинтип өбүшүп жүрүшпөйбү.

Б е г и м а й. – Аның чын го. Бирок индиянын сүйүүсүндөй сүйүү болсо дейм.

Ж а з б е к. – Ал кандай сүйүү?

Б е г и м а й. – Алар дароо эле өбүшө кетпейт. Бири биринин тунук махабатын бий менен, дене боюнун жакындашуучу менен билдирет экен.

Ж а з б е к. – Ар элдин салты ар башка. Бизде алакачмай деген бар. Сүйлөшүп, же сырдашпай туруп эле кызды жигит күчкө салып алып кетет. Кыз таш түшкөн жерде оор деген боюнча сүйбөгөн адамы менен жашап калат. Эгер ушундай тагдырга туш болсоң, эмне кылар элең Бегимай?

Б е г и м а й. – Көйнөк, жоолуктарын тытып колуна бермекмин. Үнүмдүн бардыгынча кыйкырып, элди чогултуп, бошонуп кетмекмин.

Ж а з б е к. – Менимче алакачып алгандардын сүйүүсү бекем болбойт. Бат эле ажырашып кеткендерди көрүп жүрбөйбүзбү.

Б е г и м а й. – Сен да Өзгөн агай алакачып кетет деп кооптонуп жаткан жоксуңбу?

Ж а з б е к. – Көбүнчө ошону ойлоном. Колунда бар адам. Кандай кылам десе ошондой иштей алат. Бирок экөөбүздүн тагдырыбызды ойлосо андай наадандыкка барбас.

Бе г и м а й. – Азыр мага эч нерсе дей элек. Ага менден башка деле кыздар толуп жатпайбы. Эгер жакындайм деп тийише баштаса, ошол саатта эле кетип калам.

Ж а з б е к. – Баары бир мен ага ишенбейм. Кетеличи айылга. сен сырттан окууга которулуп ал.

Б е г и м а й. – Биринчи курсту аяктайын. Мейли анан сенин айткандарыңдын бардыгына баш ийем. Макулсуңбу? (Жазбек башын тырманып, ойлуу туруп калат).

Ж а з б е к. – Буга да көндүм. Кана колуңду берчи. (Жазбек колун кармап өзүнө тартып Бегимайды бооруна кысат).

Б е г и м а й. – Ырдайм дебедиң беле, эмне эсиңден чыгып кеттиби?

Ж а з б е к. – Жок, эсимден чыккан жок. Кайсы ырды ырдайлы?

Б е г и м а й. – Билбейм.

Ж а з б е к. – Рыспай Абдыкадыровдукун.

Б е г и м а й. – И-и-и ошонун ырын ырдайлы. Сен жакшы көрсөң мен да жакшы көрөм. (Экөө жай «Алмашым» деген ырды ырдашат).

Ж а з б е к. – Мына ырдап да бердим. Эми бир поцелуй.

Б е г и м а й –(колу менен көрсөтүп). Только бетимден. Мен көрсөткөн жерден гана.

Ж а з б е к. – Жок эриниңен.

Б е г и м а й. – Ортобузда индийский сүйүү болсун дедим эле го.

Ж а з б е к. – Мен кыргыз жигитимин. Болбойт дедим болбойт. (Бегимай өптүрбөй бак аралай качат. Жазбек кубалайт.)

Б е г и м а й. – Ө-ө-өх! Чарчаттың го. (Жазбек кучактап калып, эрининен өөп алат). Э, десе зордукчул экенсиң...

Ж а з б е к. – Зордукчул мендей болбойт. Зордукчулдар күйдүм, сүйдүм деп ээрчип жүрбөйт. Бат эле ойлогон оюн аткарып алат. Андай зөөкүрлөрдү турган жеринен атып салса ээ.

Б е г и м а й. – Ошентсе го. Наадандык, тартипсиздик жоюлар беле. Бирок атамдын айтуусуна караганда мурда эл ынтымактуу жашап, адамкерчиликтери бийик болгон дейт. Бары, жогуна кайрымдуу болуп, бир нанды тең бөлүшүп жечи экен. Эми көчөдө отурган кайырчыларды көрүп боорум ачып кетет.

Б е г и м а й. – Менин да жүрөгүм ооруп чыгат. Айла канча. Эгер колумдан келсе миң-миң деген акчаларды ошолорго таратат элем. (Ары жактан селкинчек тээп, каткырып жаткан бөбөктөрдү көрүп маашырлана карап калышат).

Б е г и м а й. – Кандай татынакай бөбөктөр. Мен ушулардай эки бөбөктү самаар элем. Алардын бири кыз, бири бала болсо гана.

Ж а з б е к. – Жок Бегимай эки эмес...

Б е г и м а й. – Анан канча болсо дейсиң?

Ж а з б е к. – Он болсо дейм. Аларды аман-эсен чоңойтуп алсак балпайган кемпир чал болобуз. Алардын ар кимисине кыдырып жүрүп, өмүрдүн кандай өткөнүн билбей калабыз. Баса, кыз узатабыз, баланы үйлөндүрөбүз, той үстүндө той болуп экөөбүз сайрандап жүрө беребиз. Чынында адам баласы урук калтырсам деген максат менен жашайт тура. (Бегимай кетүүгө камына баштайт).

Б е г и м а й. –Сагынычың тарадыбы?

Ж аз б е к. – Кайдан тарайт. Болгону эки саат гана отурдукко.

Б е г и м а й. – Ошол сага азбы? (Бегимай ордунан тура калат). Аз болсо да, көп болсо да ушуга каниет алалы. Мен кетейин. Зачет берейин дедим эле кечигип калбайын.

Ж а з б е к. – Эч болбосо он, жыйырма мүнөт кучакташып отуралычы. Мен анан сага уруксат берем. (Жазбек чачтарын сылайт, өбөт, эркелетет).

Б е г и м а й. – Болду эми Жазбек, мышыкты уйпалагандай уйпалап жүдөтүп бүтүрдүң го. Болду, болду. Мен кетейин. (Экөө кучакташып бирге баратып, көрүнбөй калат.)

Көшөгө.
9-с ү р ө т
Өзгөндүн кабинети. Өзгөн ойлуу. Тынчы кетип ары-бери басып турат.

Ө з г ө н (өз алдынча кобуранат). Бегимай менин жашоом кандай экенин толук түшүндү. Жылуу мамилемди да сезип калды. Эми оюмду айтып күрбөймүнбү. Жүрөгү таш болсо да эриген чыгар. (Телефонду алып ызвандайт) Ал-о-о, Алым.

Ү н. – Ооба менмин.

Ө з г ө н. – Тиги буфетчи кызды чакырып койчу.

Ү н. – Бегимайдыбы?

Ө з г ө н. – Ооба.

Ү н. – Колу бош эмес. Клиенттери көп.

Ө з г ө н. – Эй, Алым, биякка жибер дегенде жибербейсиңби?! (Өзгөн телефонду ордуна коюп. Бегимайды күтүп калат. Бегимай кирип келет). А-а, кел, кел. Отур биерге (креслону көрсөтөт).

Б е г и м а й. – Ушерден эле кетейин соода кызуу жүрүп жатат эле. Официанткалар мени күтүп калышат ко.

Ө з г ө н. – Эч нерсе эмес беш мүнөт, он мүнөт күтүп турушса. (Өзгөн ойлуу ары-бери басып туруп калат. Сөздү эмнеден баштоону ойлонот).

Б е г и м а й. – Эмне айтайын дедиңиз эле агай?

Ө з г ө н. – Эч кандай зарыл деле иш эмес. Сени менен бетме-бет отуруп сүйлөшөйүн дедим эле. Бир жагы Бектемир акенин ал абалын сенден сурайын деп күндө иш менен алаксып, эсимден чыгып кетет. А киши жакын арада чыга тургандайбы?

Б е г и м а й. – Ден соолугу күндөн күнгө жакшы. Врачтар бир айдын аралыгында айыгып калар дешти.

Ө з г ө н. – Өзүңдүн окууң кандай болуп жатат?

Б е г и м а й. – Жакшы эле.

Ө з г ө н. – Демек көңүлүм тынч дечи.

Б е г и м а й. – Ооба.

Ө з г ө н. – Финансы жактан жардам керектир. Менден тартынба. Айта бер. Айткандарыңдын баарын аткарууга кудурет жетет.

Б е г и м а й. – Эч нерсенин кереги жок агай, ушул жардамыңыз деле мага жетишет.

Ө з г ө н. – Анда жакшы экен. (Ойлуу басып). Дагы бир сурай албай... айта албай жүргөн ойлорум бар эле. Эгер аша чаап сүйлөп койсом кечирип коесуң. Экөөбүздүн сөзүбүз ушу жерде калсын. Убадалаштыкпы? (Бегимай башын ийкейт). Азыр бассам да, турсам да оюм сен болуп калдың. Мындай сезим бүгүн эмес, тээ сен окуп жүргөндө эле пайда болуп калган. Ушул убакка чейин жашырып келдим. Кайгы, санаанын да чеги болот экен да. Мына бүгүн жүрөктү өйүгөн сыр жарылып чыкты. (Бегимайдын жанына келип, колунан кармайт). Мен сени сүйөм Бегимай. Сенсиз бул дүйнө караңгы...

Б е г и м а й. – Колуңузду тартыңызчы! Мен сизди агай катары сыйлачумун. Сиздин мындай ойдо жүргөнүңүздү билгенде эч качан жакындабайт элем.

Ө з г ө н. – Сен менден кача турган жамандык кылдымбы. Колдон келген жардамымды аябай келе жатам го. Ал жетишсиз десең айт. Бардык каалоолоруңду аткарайын.

Б е г и м а й. – Мен сизге эми түшүндүм. Окууга өткөрүүнүн да, ишке орноштуруунун да максаты ушу экен да.

Ө з г ө н. – Ооба ушу болчу. Мен сенин минтип колумду кагып коеруңду такыр билген эмесмин.

Б е г и м а й. – Кандайча билбейсиз. Жазбекти да тааныбай, калдыңызбы?! Тааныбай калсаңыз айтып коеюн, мен аны сүйөм. Башка эч кимди эмес!

Ө з г ө н. – Мен андай сүйө албаймынбы? Түшүнсөң менин сүйүүм аныкынан да күчтүү. Өмүрүм өткөнчө алаканыма салып жүрүп өтөм.

Б е г и м а й. – Сиз сүйсөңүз, мен сүйбөсөмчү? Анда алаканыңызга салып жүргөнүңүздүн пайдасы кайсы?

Ө з г ө н. – Мен эмне Бегимай, мен сүйбөй турган мурдум бучук, же сокурмунбу? Жазбектен эмнем кем? Айтчы, байболгур!

Б е г и м а й. – Кем жериңиз жок. Сиз акылдуусуз, сулуусуз, менин гана күйөөм болсун деген жигитсиз. Бирок сизге ачык эле айтып коеюн, сиз эч качан Жазбектей жүрөгүмдү жылыта албайсыз! Андан көрө башканы табыңыз. Өзүңүз айткандай карындашыңыз болуп жүрөйүн...

Ө з г ө н. – Анда менин сүйүүм тебеленип калабы? Мен экинчи ушундай сүйүүнү табаламбы?

Б е г и м а й. – Аны өзүңүз билиңиз, сизди сүйөрүмө көзүм жетпейт... (Бегимай кетүүгө камынат. Өзгөн колунан кармай калат).

Ө з г ө н. – Бир аз токтой турчу. Экөөбүз тең сырыбызды ачыкка чыгарып алдык. Бул жакшы болду. Ушинтип сүйлөшпөгөндө бири бирибизди түшүнбөй жүрө бермекпиз. Чын эле сен карындашымдай, мен өз агаңдай болуп жүргөнүм туура болуп турат. Сен киргенде эле айтпадым беле. Айткан сөз айткан жерде калсын деп. Ашыкча сүйлөп жиберсем кечирип кой, Бегимай.

Б е г и м а й. – Ушуга чейин жардам кылганыңызга чоң рахмат. Мен бул жерде иштебейм. Бүгүндөн калбай кетем.

Ө з г ө н. – Кетсең кармамак белем. Бир аз кое тур. Буфетке киши табайын. Сен ага өткөрүп бер. Андан кийин кетесиң. Буфеттин да эсеп чоту бар да. Туурабы?

Б е г и м а й. – Туура агай, бирок өткөрөрүм менен менин жолумду тоспоңуз.

Ө з г ө н. – Жок тоспойм, эртеңден баштап өткөрө берсең болот.

Б е г и м а й. – Менден каталык кетсе сиз да кечирип коюңуз.

Ө з г ө н. – Эч нерсе эмес. Азыр эч кимге сыр алдырбай иштей бергин. (Бегимай чыгып кетет. Өзгөн ачуулуу. Жаны жай таппай ар-бери басат. Бир стакан аракты ичип жиберет). Ө-өх, башым бир аз оңоло түштү го. О куураган кыз ай, сүйбөйм дегеничи. Чын эле колго түшкөн коенду кое беремби?.. Жигиттик намысымды тебелетемби? Жок, жок, дагы бир акыл ойлонушум керек, күч колдонушум керек (телефонду алып ызвандайт).

Ө з г ө н. – Алым мага келип кетчи. (Өзгөн дагы бир стакан аракты ичип, чайпалып басып турат. Көп өтпөй Алым кирип келет).

А л ы м. – (Стол үстүндөгү аракты көрүп). Ой, бул кандай болуп кетти? Сиз иччүү эмес элеңиз го?

Ө з г ө н. – Бир жакшы иш болгону турат Алым. Ошон үчүн ичким келип кетти. (Алымга да арак куюп карматат). Кана ичип жибер. жакшылык иш үчүн. (Алым аракты тартып жиберет).

А л ы м. – Көңүлүңүз кушубакко Өзгөн ага, айта бериңиз, кулак сизде.

Ө з г ө н. – Биз кайда болбойлу, кыргызды кыргыз дейт. Ата салтыбыз бар. Мен да ата салтын жолдогум келет. Кыргызчылык менен үйлөнсөм дейм.

А л ы м. – Алакачыппы?

Ө з г ө н. – Баракелде, айта электе түшүндүң. Дал ошентип.

А л ы м. – Секрет болбосо кимди? (Өзгөн Алымды бир аз ойлуу карап турат да).

Ө з г ө н. – Вообще алыска барбай эле өзүбүздөгү кыздардын бирин илип кетсем кандай болот?

А л ы м. – Абдан жакшы болот? Ал ким? Кайсы бактылуу кыз?

Ө з г ө н. – Бегимай.

А л ы м. – Андан да сулуу, андан да жакшы кыздар жүрбөйбү.

Ө з г ө н. – Жөрүктүн каалоосу, жүрөктүн периштеси дейбиз го. Бегимай мага дал ошондой жүрөгүмдүн периштеси болду да калды.

А л ы м. – Ой, сиздин көңүлүңүз болсо эле болду. Алп кара куштай эле илип кетебиз.

Ө з г ө н. – Үйдүн ачкычын да, машинанын ачкычын да сага берем. Бегимайды алакачып баруу сенин милдетиң. Мен силердин артыңардан эле барып калам.

А л ы м. – Эртең кафеде той өткөрөт турбайбызбы?..

Ө з г ө н. – Буйруса десең. Күн мурунтан тойду айтпай.

А л ы м. – Буйруса буйрубаса да аткарам. Кана акежан, дагы бир стакан куюп жибериңиз, шерденип алыш үчүн. (Стаканды көңтөрүп ичет). Чау-у Өзгөн аке.

Ө з г ө н. – Чау-у. (Алым чыгып кетет. Өзгөн өзүнчө күбүрөнөт). Буйруса... буйруса (көңүлү көтөрүлүп, кыңылдап ырдап коет).
10-с ү р ө т
Өзгөндүн үйү. Диванда Бегимай ыйлап отурат. Алым менен дагы эки жигит Бегимайды сооротуу менен убара. Өзгөн үйгө кирип келет.
А л ы м (Өзгөнгө). Мынакей колуктууңузду аман эсен, кол эмес чыпалак тийгизбей алып келдик.

Ө з г ө н. – Рахмат балдар, тойду эртең эмес кийинкиге калтырайык. Эртең жеңелерин чакыруу керек. Ал кыргыздын салты.

А л ы м. – Ооба эртең чакырабыз. Бүгүн биз бул датаны белгилеп коелу балдар. Мындай күн өмүрдө бир келет экен жаштыкта. Кана, Данил, Архад, сумканын оозун ачкыла. Конфеттен чачыла чачып, дасторконду жайнаткыла. Бүгүн майрам бүгүн той, баарын төгүп коюң сой деген күн. (Жигиттер бат эле дасторкондун үстүн жайнатып жиберет). Эми дасторконго жеңебизди чакыралы. (Бегимайдын колтугунан кармап башка бөлмөдөн жетелеп келет). Алтыным жеңем, кү­мүшүм жеңем, күндөйүм жеңем, тура коюп биз менен бирге тамактанчы. Мына ушулардын баары сен үчүн.

Б е г и м а й. – Жогол ары, жаныма жакын жолобогун, ар намысы жок шүмшүктөр.

А л ы м. – Ой катуу кетпеңиз жеңеке. Бүгүн ушинткениңиз менен эртең эле жоошуп сиз, биз деп каларбыз.

Б е г и м а й. – Сиз, бизге келерибизди кудай билет. Андан көрө эшикти кулптабай ачкыла. Сыйыңар барда.

А л ы м. – Эмне милиция чакырасыңбы? Чакыр мына телефон (Телефонду Бегимайга карматат).

А р х а д. – Алым сен жинди болгонсуңбу? Чын эле милиция келип чаң тополоңубузду чыгарбасын. (Бегимай телефондун үзүлгөнүн билип кое салат).

Алым – Эмне жеңекеси сүйлөшкүң келбей койдубу? (Өзүнчө эле каткырып күлүп калат).

Ө з г ө н. – Бегимайга жөндөн жөн тийишпегилечи. Ансыз да нерви чыңалып турат. Андан көрө магнетофон койгула. Бегимайдын ыйлаган үнүн басып койсун.

А р х а д. – Өзгөн аке туура айтат. Магнетофон коелу. Ыр угалы, бий бийлейли. (музыка жаңырат).

А л ы м (тост көтөрүп). Эки жаштын бактылуу болушу үчүн.

Ү н д ө р. – Бактылуу болушу үчүн, бактылуу болушу үчүн! (Аракты кызуу болгончо ичишип, бийге өтүшөт. Бегимайдын колунан тарткылашып бийге чыгара албай коюшат. Ыйлап кайра диванга жыгылат.)

А р х а д. – Суранам балдар, бүгүн Бегимайга тийишпейли. (Алым ага болбой Бегимайдын жанына отура калат).

А л ы м. – Кабагыңды ачып, жадырап жайнап отурчу Бегимай, сен мындай эмес элең го. Эмне биерде сен тааныбаган кишилер отурабы? Баарыбыз эле бир кафеде иштеген шефтербиз го. Өзгөн акенин эмнеси жаман. (бармагын көрсөтүп) во адам. Сен аны сыйлай билишиң керек.

Б е г и м а й. – Бирге иштешкен кишилер да силердей болобу. Зөөкүрсүңөр.

А л ы м. – Эмне десең ошо де, көтөрөбүз Бегимай, болгону Өзгөн аке жаман адам эмес, ошону түшүнчү.

Б е г и м а й. – Түшүнбөйм, түшүнгүм да келбейт.

А л ы м. – (Өзгөнгө) Жолдош директир өзүңүз сүйлөшпөсөңүз, сүйлөшө албай койдук. (Өзгөн кете бергиле деген ишарат кылат, дасторкон жыйналбай баары сыртка камынат).

Б е г и м а й. – Айбан болбой, адам болсоңор мени ала кеткиле. Мени бошоткула.

А р х а д. – Эртең жеңе, эртең сөзсүз бошотобуз. (Баары чыгып Өзгөн менен Бегимай калат).

Б е г и м а й. – Максатыңыз ушул экен, сиз максатыңызга жеттиңиз.

Ө з г ө н. – Башка айлам калбады. Сенден айрылып калсам кандай күндө калам деп корктум. Бир сүйүүнүн айынан жинди болуп кетишим мүмкүн. Сен мени аячы. Жүрөгүңдү муздай кылып тоңдурбай жылуулук чаччы жан дүйнөмө. Сенин жылуу мамилеңден турмуштун рахатын татайын өмүрүм өткөнчө.

Б е г и м а й. – Кооздоп сүйлөгөндү аябай үйрөнгөн экенсиз. Мен бир сүйүүнүн айынан жинди болбойт бекем. Сиз өз жаныңызды ойлосоңуз башканын да жанын ошондой ойлошуңуз керек. (Өзгөн Бегимайга жакындай баштайт. Колунан кармап өзүнө тартат). Жакындабаңызчы. Колуңуз да жылаандай муздак экен.

Ө з г ө н. – Муздак болсо, сен жылытасың. Жаркыраган күнүм болуп нур чачасың мага. Ошон үчүн алып келдим сени. Сени кое бергенден көрө өлгөнүм жакшы, Бегимай. (Өзгөн күч менен өпкүлөй баштайт).

Б е г и м а й. – Жолобоңуз дейм мага. Мени да аяңызчы Жазбегиме кетейин.

Ө з г ө н. – Жок Бегимай бүгүндөп баштап сен Жазбектин сүйгөнү эмес, менин сүйгөнүмсүң. Бүгүндөн баштап сен аны унут. Жүрөгүңдө бир гана мен жашагым келет. (Өзгөн дагы эле жулмалай баштайт).

Б е г и м а й. – Суранамын агай, бооруңуз ачыса, окуучуңуз катары сезсеңиз жолбоңузчу. Абийиримди төгө көрбөңүзчү. Суранам сизден, жалдырап суранам.

Ө з г ө н. – Жок Бегимай сен экөөбүз бактылуу болобуз. Экөөбүздөн акылдуу, сулуу бала төрөлөт. Келечегибиз кең болот. Түшүнчү ушуну. Койнуңду аччы махабат табына жылынайын.

Б е г и м а й. – Болбойт! Болбойт!..

Ө з г ө н. – Болот Бегимай. Мен бүгүнкү түндө сени менен болом, эртең тозоктун отуна таштасаң да... (Жарык өчүрүлөт. Бегимайдын аянычтуу үнү угулат).