Әғүүҙү билләәһи минәш-шәйтанир-ражиим. Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим

— Ашъяулыҡ менән ризыҡ төшһә, беҙ рәхәтләнеп ашар инек, нәфсебеҙҙе баҫыр инек, һин дөрөҫ һөйләйһеңме икән, ҡарап ҡарайыҡ, мөғжизәгә шаһит булайыҡ, — тинеләр.

— Әй, Аллаһым Раббыбыҙ, Күктән беҙҙең өсөн, беҙҙән элек килгәндәргә лә, беҙҙән һуң килгәндәргә лә һин мөғжи­зә сифатында бер табын индер, беҙҙе һыйла, байрам булһын. Һин ризыҡ биреүҙә иң йомарты бит.

— Мин уны һеҙгә индерермен, ләкин бынан һуң да ара­ғыҙҙа көфөр һүҙе һөйләүсе табылһа, (йәғни Аллаһҡа ышанмаһа) Мин уны шундай бер яза менән ғазаплармын, донъяһында­ғы башҡа берәүгә лә ундай ҡаты яза бирелмәҫ.

— Ий, Мәрйәм улы Ғайса! Мине лә, әсәйемде лә Аллаһ­тан башҡа ике Аллаһ иттегеҙ, — тип кешеләргә һин әйт­теңме?

Ғайса әйтте:

— Һин мотлаҡ пакһың. Шулай һөйләргә хаҡым булма­ған килеш, мин нисек ауыҙ асайым, ти. Әгәр шулай һөйләгән булһам, һин уны мотлаҡ ишеткән булыр инең. Мин Һинең нимә уйлағаныңды белмәйем. Шик юҡтыр, Һин бөтөн йәше­рен серҙәрҙе белеп тораһың. (117) Һин бойорғандарҙан баш­ҡа мин уларға бер нәмә лә һөйләмәнем. Мин уларға: минең Раббым һәм һеҙҙең дә Раббығыҙ булған бер Аллаһҡа ғийбәҙәт ҡылығыҙ, тинем. Араларында йәшәгән дәүерҙә уларға шаһит булдым. Миңә үлем биргән ваҡытта ла уларҙы Һин күҙәтеп торҙоң. Һин һәр нәмәне күреп-белеп тороусы шаһит. (118) Әгәр ҙә уларға яза бирһәң, улар, шөбһәһеҙ, Һинең ҡолдарыңдыр. Уларҙы ғәфү итергә уйлаһаң, Һинең ихтыярыңда, Һин — еңеүсе. Һин — хөкөмдар.

— Бына бөгөн ғәҙелдәргә ғәҙеллектәре файҙа бирә тор­ған көн. Улар өсөн ағастар араһынан шишмәләр ағып ятҡан мәңгелек йәннәттәр бар. Аллаһ уларҙан, улар ҙа Аллаһтан разый буласаҡ. Бына шунда булыр бөйөк ҡотолош.

Бисмилләһир-рахмәәнир-рахиим.

— Был сихырҙан башҡа нәмә түгел, — тип инҡар итерҙәр ине.

Әгәр ҙә Беҙ шундай (кеше күҙенә күренә торған, тауышы ишетелә торған) фәрештә төшөргән булһаҡ, әлбиттә, эш тамам булыр ине, (улар инде күҙ асыр дәрәжәлә булмаҫ ине).

— Донъя буйлап сәйәхәт итегеҙ һәм пәйғәмбәрҙәрҙе «ялған­сы» тип мыҫҡыллаған кешеләр менән нимә булғанын күрер­һегеҙ, — тип.

— Күктәрҙәге һәм Ерҙәге нәмәләр кемдеке? — тип. — Улар барыһы ла Аллаһтыҡы, — тип. — Ул рәхмәтле булыу­ҙы Үҙ өҫтөнә алды.

Һис шикһеҙ киләсәк Ҡиәмәт көнөндә Ул һеҙҙе Үҙ хозу­рына йыйыр. Иман килтермәгән кешеләр үҙҙәренә үҙҙәре зарар килтереүселәрҙер. (13) Төнөн дә, көндөҙөн дә хәрәкәттә йәшәгән барсаһы Аллаһтыҡыҙыр. Ул ишетеп, күреп тороусыҙыр. (14) Әйт һин:

- Күктәрҙе, Ерҙе юҡтан бар иткән; ашатыусы, ләкин Үҙе ашауға мохтаж булмаған Аллаһтан башҡа бер заттымы Уға тиң күрәйем? - тип һәм тағын әйт: - Иң беренсе мосолмандарҙың алдынғыһы булыу миңә йөкләнде. Мөшрик була күрмә, тип әйтелде, — тип.

- (Хәтәр көндөң, Әхирәттең) ғазабынан ҡурҡҡанға күрә, мин Аллаһҡа ҡаршы булмайым, - тип.

- Һеҙ уйлап сығарған ул заттарығыҙ ҡайҙа һуң? – тип әйтербеҙ.

- Раббыбыҙ Аллаһ исеме менән ант итәбеҙ: беҙ Һинән башҡа бөйөк зат эҙләмәнек, - тип әйтеүҙән башҡа саралары ҡалмаҫ.

— Һәй, был (Ҡөръән аяттары) боронғоларҙан ҡалған әкиәттәр генә бит, — тип һөйләнәләр.

Улар:

— Донъя тормошонан башҡа тормош юҡ, үлгәндән һуң яңынан терелеү ҙә юҡ, — тип әйтәләр.

— Хәҡиҡәткә инандығыҙмы инде? (Йәғни, яңынан те­релеүгә) — тип әйткәс, улар:

— Әйе! Ант итәбеҙ, Раббыбыҙ, — тип әйтерҙәр. Аллаһ уларға:

— Улай булғас, (донъяла саҡта Аллаһты, Ҡөръәнде, Пәйғәмбәр­ҙе, Әхирәтте) инҡар иткәнегеҙ өсөн хәҙер язағыҙҙы таты­ғыҙ, — тип әйтер.

— Аһ, фани донъяла ҡылған гөнаһтарыбыҙ-хаталарыбыҙҙы ҡәһәр һуҡһын! — тип үкенәсәктәр.

Белеп тороғоҙ, уларҙың йөгө ниндәй яман бер йөктөр.

32. Фани донъя тереклеге ул ваҡытлыса алдау бер уйын ғына. Әхирәт тереклеге иһә (гөнаһ эшләүҙән ҡурҡһындар өсөн) бик тә хәйерле. Һеҙ шул ҡәҙәреһен дә аңламайһығыҙмы ни һуң?

33. Эй, Мөхәммәд, улар һөйләгән нахак һүҙҙәргә көйөнгә­неңде лә белеп торам; нимә генә ҡыланһалар ҙа, асылда улар һине ялғансы тип әйтәләр. Ул залимдар Аллаһтың аяттарын инҡар итә.

(«Мөхәммәд Пәйғәмбәргә Әбү Жәһил: беҙ һиңә ялғансы, тип әйтмәйбеҙ. Сөнки һинең ни ҡәҙәр ғәҙел, тура кеше икәнлегеңде барыбыҙ ҙа яҡшы беләбеҙ. Беҙ бары тик Аллаһтың аяттарына ғына ышанмай­быҙ, уларҙы инҡар итәбеҙ, — тине». Садретдин Ғүмүш тәфсиренән.)

34. Һинән алда килгән пәйғәмбәрҙәрҙе лә улар ялған­сыға сығарырға маташтылар, Аллаһтан ярҙам килгәнгә ҡәҙәр, улар (кәферҙәрҙең) ялғансы, тип әйтеүҙәренә һәм йәберләүҙәренә сабыр иттеләр. Аллаһ һүҙҙәрен үҙгәртергә бер­ кемдең дә хаҡы юҡ. Хаҡтыр, (башҡа пәйғәмбәрҙәргә) күндерелгән хәбәрҙәр, әлбиттә, һиңә лә килеп иреште.

35. Әгәр уларҙың һинән йөҙ сөйөрөүө һине хафаға һалһа, (Аллаһ илсеһе икәнеңде иҫбатлар өсөн) һин Ерҙе ярып сы­ғыр инең йәки Күктән аяттар алып төшөр өсөн, бейек бер баҫҡыс яһар инең, шундай мөғжизә эшләһәң дә, улар һиңә һис тә ышанмаған булыр ине. Әгәр Аллаһ ихтыяр итһә, әлбиттә, уларҙы бергә туплап, тура юлға баҫтырған булыр ине лә... Һин һаҡ бул, наҙандарҙан булма.

(«Был аяттан күренә, мөғжизәләр яһау пәйғәмбәрҙәр ҡулынан килмәй икән. Пәйғәмбәрҙәр мөғжизә эшләргә бик теләгән саҡтар­ҙа, Аллаһ уларға мөғжизә күрһәтеү форсаты бирә. Ләкин һәр ваҡытта ла түгел».Садретдин Ғүмүш тәфсиренән.)

36. Саф күңелдән (иманға) бирелгәндәр генә (Аллаһтың) саҡырыуын ҡабул итә ала. Үлгәндәр ҙә, Аллаһ уларҙы яңынан терелткәс, Аллаһ хозурына ҡайтарыласаҡтар.

37. — Пәйғәмбәргә Аллаһтан бер мөғжизә индерелһә ине, — тинеләр. Әйт һин:

— Мөғжизә индерергә Аллаһтың ҡөҙрәте киң, — тип. Ләкин уларҙың күбеһе (мөғжизә артынан үҙҙәренә әфәт киләсәген) белмәй.

— Әгәр ҙә һеҙ хаҡлы икән, һеҙгә Аллаһтың язаһы килһә йәки Ҡиәмәт килеп, яҡағыҙҙан тотһа, шул ваҡыт Аллаһтан башҡа кемде ярҙамға саҡырырһығыҙ? — тип.

— Аллаһ һеҙҙе һаңғырау итһә, һуҡырайтһа, күңелдәрегезҙҙе томалап ҡуйһа, был бәләне Аллаһтан башҡа ниндәй тәңре кире алыр икән? — тип.

Уйлап ҡара: Беҙ ниндәй төрлөнән-төрлө дәлилдәр килтерә­беҙ, әммә барыбер улар (аяттарыбыҙҙан) йөҙ сөйөрәләр.

47. Йәнә лә әйт һин:

— Аллаһтың язаһы кинәттән йәки күҙ алдығыҙҙа һезҙҙең өҫкә килеп төшһә, кәферҙәрҙән башҡалар ҙа һәләк бу­ласаҡмы, тигән уй башығыҙға килдеме? —тип.

— Мин һеҙгә: Аллаһтың хазинаһы минең ҡулда, тип әйтмәйем. Йәшерен серҙәрҙе лә беләм, тип әйтмәйем. Мин — фәрештә, тигән һүҙҙе лә һеҙгә әйтмәнем. Мин бары тик үҙемә индерелгәнгә генә инанам, — тип.

Тағын әйт:

— Һуҡыр менән күҙле бер булырмы? Шул турала һис тә уйлап ҡараманығыҙмы? — тип.

- Беҙ түгел, ошо фәҡирҙәрме Аллаһтың рәхмәтенә ирешәсәк? - тип әйтһендәр өсөн.

Шөкөр иткәндәрҙе Аллаһ бик яҡшы белеп тормаймы ни?

54. Аяттарыбыҙға иман килтергәндәр һинең янға кил­гәндә һин:

— Әссәләмүғәләйкүм, — тип әйт. — Һеҙгә рәхмәтле булыуҙы Аллаһ Тәғәлә үҙ өҫтөнә алды. Әгәр ҙә арағыҙҙан берәү абайламай яманлыҡ ҡылһа, һуңынан тәүбә итһә, тура юлға баҫһа, Аллаһ уны ғәфү итер, Ул бик тә миһырбанлы, ярлыҡаусы — тип әйт.

— Аллаһтан башҡа, һеҙ табына торғандарға (һындарға, ташҡа, бүтән ялған хоҙайҙарға) баш эйеү миңә тыйылған, — тип. — Һеҙ хыялланған нәмәләргә мин эйәрмәйем. Эйәргән тәҡдирҙә мин хәҡиҡәттән тайпылып, тура юлдан яҙған булырмын.

— Мин Раббыбыҙҙан ап-асыҡ дәлил килтерҙем һәм һеҙ уны ялғанға сығарҙығыҙ. Һеҙ бик тиҙ килеүен теләгән яза минең ҡулда түгел, хөкөм бары тик Аллаһ хозурында. Ул хәҡиҡәтте аңлатыр. Ул дөрөҫ хөкөм биреүселәрҙең иң ғәҙе­леҙер, — тип.

— Бик тиҙ килеүен һеҙ теләгән яза, минең ихтыярымда булһа ине, эште шунда уҡ һеҙҙең янда бөтөрөр инем, залимдарҙы иң яҡшы белеүсе бер Аллаһтыр.

— Ҡоро ерҙәге һәм диңгеҙҙәрҙәге ҡараңғылыҡтан (ҡур­ҡыныс дәһшәттән) һеҙҙе кем ҡотҡарыр? - тип һора.

Аллаһҡа эстән генә ялбарып:

— Әгәр беҙҙе ҡотҡарһаң, хаҡтыр, беҙ шөкөр иткәндәр­ҙән булырбыҙ, — тип доғалар уҡығыҙ, - тип әйт.

— Уларҙан һәм бөтөн бәләләрҙән һеҙҙе бары тик Аллаһ ҡына ҡотҡарасаҡ, — тип. — Һуңынан һеҙ Уға тиң зат эҙләй башлайһығыҙ, — тип .

— Аллаһ һеҙҙең өҫтөгөҙгә (күктән дауыл, буран, ер тетрәүе), аяҡ аҫтығыҙҙан (ерҙән ҡоролоҡ, мур (аслыҡ) ҡырылышы) яза ебәрергә лә, бер-берегеҙ менән һуғыштырып, берегеҙгә икенсе­геҙҙең мәкерен, әшәкелеген татытырға ла ҡөҙрәтле, — тип. Ҡара әле, улар төшөнһөн тип, аяттарыбыҙҙы нисек тәфсилле аңлатабыҙ.

— Мин һеҙҙең вәкилегеҙ түгел! — тип. (Һеҙҙең теләктә­регеҙ, өгөттәрегеҙҙе үтәүсе түгелмен мәғәнәһендә.)

— Бәлки тура юлға баҫырҙар, — тип иҫкәртеү кәрәктер.

- Аллаһты инҡар итеп, беҙгә файҙа ла, зарар ҙа бирмәй торған һындарығыҙға табынайыҡмы? Аллаһ беҙҙе тура юлға баҫтырғандан һуң да үксәләребеҙҙе кире артҡа борайыҡмы? (Яңынан кәфер булайыҡмы?) Шайтандар юлдан яҙҙырып, сүлгә керетеп аҙаштырған көсһөҙҙәр хәлендә ҡалайыҡмы ни? Аҙашмағандарҙың: беҙҙең янға килегеҙ, (тура юлға баҫығыҙ) тип саҡырғандарын көтәйекме? Аллаһ күрһәткән тура юл, шөбһәһеҙ, иң дөрөҫ юлдыр. Беҙ ғәләмдәрҙең Раббыһына буйһонорға әмер ителгән, — тип.

— Намаҙҙы дөрөҫ уҡығыҙ һәм Аллаһтың язаһынан ҡурҡығыҙ, — тип әмер бирелгән.

Ул — Үҙ янына беҙҙе яуапҡа туплаған Аллаһтыр, — тип әйт.

73. Ул Үз хикмәте менән күктәрҙе, Ерҙе яралтҡан. Ул:

— Бар бул! — тип әйтеүгә бөтөн нәмә буласаҡ. Уның һүҙе Хәҡиҡәттер. Сур (борғоһона) өргән көн дә (йәғни, Ҡиәмәт көнө лә) Уныҡы. Күренмәгәнде лә, күренгәнде лә Ул белеп тороусы. Ул, шөбһәһеҙ, хикмәт эйәһе, һәр нәмәнән Уның хәбәре бар.

— Һин һындарҙы тәңре итәһеңме? Ысынлыкта, мин һине лә, халҡыңды ла юлдан яҙған булараҡ күрәм, — тине. (75) Беҙ Ибраһимға, (Аллаһҡа) инанысы ныҡ булһын тип, күктәрҙең һәм Ерҙең бөйөк мөғжизәләрен шулай итеп күрһәттек. (76) Эңер төшкәс, бер йондоҙ күреп алды ла (Ибраһим) әйтте:

— Бына был — минең Раббым, — тине. Йондоҙ һүнгәс, тағын әйтте:

— Мин былай һүнә торғандарҙы (тәңре тип) танымайым, - тине. (77) Ай тыуғанын күреүгә ул (Ибраһим): - Был минең Раббым, — тине. Ай батҡас та, ул: — Раббым миңә тура юл күрһәтмәһә, мин юлдан яҙған кеше буласаҡмын, - тине. (78) Ҡояш сыҡҡанда ул: — Ошомы әллә минең Хоҙайым? -тине. — Быныһы тегеләренән дә ҙур. — Ҡояш батҡас, әйтте: - Әй, халҡым, ысындан да, һеҙҙең уйҙырма хоҙайҙарығыҙға ышаныуҙан йыраҡ торам икән. (79) Шөбһәһеҙ, мин бер Аллаһты таныйым, күктәрҙе, Ерҙе яралтҡан Аллаһҡа йөҙөм менән боролдом. Мин мөшрик (күп хоҙайҙарға инаныусы) түгел, — тине.

— Хаҡ Аллаһ тура юлға баҫтырған кеше менән һеҙ бәхәсләшергә итәһегеҙме? Аллаһтың язаһынан баш­ҡа, мин һеҙҙең Аллаһ тип табына торғандарығыҙҙан һис ҡурҡмайым. Раббымдың ғилеме бар нәмәгә лә етәр­лектер. Шул турала уйлап, ни өсөн һеҙ ғибрәт алмайһығыҙ? (81) Һәм мин ни өсөн әле һеҙ Аллаһҡа тиң күргән һындарҙан ҡурҡырға тейеш? Аллаһ тарафынан:

— Һеҙ Аллаһҡа тиңләштергән һындарға, боттарға (ҡояш­ҡа, йондоҙҙарға, аҡсаға) табынығыҙ, — тип Аллаһтан бойороҡ би­релмәгән килеш, һеҙ шул һындарға (теләһә нәмәгә) табыныуҙан ҡурҡмайһығыҙ бит әле. Аңлаһағыҙ, әйтегеҙ инде: ошо ике төркөмдөң ҡайһыһы именлеккә лайыҡтыр? — тине.