Сұрақтар:
Тьюторлық іс-әрекеттің мәні әртүрлі ғасырларда қалай өзгерді?
Тьютор – жаңа қызметті игеру үдерісін сүйемелдейтін адам. (Т.М. Ковалева)
Тьютер мамандығы «мұғалім, білім беру, мектеп, оқу» термендерімен қос жүретін термин болып табылады. Тьюторлық қызмет тарихи жағдайларға және білім беру қажеттіліктеріне байланысты үлкен өзгерістерге ұшырап отырды. Тьютер қызметінің әрекеті мен қызметінің даму кезеңдеріне тоқталатын болсам:
— XIV ғасыр (пайда болу кезеңі) Бұл кезеңде нақты «Тьютер» термені қолданылмай, жалпылама түрде қарастырылды. Ұлыбританияның “Оксфорд”, “Кембридж” университеттерінде бастау алған. «Тәрбиеші, тәлімгер» ретінде түсіндірілді.
— XVI ғасырдың аяғы - тәрбиеші университеттік білім беруде орталық тұлғаға айналады, ең алдымен қамқорлықтағыларды тәрбиелеуге жауапты. «Қамқорлықтағыларды» деп отырғанымыз- кей себептерге байланысты ата-аналарынан айырлыған балалар санаты. Сол санаттағы балалардың білім алуына, дамуына себепкер болушы тұлға.
— XVII ғасыр тьютордың қызметі өсіп келеді – білім беру міндеттерінің маңызы арта түседі және тьюторлық жүйе ресми түрде ағылшын университеттері жүйесінің бір бөлігі ретінде танылады. Осы кездең бастап ерекше білім алуды қажет ететін балалармен жұмыс жасалу, білім беру, тәрбиелеу, дамыту әрекеттері қосыла түсті.
ҚР қарастыратын болсақ, соңғы жылдардың нәтежелері бойынша, қазіргі уақытта білім алуы үшін ерекше жағдайды қажет ететін балалар саны күрт өсуде. Қуантатын нәтеже емес, алайда, білім бөлімі мен әкімшілік жағынан түрлі, қолжетімді жағдайлар жасалуда. Мысалы, соңғы жылдары бұл топтағы балалар тең дережеде, ортақ білім алып, әлеуметтік ортамен байланысқа түсу мақсатында ата-ананың қалауымен мектеп, балабақша топтарына қатысуына құқықтары анық көрсетілді. Қазіргі әрекеттерге тоқталсақ, оқудан тыс тьютор мына міндет-қызметтерге назар аударуы керек:
Өзінің қызмет саласына қатысты нормативтік-құқықтық актілердің мазмұнын білу;
Студенттерге өз құқықтары мен міндеттерін мәлімдеу; студенттерді ҚазҰМУ студентінің Ар Кодексі, ҚазҰМУ ішкі тәртіп ережесі, «Қазақстан-2050» стратегиясы, жемқорлыққа қарсы саясаты туралы бағдарламасымен және білім, ғылым, жастар саясаты саласындағы нормативтік құжаттармен таныстырып, оның орындалуын қаматамасыз ету;
Студенттердің университет оқыту жүйесінің жаңа әдістері мен тәртіптеріне тез бейімделуіне көмек көрсету;
Студенттердің өздігімен білім алу, өзін-өзі тәрбиелеу, өзін-өзі бақылау дағдыларының дамуына себепкер болу;
Ақпарат және білім кеңістігінде бейімделуге жемдем ету;
Білім беру үдерісінің қатысушыларымен серіктес қарым-қатынас құруға көмектесу;
Топта сабақ беретін оқытушылармен байланыста болу;
Университет жұмыстары жайындағы ақпаратттарды игеру.
Достарыңызбен бөлісу: |
