● Аралық бақылау (тестілеу)
6. Әдебиеттер тізімі:
Орыс тілінде
Негізгілері:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Гинекология: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой и др. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
3. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
қосымша:
1. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2.Шехтман М.М. Руководство по экстрагенитальной патологии у беременных. Москва, 2008.С812.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер)
Сұрақтар.
1. Жүктілік кезіндегі ең жиі кездесетін жүрек – қан тамыр аурулары мен анемия түрлерін жіктеп айту.
2. Ревматикалық жүрек ақаулары жүрек – қан тамыр жүйесі аурулары ішінде қанша пайызды құрайды.
3. Ревматикалық үрдістің белсендіге ауысуын дәлелдейтін клиникалық симптомдар.
4. Қан айналаым бұзылыстары қандай жағдайда жиі пайда болады.
5. Гипертониялық аурулардың кезеңдерін ата.
6. Гипертоняилық аурумен ауыратын жүкті әйелді босандыру қағидалары.
7. Жүрек – қан тамыр жүйесі ауруларымен ауыратын жүкті әйелді босандыру қағидалары.
8. Тұмаудың инфекционды-токсикалық әсерінің қорытындысы.
9. Жүктілік кезінде тұмаумен ауырған әйелде қандай асқынулар кездеседі?
10. Пневмонияның клиникалық классификациясын ата
11. Жіті пневмонияның емі.
12. «астматикалық статус» туралы түсінік.
СОӨЖ
№ 9 сабақ
1. Тақырып: 1. Тақырып: Жүкті әйелдердегі жүрек – қантамыр жүйесі, тыныс алу жүйесі, АІЖ –ның аурулары.Жүктілікті және босануды жүргізу.
2. Мақсаты: тақырыпқа байланысты жағдайлық есептерді өз бетімен шешу. Жүктілік кезіндегі ерекшеліктер, жүрек – қантамыр жүйесі, тыныс алу жүйесі, АІЖ –ның аурулары кезіндегі босануды жүргізумен студенттерді қызықтыру.
3. Оқыту міндеті:
● жүрек – қан тамыр, тыныс алу жолдары, АІЖ аурулары бар жүкті әйелдерден дұрыс анамнез жинауды үйрету.;
● диагнозға байланысты жүктілікті жүргізу жоспарын құруды үйрету, жүктілікті көтере алуына байланысты сұрақтарды шешуге үйрету;
● Осы әйелге босану рұқсаты жайында оңтайлы әдістерді анықтау, босану босандыруды жүргізу жоспарын құру.
4. Жүргізу тәртібі
Патология бөліміндегі ЭГА бар жүкті әйелдерін жағдайын анықтау және талдау.Жүктілік және босануды жүргізуге жоспар құру. ЭГА жүктілікке әсері жайында жағдайлық есептер шығару.
5. тақырып бойынша тапсырма:
Осы тақырыпты тереңірек түсіну үшін алдыңғы оқығанды және дағдыларды қайтадан қайталау қажет :
1.Жүрек ақаулары, жүктелуі (туа және жүре пайда болған ), ақаулардың жеке түрлерінің диагностикасы, клиникасы.
2.Босанатын және босанған, жүктіліктің 2 - жартысындағы әйелдерді арнайы және акушерлік зерттеу әдістері.
● жүрек – қан тамыр, тыныс алу жолдары, АІЖ аурулары бар жағдайда диагностикалық іздестіру және рационалды тактиканы жүргізуді таңдау схемасын түсіну.
1.Науқастың шағымдарын, анамнездерін, объективті және қосымша клиникалық тексеру әдістерін үйреніп алу, жүрек – қан тамыр, тыныс алу жолдары, АІЖ аурулары бар науқастарды бағалау.
2.Жүктілік бар жоғын анықтау, мерзімін анықтау.
●Жүктілік және босануды жүргізу жоспарын диагнозына байланысты құру.
1. Осы әйелге босану рұқсаты жайында оңтайлы әдістерді анықтау
2.Босанғаннан кейінгі кезеңге жоспар құру..
6. Көрнекілік құралдары: кесте, сызбалар, суреттер.
7. Әдебиеттер:
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Гинекология: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой и др. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
3. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
қосымша:
1. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2.Шехтман М.М. Руководство по экстрагенитальной патологии у беременных. Москва, 2008.С812.
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Бейсембаева Р.С., Раисова Ә.Т., Нұрқасымова Р.Ғ. «Акушерия». Алматы, «Білім», 2004ж.
2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж
қосымша:
1. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.
2. Ошибаев Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006ж.
7. Бақылау ( тесттер, тапсырмалар)
№3 БЛОК. Жүктілік физиологиясы және патологиясы.
№9 сабақ. Жүкті әйелдердегі жүрек – қантамыр, тыныс ағзалары, асқорыту жүйелерінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Бастапқы білім тесттері
1. Қалыпты өтіп жатқан жүктілікте айналымдағы қан көлемі (АҚҚ) бастапқыдан 30 – 50% артады
Иә
Жоқ
2. Жүрек аурулары бар жүкті әйелдердің қанайналым жеткіліксіздігі жиі 16 – 18 аптада байқалады
Иә
Жоқ
3. Жүкті әйелдердегі барлық экстрагенитальды патологиялардың ішінде бірінші орынды жүрек- қантамыр жүйесінің аурулары алады
Иә
Жоқ
4. Жүкті әйелдердегі барлық жүрек бұзылыстарының ішінде 75 – 90% туа біткен жүрек ақаулары алады
Иә
Жоқ
5. Жүкті әйелдердің кеуде клеткасының тік өлшемі кішірейеді, онын айналымы ұлғаяды және көкеттің экскурсиясы қиындайды
Иә
Жоқ
6. Жүкті әйелдердің АІЖ – нын барлық бөлімі плацентаның прогестеронмен әсерлесуіне негізделген гипотония жағдайында болады
Иә
Жоқ
7. Ревматизм токсико – иммундық ауруларға жатады және онын қоздырғышы β – гемолитикалық стрептококк болып табылады
Иә
Жоқ
8. Ревматизм жиі – аорталық қақпақшаны, сирек – митральды, ал өте сирек – үшжармалы қақпақшаны зақымдайды
Иә
Жоқ
9. Жүктілік кезінде бронхтардын шырышты қабырғасынын ісінуі қақырықтың бөлінуін қиындатады
Иә
Жоқ
10. Жүктіліктің екінші жартысында аппендицитті он жақтағы пиелонефриттен ажырату қиын
Иә
Жоқ
№3 БЛОК. Жүктілік физиологиясы және патологиясы.
№9 сабақ. Жүкті әйелдердегі жүрек – қантамыр, тыныс ағзалары, асқорыту жүйелерінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Бастапқы білім деңгейін анықтау тестінін жауаптары
-
Иә
-
Жоқ
-
Иә
-
Жоқ
-
Иә
-
Иә
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Иә
-
Иә
№3 БЛОК. Жүктілік физиологиясы және патологиясы.
№9 сабақ. Жүкті әйелдердегі жүрек – қантамыр, тыныс ағзалары, асқорыту жүйелерінін аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Қорытынды білім тесттері
-
Жүрек ақауы бар жүкті әйелді «Д» есепке алғанда, ең алдымен қажет:
А) кардиальді ем және диуретиктер тағайындау
Б) төсектік режим тағайындау, тұзды пайдалануды шектеу
В) қабынуға қарсы ем тағайындау
Г) антигистаминдік және гипотензивті заттар тағайындау
Д) зерттеуге кардиологиялық стационарға жатқызу
-
Жүрек ақаулары бар жүкті әйелдерді қайта госпитальдеу жүргізіледі:
А) 16 – 18 аптада
Б) 20 – 24 аптада
В) 26 – 32 аптада
Г) 28 – 34 аптада
Д) 30 – 35 аптада
-
ІІ триместрде қандай мәселелерді шешеді:
А) динамикалық бақылауды жалғастыру
Б) асқынудың алдын алуды жүргізу
В) алдағы жүктілікті созудың қарсы көрсеткіштерін анықтау
Г) жүктілікті жедел үзу
Д) босануға рұқсат беру тәсілдері туралы сұрақтарды шешу
-
Криздін әсерінен болатын созылмалы артериалды гипертензиясы бар босанатын әйелдерде босанудың 2 – кезеңінде қажет:
А) перинеотомия жүргізу
Б) эпидуральды анестезия жүргізу
В) магний сульфатын енгізу
Г) кесар тілігін жасау
Д) акушерлік қысқыштар қою
-
Жүкті әйелдердегі созылмалы артериалдық гипертензияның ең жиі кездесетін асқынулары:
А) нәрестеде туа біткен жүрек ақауларының дамуы
Б) нәрестеде жүре пайда болатын жүрек ақаулары
В) жүктіліктің ерте токсикозының дамуы
Г) преэклампсияның ерте қосылуы
Д) анемияның ерте қосылуы
-
Митральды стеноз кезінде жүктілік қалай өтеді?
А) жүрек ақауының ағымын айтарлықтай нашарлатпайды
Б) жүктілердің 25% жүрек жеткіліксіздігінің белгілері байқалады
В) жүктілердің 45% жүрек жеткіліксіздігінің белгілері байқалады
Г) жүктілердің 65% жүрек жеткіліксіздігінің белгілері байқалады
Д) жүктілердін 85% жүрек жеткіліксіздігінің белгілері байқалады
-
Жүктілікті созуды ұзартудың қарсы көрсеткіші болып табылады:
А) митральды қақпақша жеткіліксіздігі
Б) жүрекшеаралық қалқаның ақауы
В) ревматикалық жүрек ақауы
Г) миокардиодистрофия
Д) «көкшілдену» түріндегі ақау
-
Бауыр аурулары кезіндегі жүктіліктің негізгі асқынуы
А) ауыр преэклампсия және эклампсия
Б) жүктілікті көтере алмау
В) жүктілікті көтере алу
Г) нәрестенің дамуының кешеуілдеуі
Д) нәрестенің антенатальды өлімі
-
Бауыр аурулары кезіндегі босанудан кейінгі негізгі асқыну:
А) гипотониялық қан кету
Б) жатырдың жыртылуы
В) жатыр мойнының жыртылуы
Г) коагулопатикалық қан кету
Д) аралықтың жыртылуы
-
9 – 10 апталық мерзімдегі жүкті әйелде жедел пневмония анықталды. Оны қай бөлімге жіберу керек:
А) терапия бөліміне
Б) патологиялық жүктілер бөліміне
В) перинатальды орталыққа
Г) гинекологиялық бөлімге
Д) күндізгі стационарға
№3 БЛОК. Жүктілік физиологиясы және патологиясы.
№9 сабақ. Жүкті әйелдердегі жүрек – қантамыр, тыныс ағзалары, асқорыту жүйелерінін аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
ҚОРЫТЫНДЫ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІН БАҚЫЛАУ ТЕСТІ ЖАУАПТАРЫ
-
Д
-
В
-
Б
-
Д
-
Г
-
Д
-
Д
-
А
-
Г
10.А
№ 10-сабақ
1. Тақырыбы: Жүкті әйелдердегі эндокрин жүйесінің және зәр шығару жолдарының аурулары. Жүктілік және босану ағымын жүргізу.
Рубежді бақылау
2. Мақсаты: Студенттерді қантты диабет, қалқанша безі аурулары және зәр шығару жолдарының аурулары кезіндегі жүктілік ағымының ерекшеліктерімен және босану ағымының ерекшеліктерімен таныстыру.
3. Оқыту тапсырмалары:
● Қантты диабет кезіндегі жүктілік және босану ағымының ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;
● Қалқанша безі аурулары кезіндегі жүктілік және босану ағымының ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;
● Зәр шығару жолдарының аурулары кезіндегі жүктілік және босану ағымының ерекшеліктері туралы білімін қалыптастыру;
● Жүрек-қан-тамырлар жүйесі, тыныс алу мүшелері және асқорыту жолдарының патологиясы бар жүкті әйелдер терапиясының негізгі қағидаларымен таныстыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
● Қантты диабет және жүктілік.
● Қалқанша безі аурулары.
● Жүктіліктің жалғасуына қарсы көрсеткіштер.
● Пиелонефрит.
● Гломерулонефрит.
● Қуықтас ауруы.
● Жүктіліктің жалғасуына көрсеткіштер.
5. Оқытудың негізгі әдістемесі:
● Бастапқы білім деңгейін бақылау (бастапқы білім деңгейіне тесттер)
● Оқытушымен жұмыс. Кестелер мен көрнекілік құралдарын пайдалана отырып теориялық материалдарды талқылау.
● Кіші группалармен жұмыс(2-3 студент): ситуациялық тапсырмаларды шешу
● Оқытушымен жұмыс: түсініксіз сұрақтарды талдау
● Қорытынды білім діңгейін бақылау тапсырмалары.(қорытынды білім деңгейіне тесттер).
● Рубеждік бақылау (тестілеу)
6. Әдебиеттер:
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Гинекология: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой и др. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
3. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
Қосымша:
1. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2.Шехтман М.М. Руководство по экстрагенитальной патологии у беременных. Москва, 2008.С812.
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Бейсембаева Р.С., Раисова Ә.Т., Нұрқасымова Р.Ғ. «Акушерия». Алматы, «Білім», 2004ж.
2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж
қосымша:
1. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.
2. Ошибаев Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006ж.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, тапсырмалар)
Сұрақтар.
1. « Жүктілік диабеті» түсінігіне анықтама
2. Инсулин тәуелді және инсулин тәуелсіз қантты диабет ерекшеліктерін атап көрсетіңіз.
3. Қантты диабет түрлерін атап көрсетіңіз.
4. Қандай жағдайларда потенциалды қантты диабет туралы ойлауға болады?
5. Қантты диабеттің ауырлық дәрежелері?
6. Жүктіліктің қандай жағдайларында қантты диабет қарсы көрсетім болып табылады?
7. Диффузды-токсикалық зобқа кандай негізгі симптомдар тән?
8. Қалқанша безінің ұлғаю дәрежелерін атап көрсетіңіз.
9. Жүкті әйелдердегі пиелонефрит жиілігі?
10. Жүкті әйелдердегі гестационды пиелонефриттің пайда болуы немен байланысты?
11. Гломерулонефрит кезіндегі ісінудің патогенезі?
12. Созылмалы гломерулонефриттің негізгі клиникалық түрлерін ата?
13. Гломерулонефриттің нефротикалық түрінің жүкті әйел және ұрық үшін болжамы?
СОӨЖ
№ 10-сабақ
1. Тақырыбы: Жүкті әйелдердегі эндокрин жүйесінің және зәр шығару жолдарының аурулары. Жүктілік және босану ағымы.
Рубежді бақылау
2. Мақсаты: Студенттерді қантты диабет, қалқанша безі аурулары және зәр шығару жолдарының аурулары кезіндегі жүктілік ағымдарының ерекшеліктерімен және босану ағымының ерекшеліктерімен таныстыру.
3. Оқыту тапсырмалары:
● Эндокрин жүйесінің аурулары бар жүкті әйелдерден анамнез жинауды үйрету.
● Лабораторлық мәліметтер мен қосымша зерттеу әдістерінен алынған мәліметтерді талқылауды үйрету.
● Қантты диабет, қалқанша безі аурулары және зәр шығару жолдарының аурулары бар жүкті әйелдер терапиясының негізгі принциптерімен таныстыру.
4. Оқыту түрі;
Патология бөліміндегі эндокрин және зәр шығару жүйесінің аурулары бар жүкті әйелдерді курациялау және талдау. Жүктілік және босану ағымына жоспар құру. Дағдыларды қалыптастыру үшін ситуациялық тапсырмаларды шешуРешение ситуационных задач на формирование навыка оценки влияния ЭГЗ на состояние беременной и плода. Составление алгоритма диагностики степени компенсации ЭГЗ.
5. Тақырып бойынша сұрақтар:
●Диагнозына қарамастан жүктілікті және босануды жүргізу жоспарын құрастыру
1.Әйелдің босануды жүргізу әдісін көрсетіңіз
2.Босанғаннан кейінгі кезеңді жүргізу жоспарын құрастыру
6. Тарату материалы: Схемалар, суреттер
7.Әдебиеттер:
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Гинекология: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой и др. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
3. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
қосымша:
1. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2.Шехтман М.М. Руководство по экстрагенитальной патологии у беременных. Москва, 2008.С812.
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Бейсембаева Р.С., Раисова Ә.Т., Нұрқасымова Р.Ғ. «Акушерия». Алматы, «Білім», 2004ж.
2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж
қосымша:
1. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.
2. Ошибаев Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006ж.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер)
Сұрақтар.
1. « Жүктілік диабеті» түсінігіне анықтама
2. Инсулин тәуелді және инсулин тәуелсіз қантты диабет ерекшеліктерін атап көрсетіңіз.
3. Қантты диабет түрлерін атап көрсетіңіз.
4. Қандай жағдайларда потенциалды қантты диабет туралы ойлауға болады?
5. Қантты диабеттің ауырлық дәрежелері?
6. Жүктіліктің қандай жағдайларында қантты диабет қарсы көрсетім болып табылады?
7. Диффузды-токсикалық зобқа кандай негізгі симптомдар тән?
8. Қалқанша безінің ұлғаю дәрежелерін атап көрсетіңіз.
9. Жүкті әйелдердегі пиелонефрит жиілігі?
10. Жүкті әйелдердегі гестационды пиелонефриттің пайда болуы немен байланысты?
11. Гломерулонефрит кезіндегі ісінудің патогенезі?
12. Созылмалы гломерулонефриттің негізгі клиникалық түрлерін ата?
13. Гломерулонефриттің нефротикалық түрінің жүкті әйел және ұрық үшін болжамы?
БЛОК №3. Жүктілік физиолгиясы және патологиясы
№10 сабақ. Жүкті әйелдердегі зәр шығару жүйесі және эндокрин жүйесінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Бастапқы білімін тексеру тесттері
1. Пиелонефрит - бұл бүйрек шумақтарының зақымдануымен жүретін инфекциялық-қабыну үрдісі:
иә
жоқ
2. Гестационды диабет жүктіліктің 28 аптасынан кейін дамиды :
иә
Жоқ
3. Жүктіліктің бірінші жартысында көмірсуға төзімділік төмендейді, диабеттік шағымдар күшееді, гликемия мен глюкозурияның көлемі өседі:
иә
жоқ
4. Іріңді-септикалық аурулар көп жағдайда жүктіліктен кейінгі қант диабетінің асқынуынан туындайды.
иә
жоқ
5. Қалқанша безінде ақаулары бар жүкті әйелдерде нәрестенің өлі туылу қаупі жоғары:
иә
жоқ
6. Гипотиреозда орынбасу гормонотерапияның негізгі мақсаты емдеу:
иә
жоқ
7. Жүктілік кезіндегі ең жиі асқынулар гломерулонефритпен жүретін плацентаның жатуы:
иә
жоқ
8. Бір бүйректің пиелонефриті жүктілікті үзу көрсеткіші болып табылады:
иә
жоқ
9. Жүкті әйелдерде ең жиі кездесетін созылмалы гломерулонефриттің гипертониялық формасы:
иә
жоқ
10. Қант диабеті бар әрбір екінші жүкті әйелде көпсулық анықталады:
иә
жоқ
БЛОК №3. Жүктілік физиолгиясы және патологиясы
10 сабақ. Жүкті әйелдердегі зәр шығару жүйесі және эндокрин жүйесінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Бастапқы білімін тексеру тесттерінің жауаптары
-
жоқ
-
иә
-
жоқ
-
иә
-
иә
-
иә
-
жоқ
-
иә
-
жоқ
-
иә
БЛОК №3. Жүктілік физиологиясы және патологиясы
10 сабақ. Жүкті әйелдердегі зәр шығару жүйесі және эндокрин жүйесінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Қорытынды білім тесттері
1. Жүктілік кезіндегі пиелонефриттің өту ерекшеліктері:
А) бірінші триместрде айқын бел аймағының ауыру сезімдері, 2 және 3 триместрде шағымдары айқынырақ
Б) бірінші триместрде айқын бел аймағының ауыру сезімдері айқын емес, 2 және 3 триместрде шағымдары айқын
В) 1 триместрде айқын пиурия, 2 және 3 триместрде айқынырақ
Г) 1 триместрде айқын макротематурия, 2 және 3 триместрде аздап айқын
Д) 1 триместрде айқын микротематурия, 2 және 3 триместрде айқынырақ
2. Гломерулонефритте босану рұқсатының оптимальды әдісі:
А) жоспар бойынша кесар тілігі
Б) жедел түрде кесар тілігі
В) табиғи босану жолдары арқылы
Г) вакуум-экстракторды қондырып, жасанды босану жолдары арқылы
Д) шипциларды пайдалану арқылы жасанды босану жолдарымен
3. Қант диабетімен жүретін жүктілік кезіндегі негізгі асқынулардың бірі:
А) гипотония
Б) анемия
В) жүктіліктегі гипертензияның ауыр түрі
Г) ұрық жетілуінің кешігуі
Д) азсулық
4. Жүктіліктің 3 триместрінде қант диабетінің өту ерекшелігі:
А) гликемия мөлшерінің төмендеуі
Б) көмірсуларға төзімділіктің төмендеуі
В) жиі өзгеріссіз
Г) көмірсуларға төзімділіктің артуы
Д) көмірсуларға төзімділіктің кенеттен тыс төмендеуі
5. Босанғаннан кейінгі қантты диабеттің өту ерекшелігі:
А) гликемия көлемінің төмендеуі
Б) көмірсуларға төзімділіктің төмендеуі
В) гликемия мөлшері төмендейді, 4-5 күндері қайта өседі
Г) көмірсуларға төзімділіктің жоғарлауы
Д) көмірсуларға төзімділіктің кенеттен төмендеуі
6. Қант диабеті кезіндегі фетопатияның гипертрофиялық түрінің сипаттамасы:
А) макросомия
Б) жатырішілік дамудың кідіруі
В) қарыншаішілік қан ағулар
Г) Х-хромосомасы бойынша трисомия
Д) жіті гипоксия
7. Диабеттік және гипогликемиялық команың дифференциалды диагностикасы үшін енгіземіз:
А) 5%-20 мл глюкоза ерітіндісі
Б) 5%-40 мл глюкоза ерітіндісі
В) 20%-20 мл глюкоза ерітіндісі
Г) 20%-40 мл глюкоза ерітіндісі
Д) 40%-40 мл глюкоза ерітіндісі
8. Жүкті әйелдердегі гипотиреоздың клиникалық симптомдарына тән:
А) салмақтың төмендеуі, ашуланшақтық, тершеңдік, экзофтальм
Б) салмақтың жоғарлауы, ұйқышылдық, терінің құрғауы
В) салмақтың төмендеуі, алаңдаушылық, тершеңдік, энофтальм
Г) салмақтың жоғарлауы, қозғалуы белсенді, тершеңдік, тіннің гидрофильділігі
Д) салмақтың жоғарлауы, ашуланшақтық, тіннің гидрофильділігі
9. Тиреотоксикоз кезіндегі жүктіліктің негізгі асқынулары:
А) жүктілікті көтеруі
Б) жүктілік гипотониясы
В) жүктілік анемиясы
Г) жүктілікті көтере алмауы
Д) азсулық, көпсулық
10. 28-29 апта мерзімімен келген жүкті әйелге таңертеңгісін қарапайым инсулиннен 8 ед., ұзартылғаннан - 12 ед. енгізілді. 30 минуттан кейін әлсіздікке, бас айналуға, жүрек соғысының жиілеуіне, аяқтарының дірілдеуіне шағым жасады. Қарау:қозғыш, беттің гиперемиясы, АҚ 110/70 мм сб, пульсі 100 рет минутына, тері ылғалды, тургор жоғарлаған, демалысы үстіртін. Сізідің диагнозыңыз:
А) Жүктіліктің 28-29 аптасы. Преэклампсияның ауыр түрі.
Б) Жүктіліктің 28-29 аптасы. Гипергликемиялық кома.
В) Жүктіліктің 28-29 аптасы Гипогликемиялық кома.
Г) Жүктіліктің 28-29 аптасы. Гиперосмолярлы кома.
Д) Жүктіліктің 21-22 аптасы. Гипогликемиялық кома.
БЛОК №3. Жүктілік физиолгиясы және патологиясы
10 сабақ. Жүкті әйелдердегі зәр шығару жүйесі және эндокрин жүйесінің аурулары. Жүктілікті және босануды жүргізу.
Қорытынды білім тесттері жауаптары
-
А
-
В
-
В
-
А
-
В
-
А
-
Д
-
Б
-
Г
-
В
№4 БЛОК
Босану физиологиясы
№ 11 сабақ.
1. Тақырыбы: Физиологиялық босану жайлы түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
2. Сабақтың мақсаты: Студентті организмнің босануға дайындығын анықтауға, босану кезеңін диагностикалауға үйрету.
3. Оқытудағы міндеттері:
1) Босанудың басталуының себептері жайлы жаңа түсініктермен таныстыру.
2) Босанудың I кезеңінің клиникалық ағымымен, жатыр мойнының ашылу механизмімен, бірінші және қайта босанушылардың ашылу кезеңдерімен таныстыру.
3) Босанудың II кезеңінің клиникалық ағымымен, желкемен жатудың алдыңғы және артқы түрлеріндегі босанудың биомеханизмімен, бірінші және қайта босанушылардың шығару кезеңінің жалғасуымен таныстыру.
4) Босанудың III кезеңінің клиникалық ағымымен, плацентаның сылыну механизмімен, соңғы кезеңнің жалғасуымен таныстыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1) Босанудың басталуының себептері. «босану доминанты», ағзаның босануға дайындығы жайлы түсінік. Босану жағдайындағы инициациясындағы утеротропиндер мен утеротониктердің рөлі. Жатырдың «жетілу» сатысын анықтау. Босану ізашарлары.
2) Физиологиялық босануды анықтау. Босану кезеңдері. Бірінші және қайта босанушылардағы физиологиялық босанудың ағымы.
3) Босанудың бірінші кезеңі. Босанудың бірінші кезеңінің диагностикасы, толғақ және «үштік градиент» жайлы түсінік, бірінші және қайта босанушылырдағы жатыр мойнының ашылуы механизмі. Босанудың I кезеңінің латентті және белсенді фазалары. Жатыр мойнының ашылуындағы ұрық қуығының рөлі, қағанақ суының мерзімімен кетуіжайлы түсінік. Бірінші және қайта босанушылардағы босанудың I кезеңінің жалғасуы.
4) Босанудың екінші кезеңі. Босанудың II кезеңінің диагностикасы, потуг жайлы түсінік. Желкемен жатып орналасуының алдыңғы және артқы түрлері кезіндегі босану биомеханизмі. Бірінші және қайта босанушылардың босануының II кезеңінің жалғасуы
5) Босанудың үшінші кезеңі. Кезекті толғақтар жайлы түсінік, плацентаның сылынуы механизмі, плацентаның сылынуының белгілері. Физиологиялық қан жоғалтуды анықтау, босанудан кейінгі ерте кезеңінде қан кетуді тоқтату механизмі.
5. Оқу және оқыту әдістері:
1) Бастапқы білім деңгейін бақылау (бастапқы білім деңгейінің тестілері)
2) Оқытушымен бірігіп жұмыс жасау. Кестелер, қосымша материалдарды, фильмдерді пайдалана отырып теориялық материалды талдау.
3) Аз топтарда жұмыс жасау (2-3 студенттен): босану блоктарындағы туылғандарды курациялау.
4) Оқытушымен бірігіп жұмыс жасау: туылғандарды курациялаудағы түсініксіз сұрақтарды талқылау.
5) Қабылданған білімді қорытынды бақылау (қорытынды білім деңгейін анықтау тестілері).
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Савельева Г.М. Акушерство: Оқулық. / М.: Медицина, 2000. – .186-219 беттер.
2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.
Дополнительная:
1. Айламазян Э.К. Акушерство: медициналық ЖООдарына арналған оқулық. 4-басылым., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 119-154
2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Дәрігерлерге арналған әдістеме 3-қайта өңделген, жөнделген, қосымшалар енгізілген басылым – М., «Триада-Х», 2005. – с. 158-181
7. Бақылау (бастапқы және қорытынды білім деңгейлерінің тестілері)
СОӨЖ
№ 11 сабақ.
1. Тақырыбы: Физиологиялық босану жайлы түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
2. Сабақтың мақсаты: студентті ағзаның босануға дайындығын анықтауды, желкемен жатып орналасуындағы алдыңғы және артқы түрлеріндегі босанулардың биомеханизмін фантомда жүргізуді үйрету.
3. Оқытудағы міндеттері:
1) Ағзаның босануға дайындығын, жатыр мойнының «жетілу» сатысын анықтаудағы білімін қалыптастыру
2) Босану кезеңдерін анықтаудағы білімін қалыптастыру
3)Желкемен жатып орналасудағы алдыңғы және артқы түрлеріндегі босанудың биомеханизмін жүргізу, жамбаспен салыстырғандағы нәрестенің басының орнын анықтаудағы білімін қалыптастыру
4. Жүргізу формасы:
Фантомда аз топпен жұмыс жасау (2-3 студенттен)
5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
1) Фантомда жатыр мойнының «жетілуі» сатысын, жатыр мойнының ашылуын анықтау
2) Желкемен жатып орналасуындағы алдыңғы және артқы түрлеріндегі босанудың биомеханизмін фантомда жүргізу.
3) Сыртқы және ішкі әдістерді пайдалана отырып жамбаспен салыстырғандағы нәрестенің басының орналасқан орнын анықтау
6. Таратылатын материал:
Кестелер, суреттер
7. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Савельева Г.М. Акушерство: оқулық. / М.: Медицина, 2000. – с.186-219.
2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.
Қосымша:
1. Айламазян Э.К. Акушерство: медициналық ЖООна арналған оқулық. 4-басылым., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - . 119-154 беттер
2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Дәрігерлерге арналған басқарма. 3- қайта өңделген, жөнделген, қосымшалар енгізілген басылым – М., «Триада-Х», 2005. – с. 158-181
8. Бақылау:
№1жағдайлық есеп
Сыртқы акушерлік тексеруде нәрестенің басы анықталмайды. PV: жатыр мойны толығымен ашылған, нәресте қуығы жоқ, нәрестенің басы барлық сегізкөз тұсын алып жатыр, қасағалық сүйектер пальпацияланбайды, сол жақтағы қиғаш өлшемде жебе тәрізді жігі, кіші еңбегі артқы жағынан сол жағында.
Анықтаңыз:
-
Нәрестенің позициясы мен түрін
-
Басының орналасқан орнын
-
Босану биомеханизмінің ерекшеліктерін
№1 жағдайлық есепке эталон
-
Бірінші позиция, артқы түрі
-
Басы кіші жамбас қуысында
-
Бүктелген түрі, 4 бастапқы және 5 қосымша сәттер, басқарушы нүстесі-үлкен және кіші еңбектердің ортасы, басында фиксацияның екі нүктесі (шаштың оскен жеріндегі шекарасы мен шүйде тұсындағы) басы орта қиғаш өлшем бойынша шығып келеді (10,5см, айналымында 33 см).
№2 жағдайлық есеп
Сыртқы акушерлік тексеруде нәрестенің басы қозғалмайды, кіші жамбастың кіреберісінде оның үлкен бөлігі анықталды. PV: жатыр мойнының ашылуы толық, нәресте қуығы жоқ, басымен жатып орналасқан, жебе тәрізді жік оң қиғаш өлшемде, кіші еңбек алдыңғы жағынан сол жағында, сегізкөз тұсы бос, симфиздің ішкі жоғарғы жағы тексеруге мүмкіндік туғызады.
Анықтаңыз:
-
Нәрестенің позициясы мен түрін
-
Басының орналасқан орнын
-
Босану биомеханизмінің ерекшеліктерін
№2 жағдайлық есепке эталон
-
Бірінші позиция, алдыңғы түрі
-
Басы кіші сегментімен кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан
-
Бүгілмелі түрі, 4 негізгі және 4 қосымша сәттер, басқарушы нүкте – кіші еңбек, басында 1 фиксаци нүктесі (шүйде тұсы ойығы), басы кіші қиғаш өлшем бойынша шығып келеді (9,5см, айналымда 32 см).
№3 жағдайлық есеп
Сыртқы акушерлік тексеруде кіші жамбастың кіреберісінде басының айтарлықтай емес бөлігі анықталды. PV: жатыр мойнының ашылуы толық, нәресте қуығы жоқ, басымен жатып орналасқан, жебе тәрізді жік сол жақ қиғаш өлшемінде, кіші еңбек алдынан оң жағында, сегізкөздің төменгі бөлігі және лоннды өсіндінің ішкі 2/3 бөлігі пальпацияланады.
Анықтаңыз:
-
Нәрестенің позициясы мен түрін
-
Басының орналасқан орнын
-
Босану биомеханизмінің ерекшеліктерін
№3 жағдайлық есепке эталон
-
екінші позиция, алдыңғы түр
-
басы кіші жамбастың кеңейген бөлігінде
-
бүгілмелі түр, 4 негізгі және 4 қосымша сәттер, басқарушы нүкте – кіші еңбек, басында 1 фиксация нүктесі (шүйде тұсы ойығы), басы кіші қиғаш өлшем бойынша шығып келеді. (9,5см, айналымда 32 см).
№ 4. Босану физиологиясы
№ 11 - сабақ. Физиологиялық босану жайында түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
Бастапқы алған білімдерін тестілеу
1.Физиологиялық босану жүктіліктің 36 - 40 аптасында болады:
1. иә
2.жоқ
2.Окситоцин утеротропиндерге жатады:
1. иә
2.жоқ
3. «пісіп жетілген» жатыр мойнына тән ұзындық 2 см:
1. иә
2.жоқ
4.Босану тұрақты толғақтармен басталады:
1. иә
2.жоқ
5.«Бәсеңдейтін үштік градиент» жатырдың төменгі сегментінің доминантасын шамалайды:
1. иә
2.жоқ
6.Жатырдың жиырылуының жазылуы толғақ әсрінен жүреді:
1. иә
2.жоқ
7.Босанудың екінші жартысы жатыр мойнының толық ашылуынан басталады:
1. иә
2.жоқ
8.Анемиясы жоқ жүкті әйелдерде физиологиялық қан жоғалту дене салмағының 0,8 % құрайды:
1. иә
2.жоқ
9.Алдыңғы көрінісінде бастың шүйделік жатуы кіші қиғаш көлеммен қиылысады:
1.иә
2.жоқ
10.Шүйделік жатудың артқы көрінісінде басты нүкте үлкен еңбек болып табылады:
1.иә
2.жоқ
№ 4. Босану физиологиясы
№ 11 сабақ. Физиологиялық босану жайында түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
Бастапқы алған білімдерін тестілеуінің тесттері
-
жоқ
-
жоқ
-
жоқ
-
иә
-
жоқ
-
иә
-
иә
-
жоқ
-
иә
-
жоқ
№ 4. Босану физиологиясы
№ 11 сабақ. Физиологиялық босану жайында түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
Қорытынды білім деңгейін бақылау тесті
1.Пісіп жетілген жатыр мойнына тән белгілерді жікте:
А) жатыр мойны ұзындығы 3,0 см
Б) периферия бойымен жұмсаруы
В) цервикальды канал жабық
Г) барлық аймақтың жұмсаруы
Д) жатыр мойны тегістелген
2. Бірінші рет босану кезінде жатыр мойнының құрылымының өзгеруі мынадан басталады:
А) сыртқы ернеуінен
Б) ішкі ернеуінен
В) жатыр мойнының қынаптық бөлігінен
Г) жатырдың төменгі сегменті аймағынан
Д) сыртқы және ішкі ернеуден бірдей
3. Босанудың I кезеңіндегі латентті фазада жатыр мойнының ашылу жылдамдығы:
А) 0,35 см/сағ
Б) 0,5 см/сағ
В) 1,0-1,5 см/сағ
Г) 2,0-2,5 см/сағ
Д) 2,5-3,0 см/сағ
4. Қайта босанудың I кезеңіндегі активті латентті фазада жатыр мойнының ашылу жылдамдығы:
А) 0,35 см/сағ
Б) 1,0-1,5 см/ сағ
В) 2,0-2,5 см/ сағ
Г) 2,5-3,0 см/ сағ
Д) 3,0-3,5 см/ сағ
5. Кіші жамбас жазықтығының қатынасына байланысты бастың орналасуын анықтаңыз:
А) бас жамбас түбінде
Б) бас кіші жамбасқа кіреберісте
В) бас кіші жамбас кіреберісіне жанасқан
Г) бас кіші жамбастың тарылған қуысында
Д) бас кіші жамбастың кеңейген қуысында
6.Шүйдемен жатудың алдыңғы көрінісіндегі босану биомеханизмінің 3-қосымша кезеңі:
А) жай иілген бас
Б) кіші жамбас кіреберісіне бастың орналасуы
В) бастың шүйдемен артқа қарай ішкі бұрылысы
Г) бастың иілуі
Д) бастың қиылысуы
7.Шүйдемен жатудың алдыңғы көрінісіндегі босану биомеханизмінің 3-қосымша кезеңі
А) жай иілген бас
Б) кіші жамбас кіреберісіне бастың орналасуы
В) бастың шүйдемен артқа қарай ішкі бұрылысы
Г) бастың иілуі
Д) бастың қосымша иілуі
8. Босану бөліміне 5-6 минут жиілігіндегі толғақ шағымымен 40 апта мерзімімен, бірінші жүктілікпен әйел түсті. Жағдайы қанағаттандырарлық. Ұрықтың орналасуы ұзыннан бойлай, басының жатуы дұрыс, жүрек соғысы айқын, ырғақты. PV: жатыр мойны жазылған , жатыр аузының ашылуы 2 см. Ұрық қапшығы бүтін. Диагноз:
А) Жүктіліктің 40 аптасы. Жалған толғақтар
Б) Жүктіліктің 40 аптасы. Босанудың I кезеңі, латентті кезең
В) Жүктіліктің 40 аптасы. Босанудың I кезеңі, белсенді кезең
Г) Жүктіліктің 40 аптасы. Босанудың II кезеңі
Д) Жүктіліктің 40 аптасы. Босанудың III кезеңі
9. Босану бөліміне жүкті әйел босану әрекеті басталғаннан 6 сағ кейін түсті. Жүктілік мерзімі 39 апта, қайталама босану. Жағдайы қанағаттандырарлық. Ұрықтың орналасуы ұзыннан бойлай, басының жатуы дұрыс, жүрек соғысы айқын, ырғақты. PV: жатыр мойны жазылған , жатыр аузының ашылуы 10 см. Ұрық қапшығы бүтін. Диагноз
А) Жүктіліктің 39 аптасы. Жалған толғақтар
Б) Жүктіліктің 39 аптасы. Босанудың I кезеңі, латентті кезең
В) Жүктіліктің 39 аптасы. Босанудың I кезеңі, белсенді кезең
Г) Жүктіліктің 39 аптасы. Босанудың II кезеңі
Д) Жүктіліктің 39 аптасы. Босанудың III кезеңі
10.Босану бөліміне жүкті әйел босану әрекеті басталғаннан 5 сағ кейін келіп түсті. Жүктілік мерзімі жетілген, қайталама босануы. Жалпы жағдайы қанағаттандырарлық. Ұрықтың орналасуы ұзыннан бойлай, басының орналасуы дұрыс, жүрек соғысы айқын, ырғақты. PV: жатыр мойны жазылған , жатыр аузының ашылуы 6 см. Ұрық қуығы жоқ. Басының жатуы, төбе жігі сол жақ қиғаш өлшемде, кіші еңбегі оң жақтан,алдында. Диагноз:
А) Жүктіліктің 39 – 40 аптасы, босанудың I кезеңінің латентті фазасы, I позиция, алдыңғы бет
Б) Жүктіліктің 39 – 40 аптасы, босанудың I кезеңінің белсенді фазасы, I позиция, артқы бет
В) Жүктіліктің 39 – 40 аптасы, босанудың I кезеңінің латентті фазасы, II позиция, алдыңғы бет
Г) Жүктіліктің 39 – 40 аптасы, босанудың I кезеңінің белсенді фазасы, II позиция, алдыңғы бет
Д) Жүктіліктің 39 – 40 аптасы, босанудың I кезеңінің белсенді фазасы, II позиция, артқы бет
4 Блок. Босану физиологиясы
№11сабақ. Физиологиялық босану жайында түсінік. Босанудың басталуының себептері. Босану кезеңдері.
Алған білімдерін қорытынды тестілеуінің жауаптары
1. Г
2. Б
3. А
4. В
5. А
6. Г
7. В
8. Б
9. Г
10. Г
4 блок
№ 12 сабақ
-
Тақырыбы: Босанды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
-
Сабақтың мақсаты: студенттерге физиологиялық босануды жүргізуді, нәрестенің жағдайын бағалауды және босануды жүргізудегі рационды әрекетті таңдауды үйрету.
-
Оқытудың міндеттері:
-
Босану ырғағынг тіркеудің жаңа әдістерімен таныстыру ( ішкі және сыртқы гистерография, партограмма)
-
Босану кезіндегі ұрықтың бейімделуі, босану процессі кезіндегі ұрықтың гомеостаз ерекшеліктерімен таныстыру.
-
Физиологиялық босануды жүргізудің негізгі принциптерімен, босануды жүргізудің жаңа перинатальді технологияларымен таныстыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері
-
Партограмма. Партограмма жүргізудің принциптері.
-
Босанудың І кезеңінің клиникалық кіріспесі. Босанушының күтімі. Серіктестік босану.
-
Босанудың ІІ кезеңінің клиникалық кіріспесі. Босанудың ІІ кезеңіндегі акушерлік жәрдем.
-
Босану кезіндегі ұрықтың бейімделуі. Боману процессі кезінде ұрықтың газ алмасу және гомеостаз ерекшеліктері.
-
Босанудың ІІІ кезеңінің клиникалық кіріспесі. Босанғаннан кейінгі кезеңді жүргізудің консервативті- выжидательная және белсенді іс-әрекеті. Босанғаннан кейінгі кезеңдегі физиологиялық қан кетуді анықтау.
5. Оқу және оқытудың әдістері:
-
бастапқы білім дәрежесін бақылау ( бастапқв білім дәрежесін анықтау тесті)
-
Оқытушымен бірге жұмыс істеу. Теориялық материалды кесте, фантом, көрнекі құралдар, фильмдер пайдаланып талдау.
-
Шағын топпен жұмыс істеу (2-3 студент); жағдайлық есептер, партограмма толтыру.
-
Алынған білімді қорвтвндв юақвлау ( қорвтвндв білім дәрежесін анықтау тесті)
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
-
Савельева Г.М. Акушерство: Оқулық/ М.: Медицина,2000.- б.219-239
-
Бодяжина В.И. және т.б. Акушерство. - М.: Медицина,1996
Қосымша:
-
Айламазян Э.К. Акушерство: Медициналық вуздар арналған оқулық. 4-ші басылым.қос./ Айламазян Э.К. – Спб.:СпецЛит, 2003,б . 155-174
-
Е.А. Чернуха “ Родовой блок ”. Руководство для врачей. 3-ші басылым жаңартылған,толықтырылғын,түзетілген. – М., “ Триада-Х”,- 2005.- б.173-181,182-207,254-278.
-
Оқу фильмі “ Партограмма”
-
Мэтью Матай, Харшад Сангви; Ричард Дж. Гидоти. Жүктілік және босанудың асқынуында көмек көрсету: Руководство для акушерок и врачей. Репродуктивті денсаулық және ғылыми зерттеулер. ДДҰ,Женева,2000. А37-А46,А56-А80б.
7. Бақылау ( бастапқы және қорытынды білім дәрежесін анықтау тесті)
СОӨЖ
№ 12 сабақ.
1. Тақырыбы: Босанды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
2. Сабақтың мақсаты: физиологиялық босануды жүргізудің дағдыларын қалыптастыру.
3. Оқытудың міндеттері:
1. Босану ырғағының сипатын анықтай білу,ұрықтың жағдайын бағалау.
2. Партограмма толтвра білу.
3. Босанудың ІІ және ІІІ кезеңінде акушерлік жәрдем қабылдауын жүргізе білу, плацентаның ажырауының белгілерін анықтау, бала жолдасының бүтіндігін және босанғаннан кейінгі қан кетудің көлемін бағалау.
4. Жүргізудің формасы:
Босанушыны курациялау
5. Тақырыптың тапсырмалары:
-
Босанудың І,ІІжәне ІІІ кезеңінде босанушыны бақылау, босанған кезде ұрықтың жағдайын бағалау
-
Партограмма толтыру.
-
Босанудың ІІжәне ІІІ кезеңінде фантомада акушерлік жәрдем қабылдауын жүргізу
6. Үлестірме материалдар:
Партограмма
7. Әдебиеттер:
Негізгі:
-
Савельева Г.М. Акушерство: Оқулық/ М.: Медицина,2000.- б.186-219
-
Бодяжина В.И. және т.б. Акушерство. - М.: Медицина,1996
Қосымша:
-
Айламазян Э.К. Акушерство: Медициналық вуздар арналған оқулық. 4-ші басылым.қос./ Айламазян Э.К. – Спб.:СпецЛит, 2003,б . 119-154
-
Е.А. Чернуха “ Родовой блок ”. Руководство для врачей. 3-ші басылым жаңартылған,толықтырылғын,түзетілген. – М., “ Триада-Х”,- 2005.- б. 158-181
8. Бақылау:
1-тапсырма:
11.05 перзентханаға алғашқы жүктілікпен 23ж.босанушы толғағына шағымданып түсті. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттанарлық, пульс 80мин., АҚ 120/80 мм. С.б., ұрықтың жатуы көлденеңінен, басымен жатыр,кіші жамбас қуысының кіреберісне жақындаған, ұрықтың жүрек соғысы ашық ритмді мин 140 соғысы. 10 минутта 3 толғақ, ұзақтығы 35 сек. PV: жатыр мойны жазыңқы, 2см ашылған, қағанақ суы бүтін, басымен жатуы, кіші жамбас кіреберісіне жақындаған.
Алынған мәліметтерді партограммада көрсету.
2-тапсырма:
01.25 перзентханаға алғашқы жүктілікпен 26ж. босанушы толғағына шағымданып түсті. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттанарлық,пульс 78мин., АҚ 110/70 мм. С.б., ұрықтың жатуы көлденеңінен, басымен жатыр,кіші жамбас қуысының кіреберісне жақындаған, ұрықтың жүрек соғысы ашық ритмді мин 140 соғысы. 10 минутта 3 толғақ, ұзақтығы 40 сек. PV: жатыр мойны жазыңқы, 4см ашылған, қағанақ суы бүтін, басымен жатуы, кіші жамбас кіреберісіне жақындаған.
Алынған мәліметтерді партограммада көрсету
3-тапсырма:
12.35-те перзентханаға алғашқы жүктілікпен25ж. босанушы толғағына шағымданып түсті. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттанарлық,пульс 78мин., АҚ 110/70 мм. С.б., ұрықтың жатуы көлденеңінен, басымен жатыр , кіші жамбас қуысының кіреберісне жақындаған, ұрықтың журек соғысы ашық ритмді мин 140 соғысы. 10 минутта 3 толғақ, ұзақтығы 45 сек. PV: жатыр мойны жазыңқы, 6см ашылған, ұрық көпіршігі бүтін, басымен жатуы, кіші жамбас кіреберісіне жақындаған. Мөлдір қағанақ суы тамшылайды.
Алынған мәліметтерді партограммада көрсету
№ 4 блок
№ 12 сабақ Босандыруды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
Бастапқы білім тесттері
1. Партограмма бойынша босану әрекетін әрбір 10 мин сайын бағалайды:
1.иә
2.жоқ
2. Партограммада әрекет ( действия ) сызығы жітілік сызығынан 5 сағ кейін орналасқан:
1.иә
2.жоқ
3. Партограммаға сәйкес латентті фазада жатыр мойнының ашылуының ең минимальды жылдамдығы 1 см құрайды:
1. иә
2.жоқ
4. Босанудың бірінші кезеңінде босанушыға ас ішуге тиым салынады:
1.иә
2.жоқ
5. Жатыр мойнының 3 см ашылуы босанудың бірінші кезеңінің активті фазасының басталғандығын білдіреді:
1.иә
2.жоқ
6 .Партограммада бастың орналасуын «О» белгісімен белгілейді:
1.иә
2.жоқ
7. Миконияның ұрық суына араласуы, ұрықтың гипоксиясын білдіреді:
1.иә
2.жоқ
8. Босанудың екінші кезеңінде акушерка толғақты қадағалау қажет:
1.иә
2.жоқ
9. Жолдастың активті шығуы кезеңінде 10 ЕД окситоцинді бірден босанғаннан соң бұлшықетке енгізу дұрыс:
1.иә
2.жоқ
10. Жолдасты активті шығару кезеңінде акушерка кіндікті тартып ұстау қажет:
1.иә
2.жоқ
4 блок
№ 12 сабақ Босандыруды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
Бастапқы білім тесттері жауаптары
-
жоқ
-
жоқ
-
жоқ
-
жоқ
-
иә
-
иә
-
иә
-
жоқ
-
иә
-
иә
4 блок
№ 12 сабақ Босандыруды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
Қорытынды білім тесттері
1.Партограммада жатыр мойнының ашылуын қандай белгімен белгілейді:
А) «О»
Б) «Х»
В) «М»
Г) «А»
Д) «I»
2.Партограмманың қай көрсеткіші ұрықтың гипоксиясын диагностикалайды:
А) жатыр монының ашылуының динамикасы
Б) толғақтар сипаттамасы
В) ұрық айналасындағы сұйықтықтың түсі
Г) ұрықтың басының конфигурациясы
Д) ұрық басының жылжуы
3.Партограммада қай штрихтар әлсіз толғақты білдіреді:
А) нүктелер
Б) қиғаш сызықтар
В) толық боялу
Г) көлденең сызықтар
Д) тігінен сызықтар
4. Босанушы К., 23 жаста, толғақ басталғаннан кейін 6 сағ кейін босану бөліміне жеткізілді. Толғақтар 45 сек 3-4 мин аралығында. PV: жатыр мойны жазылған, ашылуы 4 см, ұрық қапшығы бүтін, басының жатуы дұрыс, кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан. 4 сағ кейін қайта қаралды P.V.: жатыр мойны ашылуы 6 см. Жатыр мойны ашылуының жылдамдығын анықтаңыз:
А) монотонды
Б) жылдам
В) жәй
Г) жеткіліксіз
Д) жеткілікті
5. Жатыр мойнының ашылуын көресететін сызық жітілік сызығының сол жағында орналасқан. Бұл көрсеткіш:
А) босану темпі жеткіліксіз
Б) босану темпі жеткілікті
В) бала басымен ана жамбасының көлемдері сәйкес келмейді
Г) босанудың бірінші кезеңінің активті фазасы басталды
Д) босанудың екінші кезеңі басталды
6.Кіші жамбас қуысына сәйкес бастың орналасуын анықтаңыз:
А) кші жамбас жазықтығына кіреберісінде бекінген
Б) кіші жамбас кіреберісінде кіші сегментпен
В) кіші жамбас кіреберісінде үлкен сегментпен
Г) кіші жамбастың кеңейген жерінде
Д) кіші жамбастың тарылған жерінде
7. Қынаптық зерттеу кезінде сегізкөз ойысының тегіс баспен бекінгені анықталды, шонданай жиектері анықталмайды. Ұрық басының қай жерде орналасқанын көрсетіңіз:
А) басы жамбас түбінде
Б) басы кіші жамбас кіреберісінде
В) кіші жамбас кіреберісіне жанасқан
Г) басы кіші жамбастың тарылған жерінде
Д) басы кіші жамбастың кеңейген жерінде
8. Босанудың екінші кезеңінде ұрықтың жүрек соғысы тыңдалады:
А) әр толғақ сайын
Б) әр 5 мин сайын
В) әр 10 мин сайын
Г) әр 15 мин сайын
Д) әр 30 мин сайын
9. Жолдастан бөлініп ұалған бөлікті суретте қандай әдіспен шығаруда:
А) Абуладзе әдісі
Б) Гентер әдісі
В) Шредер әдісі
Г) Креде-Лазаревич әдісі
Д) Кюстнер –Чукалов әдісі
10. Бала жолдасын активті шығару кезеңінде акушер міндетті:
А) 10 ЕД окситоцинді к/т, кіндікті тартып ұстау қажет, жатырдың айналуына кедергі жасау
Б) жатырға сыртқы массаж жасау, 10 ЕД окситоцинді к/т, кіндікті тартып ұстау қажет
В) жатырға сыртқы массаж жасау, 10 ЕД окситоцинді б/е, кіндікке әр 10 мин сайын тракция жүргізу
Г) жатырға сыртқы массаж жасау, кіндікті тартып ұстау қажет, жатырдың айналуына кедергі жасау
Д) 10 ЕД окситоцинді б/е, кіндікті тартып ұстау қажет, жатырдың айналуына кедергі жасау
Қорытынды білім тесттерінің жауаптары
4 блок
№ 12 сабақ Босандыруды жүргізу. Босану ырғағын тіркеудің жаңа әдістері. Партограмма.
-
Б
-
В
-
А
-
Г
-
Б
-
Г
-
А
-
А
-
А
-
Д
№4 блок. Босанудың физиологиясы.
Сабақ 13.
Тақырып: Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу.
-
Сабақтың мақсаты: Студенттің негізгі клиникалық дағдысында медикаментозды емес және медикаментозды босануды жеңілдететін әдістерді үйрету, босанудың негізгі қағидасы «Ананың қауіпсіздігі».
-
Оқу тапсырмалары:
-
Жеңілдетілген босанудың медикаментозды емес әдісімен танысу.
-
Жеңілдетілген босанудың медикаментозды әдісімен танысу. Ұрыққа ауру сезімін басатын қоспалардың әсері, босанудағы эпидуральды анестезидің көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері.
-
Босанудың негізгі қағидасы «Ана қауіпсіздігімен» танысу.
-
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Босанудың жеңілдетілуі. Жеңілдетіліп босанудың әдістері.
-
Жеңілдетілген босанудың медикаментозды емес әдістері. Босануға психопрофилактикалық дайындық.Босану кзіндегі серіктесі мен медперсоналдың психологиялық қолдауының рөлі.
-
Жеңілдетілген босанудың медикаментозды әдісі. Ауру сезімін басатын қоспаның ұрыққа әсері. Босану кзінде босанушы мен ұрықтың жағдайын бақылау(кардиомониторинг).
-
Жүктілік кезіндегі эпидуральды анестезия көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері.
-
Жүктілік дағдысы дәлелді медицина мен ДСҰ келісімі: жүктіліктің және босанудың қауіпсіздігімен қамтамасыз ету.
-
Босану кезіндегі қан кетудің профилактикасы.
-
Оқудың және оқытудың әдістері.
-
Бастапқы білім деңгейінің қорытындысы(тесттер).
-
Оқытушымен жұмыс. Теориялық мәліметтерді таблица, фантом, фильмдерді пайдалана отырып талқылау.
-
Кіші топтағы жүмыс (2-3 студент): босану бөлімінде жүктіге қарау, ситуациялық жаттығуларды шешу.
-
Мұғаліммен жұмыс. Түсініксіз сұрақтарды талқылау. Жүкті әйелге қарау кезінде туындайтын түсініксіз сұрақтарды талқылау.
-
Қорытынды білім деңгейі(тесттер).
-
Әдебиеттер:
Негізгілері:
1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.219-239, 768-778.
2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.
Қосымша:
1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 155-174
2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Руководство для врачей. 3-е издание переработанное, исправленное и дополненное – М., «Триада-Х», 2005. – с. 173-181, 182-207, 254-278.
3. Шабалов Н.П. Неонатология: Учебн. пособие: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-еизд., испр. и доп. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с. 154-222.
-
Мэтью Матай, Харшад Сангви, Ричард Дж.Гидоти. Жүктілікте және босанудағы асқынуда көмек көрсету: акушер мен врачтың басқаруымен репродуктивті денсаулық және ғылыми зерттеу ВОЗ, Женева 2000. – А37-А46, А56-А80 с.
-
http://hls.kz/repro.html, http://www.lifestyle.nursat.kz/CONTN/zdor.html
7. Қорытынды (бастапқы және соңғы білім деңгейінің тесттері).
СОӨЖ Сабақ 13
1. Тақырып: Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу
2.Сабақтың мақсаты: Студенттің негізгі клиникалық дағдысында медикаментозды емес және медикаментозды босануды жеңілдететін әдістерді үйрету, босанудың негізгі қағидасы «Ананың қауіпсіздігі».
3.Оқу тапсырмалары:
1)Жеңілдетілген босанудың медикаментозды емес әдісімен танысу.
2)Жеңілдетілген босанудың медикаментозды әдісімен танысу. Ұрыққа ауру сезімін басатын қоспалардың әсері, босанудағы эпидуральды анестезидің көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері
3)Босанудың үшінші кезеңін активті жүргізе білу
4. Өткізу түрі:
Босанушы әйелді курациялау.
5. Тақырып бойынша сұрақтар:
1)Босанудың I, II және III кезеңін активті жүргізу
2) Жеңілдетілген босанудың медикаментозды емес әдісін қолдану
3) Фантомда босанудың үшінші кезеңін активті жүргізе білу
6. Тарату материалы:
Суретер, схемалар
7. Әдебиетер:
Негізгі:
1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.219-239, 768-778.
2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.
Қосымша:
1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 155-174
2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Руководство для врачей. 3-е издание переработанное, исправленное и дополненное – М., «Триада-Х», 2005. – с. 173-181, 182-207, 254-278.
3. Шабалов Н.П. Неонатология: Учебн. пособие: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-еизд., испр. и доп. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с. 154-222.
-
Мэтью Матай, Харшад Сангви, Ричард Дж.Гидоти. Оказание помощи при осложненном течении беременности и родов: руководство для акушерок и врачей. Репродуктивное здоровье и научные исследования. ВОЗ, Женева, 2000. – А37-А46, А56-А80 с.
-
http://hls.kz/repro.html, http://www.lifestyle.nursat.kz/CONTN/zdor.html
8. Бақылау: тесттер, ситуациялық есептер
БЛОК №4. Босану физиологиясы.
Сабақ 13. Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу
Бастапқы білім деңгейінің тесті
1.Барлық босанушы әйелдер медикаментозды жансыздандыруды қажет етеді ме:
1.Иә
2.Жоқ
2. Босану кезінде психологиялық көмекті арнайы оқытылған дәрігер көрсете ала ма
1.Иә
2.Жоқ
3. Босанудың бірінші кезеңінде ауру сезімінің себебі болады жатыр бұлшықеттерінің жиырылуынан,жатыр мойнының ашылуымен сипатталады:
1.Иә
2.Жоқ
4. Босану кезінде массаж жасау,тыныс алу босану ауру сезімін баса ала ма:
1.Иә
2.Жоқ
5. Эпидуральды анестезияның ең жиі кездесетін асқынуы артериальды гипертензия болып табылады:
1.Иә
2.Жоқ
6. «Ана қауіпсіздігі» бағдарламасы бойынша нәрестені емшекпен емізуді 3 сағаттан кейін жүргізеді:
1.Иә
2.Жоқ
7. «Ана қауіпсіздігі» бағдарламасы бойынша босану кезінде аралықты қорғау арнайы жүргізіледі ме:
1.Иә
2.Жоқ
8. Партограммада босанудың I кезеңі көрсетіледі ме:
1.Иә
2.Жоқ
9. Босанудың үшінші кезеңін активті жүргізу үшін көктамырға окситоцин енгізу жүргізіледі:
1.Иә
2.Жоқ
10. Бала жолдасын бөлу кезеңінде кіндіктен тартып бақылау активті жүргізіледі:
1.Иә
2.Жоқ
БЛОК №4. Босану физиологиясы
Сабақ 13. Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу
Бастапқы білім деңгейі тестерінің жауаптары
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Иә
-
Иә
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Иә
-
Жоқ
-
Иә
БЛОК №4. Босану физиологиясы
Сабақ 13. Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу
Қорытынды білім деңгейінің сұрақтары
1. «Ана қауіпсіздігі бойынша босану» Халықаралық бағдарламасы Қазақстан Республикасына қай жылы енгізіле бастады:
А) 1990
Б) 1998
В) 2000
Г) 2003
Д) 2008
2. Эпизио -және перинеоррафияда қандай жансыздандыру әдістері қолданылады:
А) жергілікті инфильтрациялық анестезия
Б) спинальды анестезия
В) перидуральды анестезия
Г) ине шаншу
Д) жалпы наркоз
3. Аралық жыртылуының III дәрежесінде қандай жансыздандыру қолданаылады:
А) жергілікті инфильтрациялық анестезия
Б) спинальды анестезия
В) перидуральды анестезия
Г) ине шаншу
Д) жалпы наркоз
4. Жұпты босануға кім қатыса алады:
А) босанушы әйелдің тек ғана анасы
Б) босанушы әйелдің тек ғана әпкесі
В) босанушы әйелдің тек ғана жолдасы
Г) тек ғана стационардың акушеркасы
Д) босанушы әйелдің кез келген жақын адамы
5. «Ана қауіпсіздігі бойынша босану» бағдарламасының элементін көрсетіңіз:
А) жүктілік пен босану кезінде медикаментозды заттарды қолдануды шектеу
Б) босану кезінде жақын туысқандарының белсенді қатысуы
В) босану кезінде мәжбүрлі позада болу (арқасына жату)
Г) босану ағымында дәрігердің араласуын шектейді
Д) босанудың II кезеңін тек ғана босану залында өткізу
6. Бала жолдасын бөлу кезеңін активті жүргізу үшін келесі әдәістер қолданылады:
А) 2,0 мл метилэргометринді бұлшықетке енгізу, ерте кіндікті қысу және кесу, кіндікті бақылау тракциясы
Б)10 бірлік окситоцинді бұлшықетке енгізу, бала жолдасы түсуінің үш әдісін күту
В) 10 бірлік окситоцинді бұлшықетке енгізу, ерте кіндікті қысу және кесу, кіндікті бақылау тракциясы
Г) 10 бірлік окситоцинді көктамырға енгізу, ерте кіндікті қысу және кесу, кіндікті бақылау тракциясы
Д) 2,0 мл метилэргометринді бұлшықетке енгізу, бала жолдасы түсуінің үш әдісін күту
7. Босанушы әйел мерзімі жеткен жүктілік ішінің ауруына шағымданады: толғағы 3-4 минут, 50 секундтан. Босанудың бірінші кезеңінде 6 сағат. Р.V.: жатыр мойны жайылған,ашылуы 4 см. Жансыздандырудың қолайлы әдісін таңдаңыз:
А) жыныс нервін блокадалау
Б) жұлынмилық жансыздандыру
В) морфинді бұлшықетке енгізу
Г) эпидуральды жансыздандыру
Д) медикаментозды емес әдісті қолдану
8. Қан ағудың алдын алу шараларына кіреді:
А) Бала жолдасын бөлу кезеңін активті жүргізу
Б) окситоцинді көктамырға енгізу
В) простагландиндер қолдану
Г) метилэргометринді бала басы шығып келе жатқанда көктамырға енгізу
Д) босанған кейінгі ерте кезеңде суық мұз басу
9.Бала жолдасының бөліну кезеңінде физиологиялық қан шығыны босанған әйел дене салмағын құрайды (%)
А) 0,1%
Б) 0,3%
В) 0,5%
Г) 0,8%
Д) 1%
10.Эпидуральды анестезиядан кейін жүкті әйелде болатын жағдайлар:
А) гипертензия, анафилактикалық шок, венозды қайтарымның төмендеуі
Б ) анафилактикалық шок, венозды қайтарымның төмендеуі,венелардың қанға толуы
В) венозды қайтарымның төмендеуі, веналардың қанға толуының артуы, дерматит
Г) анемия, анафилактикалық шок, веналардың қанға толуының артуы
Д) жүрек лақтырысынң күшеюі, анафилактикалық шок, венозды қайтарымның төмендеуі
БЛОК №4. Босану физиологиясы
Сабақ 13. Босануды ауырсыздандыру. Акушерлік көмек көрсету. Босануды ауырсыздандыру әдістері. Ауырсыздандыру заттарының нәрестеге әсері. Қауіпсіз босанулар. Қауіпсіз жүктілік пен қауіпсіз босануды қамтамасыз ету. Қан кетудің алдын-алу
Қорытынды білім деңгейінің жауаптары
-
Г
-
А
-
Д
-
Д
-
А
-
В
-
Г
-
А
-
В
-
Б
№ 14 сабақ
Тақырыбы:Нәрестенің физиологиясы. Жаңа туылған нәрестенің анатомо-физиологиялық ерекшелігі. Жаңа туылған нәрестенің жағдайын бағалау.
Аралық бақылау:
2. Сабақтың мақсаты: студенттерге жаңа туылған нәрестенің жағдайын бағалауды және оларға күтім көрсетуді үйрету.
3. Оқыту міндеттері:
1) Іштегі нәрестенің даму кезеңдерімен таныстыру
2) Жаңа туылған нәрестенің анатомо-физиологиялық ерекшеліктерімен таныстыру
3) Жаңа туылған нәрестенің туылу барысындағы жағдайына баға берумен таныстыру.
4) Жаңа туылған нәрестенің күтім принциптерімен таныстыру
4. Тақырыптың негізі сұрақтары:
1) Ұрықтың физиологиясы. Нәрестенің іштегі әр кезеңде дамуы.
2) Жаңа туылған нәрестенің туылу барысындағы жағдайына баға беру. Апгар шкаласы. Жаңа туылған нәрестенің алғашқы дәреті. Жаңа туылған нәрестенің жылы күтімі. («жылы»айналым).
3) Жаңа туылған нәрестенің анатомо-физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туылу кезеңінің шекаралық жағдайы.
5. Оқу және оқыту әдістері:
1) Бастапқы білім деңгейін бақылау (бастапқы білім деңгейінің тестілері)
2) Оқытушымен бірігіп жұмыс жасау. Кестелер, қосымша материалдарды, фильмдерді пайдалана отырып теориялық материалды талдау.
3) Аз топтарда жұмыс жасау (2-3 студенттен): жағдайлық есептерді шешу
4) Оқытушымен бірігіп жұмыс жасау: түсініксіз сұрақтарды талқылау.
5) Қабылданған білімді қорытынды бақылау (қорытынды білім деңгейін анықтау тестілері).
6)Аралық бақылау (тестілеу)
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Савельева Г.М. Акушерство:Оқулық. / М.: Медицина, 2000. – .219-239, 768-778 беттер.
2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.
Қосымша:
1. Айламазян Э.К. Акушерство: Медициналық ЖООдарына арналған оқулық. 4-басылым., қос./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - 155-174 беттер.
2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Дәрігерлерге арналған әдістеме. 3-басылым өңделген, қайта қаралған, толықтырылған – М., «Триада-Х», 2005. – . 173-181, 182-207, 254-278 беттер.
3. Шабалов Н.П. Неонатология: оқу құралы: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-басылым., өңделген, толықтырылған. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — . 154-222 беттер.
Мэтью Матай, ХаршадСангви, Ричард Дж.Гидоти.Жүктілік және босану кезіндегі асқынуларында көмек көрсету: акушерлер мен дәрігерлерге арналған оқу құралы. Репродуктивті денсаулық және ғылыми зерттеулер.ДДҰ, Женева, 2000. – А37-А46, А56-А80 беттер.
7. Бақылау (бастапқы және қорытынды білім деңгейлерінің тестілері)
СОӨЖ №14 сабақ
1. Тақырыбы: Нәресте физиологиясы. Жаңа туған нәрестенің анатомо – физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туған нәрестенің жағдайын бағалау.
2. Оқытудың мақсаты: жаңа туған сау нәрестенің күтім дағдыларын қалыптастыру.
3. Оқытудың міндеттері:
1) Жаңа туған нәрестенің туған кездегі жағдайын бағалау дағдыларын қалыптастыру
2) Жаңа туған сау нәрестенің күтім дағдыларын қалыптастыру.
4. Өткізудің тәсілі:
Аз топтар бойынша жұмыс жасау (2 – 3 студент): босану бөліміндегі жаңа туған нәрестелердің туған кездегі жағдайын бағалау, жаңа туған нәрестенін алғаш дәретіне көмектесу, неонатологпен бірге жаңа туған нәрестені анасы мен баласы бірлескен палаталарда қарау.
5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
1) Жаңа туған нәрестенің туған кездегі жағдайын бағалау
2) Жаңа туған нәрестені алғаш дәретін орындау.
3) Жаңа туған сау нәрестенің күтім дағдыларын игеру
6. Үлестірме материал:
Сызба – нұсқалар, суреттер
7. Әдебиеттер
Негізгі:
1. Савельева Г.М. Акушерия:Оқулық. / М.: Медицина, 2000. – с.219-239, 768-778.
2. Бодяжина В.И. және т.б., Акушерия. - М.: Медицина, 1996.
Қосымша:
1. Айламазян Э.К. Акушерия: Медициналық ЖОО – на арналған оқулық. 4 – басылым, қос./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 155-174
2. Е.А. Чернуха «Босану бөлімі». Дәрігерлерге нұсқаулар. 3 – басылым, қайта жасалған, түзетілген және толықтырылған – М., «Триада-Х», 2005. – с. 173-181, 182-207, 254-278.
3. Шабалов Н.П. Неонатология: Оқу құралы: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-баспа., түзет.Және толықт. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с. 154-222.
Мэтью Матай, ХаршадСангви, Ричард Дж.Гидоти. Асқынған жүктілік және босану ағымында көмек көрсету: акушер – дәрігерлерге арналған нұсқаулар. Репродуктивті денсаулық және ғылыми зерттеулер. ДДҰ, Женева, 2000. – А37-А46, А56-А80 с.
8. Бақылау
БЛОК №4. Босану физиологиясы
Сабақ14. Нәресте физиологиясы. Жаңа туған нәрестенің анатомо – физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туған нәрестенің жағдайын бағалау
Бастапқы білім деңгей тесттері
1. Адамның құрсақішілік дамуында 2 кезеңді ажыратады:
1.Иә
2.Жоқ
2. Нәрестенің 2 тәулігінде анатомиялық аорта түтікшесінің жабылуы болады:
1. Иә
2.Жоқ
3. Ерте неонатальды кезең ұзақтығы 5 күнді құрайды:
1. Иә
2.Жоқ
4. Қалыпты жағдайда нәрестенің тыныс алу жиілігі 16-20 рет минутына:
5. Жаңа туылған нәрестеде брадикардия –бұл кезде ЖСЖ минутына 100 реттен жоғарылауы:
1. Иә
2.Жоқ
6. Жаңа туылған нәрестенің дене салмағын және бойының ұзындығын босаннан кейінгі бір сағатта өлшеу керек:
1. Иә
2.Жоқ
7. Физиологиялық сағыштану туылғаннан кейінгі 1-ші тәулікте пайда болады:
1. Иә
2.Жоқ
8. Нәрестенің физиологиялық дене салмағы бастапқы дене салмағынан 10% жоғалтпау керек:
1. Иә
2.Жоқ
9. Жаңа туылған жынысы қыз нәрестеде ғана гормональды криз анықталады:
1. Иә
2.Жоқ
10. Жаңа туылған нәресте температурасы 37,4°С гипертермияны көрсетеді ме:
1. Иә
2.Жоқ
БЛОК №4. Босану физиологиясы
Сабақ14. Нәресте физиологиясы. Жаңа туған нәрестенің анатомо – физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туған нәрестенің жағдайын бағалау
Бастапқы білім деңгей тесттерінің жауаптары
-
Иә
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Иә
-
Жоқ
-
Жоқ
-
Иә
-
Жоқ
-
Жоқ
№4 БЛОК. Босану физиологиясы.
Тапсырма №14. Нәресте физиологиясы, анатомо-физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туған нәрестенің жағдайын бағалау.
Қорытынды тест сұрақтары
1. Ұрық қанайналымына тән:
А) овалды тесіктің жабық болуы
Б) төменгі қуыс венада аортаға қарағанда қан құрамында оттегі көбірек
В) төменгі қуыс венада аортаға қарағанда қан құрамында оттегі азырақ
Г) венозды өзекте қан венозды
Д) кіндік веналарында қан венозды
2. Жаңа туған нәресте салмағы 3000,0, 5-тәулікте 2800,0 дейін төмендеді. Салмақ жоғалтуды бағала:
А) физиологиялық
Б) патологиялық
В) шекаралық
Г) болатын
Д) шамадан көп
3. Мерзімі жеткен нәрестенің туылғаннан кейін 1 мин соң тыныс алуы минутына 40-60 тең, ЖСЖ 120 минутына, тері түсі цианозды, гипотония и гипорефлексия байқалады. Апгар бойынша бағала:
А) 6 балл
Б) 7 балл
В) 8 балл
Г) 9 балл
Д) 10 балл
4. Мерзімі жеткен нәрестенің туылғаннан кейін 5 мин соң тыныс алуы минутына 40-60 тең, ЖСЖ 140 минутына, тері түсі алқызыл, рефлекстер и тонусы жақсы. Апгар бойынша бағала:
А) 6 балл
Б) 7 балл
В) 8 балл
Г) 9 балл
Д) 10 балл
5. Нәрестенің мерзімі жеткендігін көрсетеді:
А) нәрестенің жүрек соғысының жағдайы
Б) нәрестенің физикалық даму ерекшелігі
В) Биша май көлемі
Г) жүктілік мерзімі
Д) дене салмағы
6. Нәрестенің физиологиялық жағдайына жатады:
А) кефалогематома, транзиторлы дене қызуы, токсикалық эритема
Б) транзиторлы дене қызуы, токсикалық эритема, жыныстық криз
В) жай эритема, босану ісігі, везикулопустулез
Г) босану ісігі, везикулопустулез, жыныстық криз
Д) транзиторлы гипербиллирубинемия, босану ісігі, везикулопустулез
7. Қалыпты жағдайда нәрестенің гемоглобин деңгейі:
А) 100-119 г/л.
Б) 120-140 г/л;
В) 150-160 г/л;
Г) 160-170 г/л;
Д) 183-233 г/л
8. Емшекпен емізуге абсолютті қарсы көрсетілімдер:
А) шала туу
Б) жыныстық криз
В) галактоземия
Г) Даун синдромы
Д) кесар тілігінен кейінгі кезең
9. Тек емшек еметін балалар физикалық және ойлау жағынан дамудан қалмайды, себебі сүт құрамында:
А) таурин
Б) глобулиндер
В) альбуминдер
Г) триглицеридтер
Д) майда еритін витаминдер
10. Жаңа туған нәресте қызда туған соң 4 күні жыныс жолдарынан жағылмалы қанды бөлінділер пайда болды. Алдын ала қойылған диагноз:
А) геморрагиялық ауру
Б) жыныстық криз
В) босану ісігі
Г) туа пайда болған ақау
Д) вульвовагинит
№4 БЛОК. Босану физиологиясы.
Тапсырма №14. Нәресте физиологиясы. особенности анатомо-физиологиялық ерекшеліктері. Жаңа туған нәрестенің жағдайын бағалау.
Қорытынды тест сұрақтарының жауаптары:
-
Б
-
А
-
А
-
Д
-
Г
-
Б
-
Д
-
В
-
А
-
Б
№5 Блок. Босану патологиясы.
Достарыңызбен бөлісу: |