Қазақстандық отансҥйгіштік және азаматтық

65 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тақырыпты 
жариялау 
1минут 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Раппорт (сенім орнату). 
«Аустралия жаңбыры» әдісін 
жҥргізу алгоритмі: 
1.Нұсқаулықпен таныстырады. 
2.Шеңберге тұрады. 
3.Белгі бойынша оқушының бар-
лығы бірдей қимыл жасайды. 
4. Зейін шоғырланады. 
«Таза тақта»
» тәсілінің сҧрақтары: 
1.- Сөйлем мүшелері неше түрге 
бөлінеді? 
2.- Бастауыштың өзіне тән белгі-
лері қандай?
3.- Бастауыш қандай жолмен жа-
салады? 
4.- Баяндауыш туралы не білесің-
дер? 
5.- Анықтауыштың жасалу жолы 
қандай? 
6. Қазақстандық биоалауантүрлі-
лікті қалай сақтап қалуға болады? 
7. Жануарлар дүниесі қандай зо-
огеографиялық аудандарға бөліне-
ді? 
8. Қазақстанда өсімдіктер дүниесі 
неліктен аз? 
Тҧжырым: Сұрақ қоюды мұғалім 
бастайды.Оқушылар жауап беріп, 
сұрақтарды «лақтырады». Осы ар-
қылы оқушыларда жоғары дең-
гейлі сұрақтарды құрастыру дағ-
дылары қалыптасады. 
Топқа бӛлудің алгоритмі: 
1. «Мозайка» әдісі арқылы сурет 
қиындыларын құрастырып 3 топ-
қа бөлінеді. «Марқакөл қорығы», 
«Алматы қорығы», «Наурызым 
қорығы» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Әлемді 
шарлау» 
әдісі арқылы 
түсіндірі-
леді.
Топта 
президент 
қалады. 
Келген өзге 
топ мүшеле-
ріне берілген 
білім 
мазмұнын 
түсіндіреді. 
 

66 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2. Топ ережесін еске түсіру. 
3. Рөлдерді талдау. 
4.Топтық жұмыстың мақсатын тү-
сіндіру. 
Тақырыпты жариялау алгорит-
мі:  
-Балалар, Қазақстандағы жануар-
лар дүниесі мен өсімдіктер әлемі 
қалай қорғалған?
-Қазақстанда қанша қорық бар? 
-Еліміздің қай өңірлерінде қандай 
қорықтар орналасқан ? 
Ықтимал жауап: - Қазақстанда-
ғы жануарлар дүниесі мен өсім-
діктер әлемін қорғау үшін елімізде 
қорықтар ашылған, жойылып бара 
жатқан аң құстар, өсімдіктер Қы-
зыл кітапқа енгізіліп, мемлекеті-
міздің қамқорлығына алынған. 
- Қазақстанда он қорық бар. 
- Еліміздің Шығысында Марқакөл 
қорығы, Алматы облысында Ал-
маты қорығы бар. 
- Балалар, қалай ойлайсыңдар, мен 
неге қорықтар туралы әңгіме қоз-
ғадым? 
Ықтимал жауап: - Бүгінгі тақы-
рыбымыз қорықтар жайлы болмақ. 
ҚБ - Тамаша, жарайсыңдар. 
- Тҧжырым: Оқушылар сұрақтар-
ға жауап бере отырып, жаңа тақы-
рыпқа қатысты мәліметтерді анық-
тайды, түсінеді, жауап береді, 
анализдеу дағдылары қалыптаса-
ды. 
-Ендеше, өздерің түсінгендей, біз-
дің бүгінгі тақырыбымыз «Қазақ-
стандағы қорықтар» және «То-
лықтауыш»
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

67 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ортасы 
11-20 минут 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-тапсырма: Топтық жҧмыс. 
Берілген кестедегі ақпараттарды 
анықтап, мәтін құрылымын сақ-
тай отырып, қорықтар туралы 
маңызды деректерді жазыңдар.
Бағалау критерийі:
Графиктік мәтіндегі негізгі ақпа-
ратты анықтайды, мәтін құрасты-
рады. 
Дескриптор: 
1. Графиктік мәтіндегі маңызды 
ақпараттарды анықтайды. 
2. Мәтіннің құрылымын сақтап, 
маңызды деректерді жазады. 
1- топтың тапсырмасы: 
С
ур
ет
 
М
ем
ле
к
ет
-
ті
к
 қ
ор
ық
-
та
р 
Қ
ұр
ы
лғ
ан
 
ж
ы
лы
 
К
өл
ем
і г
а 
О
рн
ал
ас
-
қ
ан
 ж
ер
і 
А
қс
у 
ж
аб
а-
ғы
лы
қо
ры
ғы
1926
1
3
1
9
3
4
Т
үр
кі
ст
ан
об
л.
,
Ж
ам
бы
л 
об
л.
А
лм
ат
ы
қо
ры
ғы
1931
7
1
7
0
0
А
лм
ат
ы
об
лы
сы
Н
ау
ры
зы
м
та
би
ғи
қо
ры
ғы
1931
1
9
1
3
6
1
Қ
ос
та
на
й 
об
лы
сы
 
2- топтың тапсырмасы: 
С
ур
ет
 
М
ем
ле
к
ет
- 
ті
к
 
қо
ры
қ
-
та
р 
Қ
ҧр
ы
лғ
ан
 
ж
ы
лы
 
К
ӛл
ем
і г
а 
О
рн
ал
ас
-
қ
ан
 ж
ер
і 
Ба
рс
а-
ке
лм
ес
қо
ры
ғы
1939
1
6
0
8
2
6
Қ
ы
зы
л-
ор
да
об
л.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

68 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қ
ор
ға
лж
ы
ң 
қо
ры
ғы
1968
5
4
3
1
7
1
А
қм
ол
а 
ж
ән
е 
Қ
ар
ағ
ан
ды
об
лы
сы
М
ар
қа
кө
л 
қо
ры
ғы
1976
1
0
2
9
7
9
Ш
ы
ғы
с 
Қ
аз
ақ
ст
ан
об
лы
сы
3-топтың тапсырмасы: 
С
ур
ет
 
М
ем
ле
к
ет
-
ті
к
 қ
ор
ы
қ
-
та
р 
Қ
ҧр
ы
лғ
ан
 
ж
ы
лы
 
К
ӛл
ем
і г
а 
О
рн
ал
ас
-
қ
ан
 ж
ер
і 
Ү
ст
ір
т 
қо
ры
ғы
1984
2
2
3
3
4
2
М
аң
ғы
ст
ау
об
лы
сы
Ба
ты
с 
А
лт
ай
қо
ры
ғы
1992
8
6
1
2
2
Ш
ы
ғы
с 
Қ
аз
ақ
ст
ан
об
лы
сы
А
ла
кө
л 
қо
ры
ғы
1998
6
5
2
1
7
.9
А
лм
ат
ы
ж
ән
е 
Ш
Қ
О
Қ
ар
ат
ау
қо
ры
ғы
2004
3
4
3
0
0
Т
үр
кі
ст
ан
об
лы
сы
- ҚБ. «Пікір алмасу» әдісі ар-
қылы өзін-өзі бағалаудың алго-
ритмі: 
1.Əр топтың тапсырмасына сай 5 
сұрақ дайындалады. 
2.Əр топтың мүшелері құрастыр-
ған мәтіндері бойынша жауап бе-
реді. 
Мағынаны тану: 
- Балалар, Қазақстандағы қорық-
тар қандай мақсатпен құрылған екен? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Екі 
жҧлдыз,
бір тілек» 
әдісі
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

69 
- 
Өсімдіктерді, 
жануарларды, 
табиғатты қорғау мақсатымен 
ашылған. 
- Дұрыс айтасыңдар. Өсімдіктерді, 
жануарларды, табиғатты деген 
сөздер қандай сұраққа жауап 
береді? 
- Нелерді деген табыс септігінің 
сұрағына жауап береді. 
Толықтауыш деп сөйлемденегізі
нде атау мен іліктен басқа сеп-
тіктің бірінде тұрып бір мүшені 
заттық мағына жағынан толықты-
ратын тұрлаусыз мүшені атаймыз. 
Толықтауыш кімді? нені? кімге? 
неге? кімнен? неден? кімде? неде? 
кіммен? немен? кім (не) туралы? 
кім (не) жөнінде? не тақырып-
ты? деген сұрауларға жауап бере-
ді. 
Толықтауыш туралы слайд
2-тапсырма: Əр топқа «Қазақ-
стан қорықтары» туралы әртүрлі 
шағын мәтін беріледі. Топ мүше-
лері толықтауышы бар сөйлемді 
табады, «Құрақ көрпе» әдісі бой-
ынша сөйлемдер топта талқыла-
нады.
«Қҧрақ кӛрпе» әдісінің алгорит-
мі: 
1. Əр оқушы мәтіннен толық-
тауышы бар сөйлемдерді табады. 
2. Бір сөйлемді қағазға жазып, 
толықтауышқа сұрақ қояды, тал-
дау жасап, толықтауыштың қыз-
метін анықтайды. 
3. Оқушылар ортадағы қағаздарды 
алмастырып, бір-бірін тексереді. 

жүктеу/скачать 3.24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: