Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық



Pdf көрінісі
бет146/228
Дата29.09.2023
өлшемі7.93 Mb.
#479238
түріОқулық
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   228
Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары

 
3.5.1.3 Макроспориоз 
Картоптың макроспориоз ауруы республикада кеңінен таралған
дегенмен де еліміздің оңтүстік-шығыс аймақтарында жиірек кездеседі. 
Макроспориоз дертімен картоп ӛсімдігінің жапырағы мен сабағы 
залалданады. Гүл түйіні түзілу қарсаңында жапырақ бетіне түскен ipi, 
қара-қоңыр реңді, пішіні дӛңгелек немесе бұрышты шеңберленген 


200 
дақтарда жеңіл ӛңез байқалады. Дақ түскен ұлпа кейін үгітіліп, тесіліп, 
ӛсімдік тӛменгі жапырақтарынан бастап бірте-бірте сарғаяды (103-сурет). 
103-сурет. 
Макроспориоз ауруының картоп жапырағы мен 
тҥйнегіндегі белгісі 
 
Макроспориоз ауруының қоздырғышы – Macrosporium solani Ell.et 
Mart, саңырауқұлағы. Саңырауқұлақтың споралары ipi, шоқпар тәрізді 
ұзынша пішінді, бірнеше кӛлденең және бойлы перделі, сұрғылт немесе 
зәйтүн-қоңыр түсті. Саңырауқұлақ конидиялары вегетация кезінде жел, 
жаңбыр тамшысы кӛмегімен таралады. Қоздырғыш споралары жіпшеге 
ӛніп, ӛсімдік ұлпасына леп тесігі арқылы еніп, оны залалдайды. 
Саңырауқұлақ жіпшумағы ӛсімдіктің клетка аралығында жетіледі, олардан 
бӛлінген токсиндер, ӛсімдік ұлпаларын жансыздандырады. Макроспориоз 
дертінің дамуына жоғары температура, су тамшысы, ӛткінші жауын мен 
мол шық қолайлы жағдай туғызады. Аурудың инкубациялық кезеңінің 
ұзақтығы – 3-8 күн. Кеселдің инфекция қоры – ӛсімдік қалдықтары. Бұл 
қоздырғыш картоптан басқа қызанақты, баклажанды және меңдуананы 
залалдайды. 
Кеселдің салдарынан картоп ӛсімдігінің жапырақтары мен пәлегі 
мepзiмiнен 2-3 апта бұрын қурап, осының салдарынан дақылдың ӛнімі 
тӛмендейді. 
 
3.5.1.4 Альтернариоз 
Альтернариоз ауруы Қазақстанның барлық картоп ӛсірілетін 
аймақтарында кездеседі. 
Бұл дертке шалдыққан картоп ӛсімдігінің жапырағы, сабағы, кейде 
түйнектері залалданады. Ауруға шалдыққан ӛсімдік жапырағының 
жиегінде қара-қоңыр дақтар түзіліп, оның бетінде қара-зәйтүн түсті мол 
мақпалды ӛңез пайда болады (104-сурет). 


201 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет