І бөлім. Азамат тарихында білім берудің, мектептің және педагогикалық ой- пікірлердің дамуы
жүктеу/скачать 1.23 Mb.
|
| Ежелгі Грецияның білім беру жүйесінің теориялық негізін жасаған грек философтары- Платон, Аристотель, Сократ т.б. Олардың философиялық-педагогикалық ой-пікірлері еңбектерінде өте жақсы сипатталған.
Платон тәрбиені мемлекет тарапынан ұйымдастыру керек деген (трактаттары «Мемлекет», «Заңдар») Тәрбие адамдардың жақсы қасиеттерін күшейтуге бағытталу тиіс, олардың рухани идеяларын дамытуға байланысты деген. Педагогиканың мақсаты – адамның бойындағы жағымды табиғи қасиеттерін әбден жетілдіру, деп есептеген. Өте жоғары талапты Платон жастарды тәрбиелейтін тәлімгерге қойған- ол жоғары рухтық идеяны қамтамасыз ете алатын болу керек, оның өмірлік принципі - Әділдік және Жарасымдық орнату. Платон теориялық педагогикамен шектелмей, Афина қаланың жанында Академия мектебін ашқан. Кейін бұл мектеп антикалық идеалистік философияның ортасы болып қалыптасты (бұнда алғашқы философиялық білімін Аристотель алған). Аристотельдің трактаттарында («Саясат», «Әдеп», «Рух туралы») педагогика, тәрбие мәселелері зерттелген. Аристотель адамның кейбір психикалық қызметін талдаған (ойлау, есте сақтау, көңіл-күй т.б.). Адам бойында үш түрлі рухани күштері бар: 1) тамақтану, ұрпақ тарату; 2) сезімтал болу; 3) саналы түрде ойлану. Сондықтан, тәрбие үш топқа бөлінеді: дене, адамгершілік, ақыл-ой тәрбиесі. Тәрбиенің мақсаты- адамның рухын жоғары деңгейге жеткізу.Аристотельдің ашқан Ликей мектебі бірнеше ғасырлар өмір сүрді. Афиналық тәрбие жүйесінің белгілі өкілі Сократтың шәкірті Платон болған. Ауызша баяндау әдісі негізінде өз әдісін қалаған – сократтық әңгімелесу. Сократтың шеберлігі - әңгімені құрастырғанда шәкірттерін шындық пен ақиқат жолын табуға әкелу («майевтика»). Сократтың ойынша, адам табиғатынан жақсылыққа ұмтылады, тәрбие барысында осы құндылықты негізге алып, жас ұрпақты жақсылыққа, жігерлікке, адамгершілікке баулуға болады. Қоршаған орта адам табиғатына кедергі жасайды, одан құтылу үшін адамға білім, тәжірибелі пайдалы іс-әрекет қажет, деген. Сократтың педагогикалық ой-тұжырымдары:адам өміріндегі мақсаттардың ішіндегі ең бастысы – рухани;жақсылық пен шынайылыққа бағытталған адамның ақыл-есі;жеке және қоғамдық тұрмыс арасындағы қарсылықты болдырмау бағыты;ұстаздың міндеті – оқушының күшті рухани күшін ояту;өзін-өзі тану – адамның мүмкіндіктерін көрсетудегі ең дұрыс жол.Оның диалектикалық басты жетістіктерінің бірі – диалектикалық дау (майевтика). жүктеу/скачать 1.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|