Лайпанов б. А

БАЗМАН

Джандетча Джерде да

Адамча джашаялмай кюрешебиз.

Сёлешебиз, демлешебиз, сермешебиз – юлешебиз

Нени?
Не кёб джашагъан да джашайды джюз джыл.

Къысхады ёмюрю адамны.

Аны да кесибиз къысхартыб кюрешебиз,

Табигъат къыйынлыкъла этгенча азлыкъ.

Джашау ючюн сермешир орнуна,

Ёлюмге къаршчы кюрешир орнуна,

Тонайла, ёлтюрелле, къыралла бир-бирин.

Чыгъаралла, джаялла уруш сауутланы,

Тюрлю-тюрлю ууланы, аурууланы, хыйныланы.

Алагъа къаршчы дарманланы, амалланы

Излеб, табыб, къураб кюрешелле

Джашаугъа къуллукъ этген адамла да.

Адам джюрегин толусу бла кючлерге кюрешеди шайтан.

Анга кесин хорлатмазгъа кюрешеди адам.

Ёмюрлени – кече-кюн болмай – барады къазауат.

Тюзлюк бла терсликни арасында,

Хурлукъ бла зулмуну арасында,

Бет бла бетсизликни арасында,

Акъ бла къараны арасында,

Джарыкъ бла къарангыны арасында –

Айтыргъа,

Адам бла шайтанны арасында

Барады къазауат.
Ким хорлар бу къазауатда – адаммы, шайтанмы?

Къайсы джанына, кимни джанына ауар базман?

Сени, мени – хар бирибизни

Иннетине-сёзюне-ишине кёре боллукъду

Бу къазауатны ахыры,

Бютеу адам улуну джазыуу да.

Бир джанына дженгер ючюн базман –

Аны унутургъа боллукъмуду адам?
Джашау-ёлюм базман чайкъалады,

Чайкъалады сууаб-гюнах базман.

Бир адам, джангыз бир адам огъуна,

Бютеу адам улуну

Баш этерге, тюб этерге да боллукъду.
Тауусулады болджал.

Тауусулады заман.

Чайкъалады базман.

Чайкъалады адам.

Огъесе, Аллахын эскерирми адам?

Чайкъалады базман.

Чайкъалады адам.

Алай а, буйрукъ сакълаб,

Адамгъа къарай, базманнга къарай,

Мурукгу этеди ахырзаман.

БОЛУР ЮЧЮН АДАМ-ХАЛКЪ

Балчыкъны-кирни башын джабаргъа

Излемейме, къарча.

Мен аланы излейме думп этерге

Дунияда къуру тазалыкъ-ариулукъ къалырча.
Кир иннетли къара джюрекли адамла,

Мен сизни башыгъызны излемейме джабаргъа.

Ит, харам кёлюгюзню излейме кёргюзтюрге –

Къара бетигизге тюкюрюрча адамла.

«Биз бир халкъбыз» деб,

Амантишлени, хасаукачыланы да

Къатышдыраллыкъ тюлме.

Алай этерге кюрешгенле

Амантиш болургъа хазырла кеслери да.
Миллет ёкюллени, амантишлени да,

Мёлеклени, къахмелени да

Къатышдырыб кюрешгенле,

Бир да ажымсыз,

Кеслерини харам-гюнах ишлерин

Джабар ючюн этелле алай.

Къуллукъгъа илинир ючюн – джау тюбюне джатханлагъа,

Сыйларын, намысларын аякъ тюбге атханлагъа,

Халкъларын, джуртларын да сатханлагъа,

Алагъа –

Халкъ тёре кеси салмаса азаб,

Халкъ тёре кеси этмесе оноу,

Атлары, тукъумлары да джазылыб,

Къара багъанагъа тагъылмасала ала,

Халкъ ичинде керпеслениб айлансала ала,

Джаш тёлюню къылыгъын бузсала ала,

Сыйсызлыкъгъа, учузлукъгъа джол берилсе,

Халкъ – къахмеликге, уругъа, мурдарлыкъгъа да юренсе,

Сора, халкъны къалай къалыр халкълыгъы,

Адамны да адам бети, адамлыгъы?

Акъгъа – акъ, къарагъа – къара,

Тюзге – тюз, терсге – терс,

Игиге – иги, аманнга – аман

Деб, ачыкъ айтмасакъ биз,

Хакъ бла болмасакъ биз –

Адам да, Халкъ да болаллыкъ тюлбюз,

Башхалагъа къул-къарауаш боллукъбуз биз,

Башсыз къуллагъа буруллукъбуз биз,

Динсиз, тилсиз, джуртсуз да къаллыкъбыз биз,

Алай эте, тюб боллукъбуз бу дуниядан биз.

КЪАЗАКЪ БЁРЮНЮ ДЖЫРЫ

Тарбуууннга тыйылгъан «джаныуар» –

Джан-джанымы талайма.

Ит чабханнга, шкок атылгъаннга

Къаным дертден къайнай, тынглайма.
Орман айю келеди

Чыгыр итлери – аллында.

Мен джуртуму, джыйынымы

Чачдырыб къоймам къанлыма.

Кёкрегим окъдан толса да,

Тохтаб къалмаз джюрегим.

Къыйын кюн меннге таянчакъдыла

Джуртуму Ташы, Тереги.

Тейриге барды тилегим:

Эмеген къандан тойгъунчу,

Амантиш итлени сойгъунчу,

Джумулмасынла кёзлерим.

Тейриден бирди тилегим:

Джуртун, халкъын сатхан башчыны

Башын кесгинчи джашау бер.

Андан сора хазырма –

Ачсын къучагъын манга кёр.
Джуртун, халкъын сатхан адамны

Эркинлиги джокъду джашаргъа.

Андан джер да джийиргенеди –

Къабыр юлюш да джокъду анга.

Аны асрарла тышында

Кесича сатлыкъла, итле.

Джуртда джашаргъа, асралыргъа да

Тыйыншлылла джангыз – джигитле:

Джурт, Халкъ ючюн джашагъанла,

Джурт, Халкъ ючюн да ёлгенле.

Тарбууунга тыйылгъан «джаныуар»

Душманны аллын сакълайма.

Джауну кесин да, итин да

Чачама, кесеме, талайма.

Былай барады къазауат

Ненча джылны, ёмюрню.

Джаным Аллахха аманат,

Мен – адамыма Тейрини.

Джазым-джайым кюрешде кетсе да,

Зыраф тюлдю къыйыным:

Меннге эм уллу къууанч –

Сауду джуртум-джыйыным.

Меннге эм уллу насыб –

Эркин джуртум, джыйыным,

Ёзден джуртум, джыйыным.

жүктеу/скачать 2.02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: