ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ
Биологиялық химия кафедрасы
Нуклеин қышқылдарының құрылысы және қызметі
Барлық факультеттің студенттеріне арналған
ОҚУ ҚҰРАЛЫ
Қарағанды 2004
Авторлары: кафедра меңгерушісі, профессор Л. Е. Муравлева, доцент Т. С. Омаров, оқытушылар Х. Р. Әбдіқадырова, Е. Ө. Тілепбекова
Пікірші: доцент Н. У. Таңқыбаева
Кафедра отырысында бекітілді хаттама №____ ________2004 ж
Кафедра меңгерушісімен бекітілді_________________________
Медико-биологиялық және фармацевтік факультеттердің ӘК бекітілді
Хаттама № ________ ____________ 2004 ж
Төрайымы _____________________________________________
Нуклеин қышқылдарының құрылымы
Нуклеин қышқылдары – гетерополимерлер, мононуклеотидтер олардың мономерлері болып саналады. Мононуклеотидтердің құрамына пуриндік немесе пиримидиндік азот негіздері, пентоза және фосфор қышқылдарының қалдықтары кіреді. Пуриндік негіздерге аденин және гуанин, ал пиримидиндерге – цитозин, тимин және урацил жатқызылады.
Пентоза: рибоза немесе дезоксирибоза фураноздық форма түрінде НҚ-ң құрамына кіреді және азоттық негізбен N-гликозидтік байланыспен байланысқан. Мұндай қосылыс нуклеозид деп аталады. Пуринмен байланыста болған жағдайда атына озин – суффиксі қосылады: аденозин, гуанозин, ал пиримидиндерге – идин: тимидин, цитидин.
Фосфор қышқылының қалдығы (Н3РО4) пентозаға 5-ші жағдайда қосылады. Мұндай қосылыстардың атауы нуклеозид атауына сәйкес келетін фосфор қышқылының қосылуын көрсететін орынға «фосфат» сөзін қосқанда түзіледі. Қалдықтардың санына байланысты моно-, ди- және трифосфаттар болады (аденозин-5-трифосфат, АТФ), ГМФ, ЦМФ, ТДФ, УТФ.
Достарыңызбен бөлісу: |