«макроэкономика» ПӘнінен дәрістік конспекті дәріс макроэкономика пәні және әдістері
ДӘРІС 2. МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР
жүктеу/скачать 395.33 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Негізгі макроэкономикалық ағымдар мен көрсеткіштер 2. Негізгі макроэкономикалық субъектілер және олардың өзара байланыстарының жүйесі
| ДӘРІС 2. МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР.
Дәрістің мақсаты: ұлттық экономика субъектілері арасындағы өзара байланыстарды және оның дамуына негізгі макроэкономикалық көрсеткіштердің тигізетін әсерлерін түсіндіру. 1. Негізгі макроэкономикалық ағымдар мен көрсеткіштер 2. Негізгі макроэкономикалық субъектілер және олардың өзара байланыстарының жүйесі 1. Негізгі макроэкономикалық ағымдар мен көрсеткіштер Барлық негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерді екіге бөлуге болады: ағымдық көрсеткіштер және қорлық көрсеткіштер. Мұндай бөлудің негізінде уақыттағы сандық көрсеткіштердің өзгеруі жатыр. Ағымдар уақыт бірлігіндегі ресурстардың қозғалу жылдамдығын көрсетеді. қорлар нақты уақытта экономикадағы бар нәрселердің санын анықтайды. Айналымдағы табыстар мен шығындардың қозғалысын ағым ретінде қарастырады, ал экономикадағы ақшалар саны – қор олып есептеледі. Ағымдық көрсеткіштердің санына жататындар: диынтық шығару (ЖШ), жиынтық ішкі өнім (ЖІӨ), жиынтық ұлттық өнім (ЖҰӨ), таза ұлттық өнім ( ТҰӨ), ұлттық табыс (ҰТ), қолда бар табыс, соныменен қатар тұтынуға шығындар, жинақтар, инвестициялар, мемлекеттік сатып алу, салықтар, экспорт, импорт және басқалары. Жиынтық қоғамдық өнім белгілі бір уақыт аралығындағы белгілі бір елдің экономикасында шығарылған барлық тауарлар мен қызметтердің құнынан, сонымен қатар аралық өнімдерден (әрі қарай өңдеу үшін қолданылатын тауарлар) тұрады. ЖІӨ - барлық өндірішілермен белгілі бір уақыт аралығында елде өндірілген соңғы тауарлар мен қызметтердің жиынтық анрықтық құнын көрсететін көрсеткіш. ЖҰӨ - тек елдің ішінде ғана емес, соныменен бірге шетелде де белгілі бір елдің азаматтарының меншігінде болған өндіріс факторларымен шығарылған белгілі бір уақыт аралығындағы (бір жылдағы) экономикада өндірілген соңғы тауарлар мен қызметтердің жиынтық анрықтық құны. ЖІӨ-ді үш тәсілмен есептеуге болады:қосымша құн, шығын және табыс бойынша 1. Өндірістік әдіс (қосымша құн бойынша) – соңғы өнімді өндірудің соңғы кезеңінде қосылатын құндарды қосу. Қосымша құндардың сомасы соңғы тауарлар мен қызметтердің құндарына тең. 2. Бухгалтерлік баланстағы сияқты, ҰЕШ (ұлттық есептеу шоты) шығындар бөлігі табыстарға тең болуы керек. Басқаша айтқанда, нарықтық қатынастардың кез-келген субъектісі (үй шаруашылықтары, фирмалар немесе мемлекет) табыс алуға болатын нәрсені алуға ғана шығын шығара алады. яғни: жүктеу/скачать 395.33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|