Экономика негіздері пәні бойынша дәрістер
жүктеу/скачать 0.93 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Таза (стандартталған) олигополия
- 3. Ерекшеленген (дифференциацияланған) олигополия
- MC=MR
- 2. Табиғи монополияларды мемлекет тарапынан реттеу
| 1. Табиғи олигополия – ұзақ мерзімдік ең төменгі орташа
шығындармен барлық нарыққа өнімнің белгілі бір түрін бірнеше фирмалардың сатуымен ерекшеленетін олигополияның бір түрі. 2. Таза (стандартталған) олигополия – біртекті (стандартты) өнімді (мысалы, металл, шикі мұнай, т.б.) өндіруді жоспарлаған бірнеше ірі фирмалардың нарықта әрекет етуін сипаттайтын олигополия нарығының бір түрі. 3. Ерекшеленген (дифференциацияланған) олигополия – нарыққа әртүрлі (ерекшеленген) өнімдерді (мысалы, автомобиль, тұрмыстық техника, т.б.) бірнеше ірі фирмалардың шығарып сатуын сипаттайтын олигополия нарығының бір түрі. Ал MC=MR болғанда, фирма оңтайлы өнім көлемін шығаруға жетеді. Бұл – шектеулі шығарылым тәртібі. 3. Монополияға қарсы реттеудің мәні мен әдістері Қазіргі уақытта таза монополия нарығын мемлекет тарапынан реттеудің әлемдік тәжірибе тұрғысынан қалыптасқан бірнеше тәсілдері 24 бар, яғни монополиялық билікті қысқартудың негізгі тәсілдері мыналар болып табылады: 1. Монополияға қарсы заңдар – фирмалардың қоғамға зардап шектіретін монополиялық билікті көбейтуіне қарсы бағытталған шаралар. Мұндай заңдылықтардың негізгі мақсаты – ірі фирмалардың бірігуіне, бәсекелестікті әлсіретуге, монополияны орнатуға, яғни олардың бірігуіне рұқсат бермеу арқылы құрылымдық салаларды реттеу. 2. Табиғи монополияларды мемлекет тарапынан реттеу (тікелей және жанама). 3. Мемлекеттік меншікті қалыптастыру, яғни жеке иеліктегі табиғи монополияны реттеудің орнына, мемлекет өзі монополияны иемденуші бола бастайды. Дегенмен, тәжірибе көрсеткендей, пайдаға ұмтылу – фирманы кәсіби басқарудағы тіректі кепіл болып табылады. Сонымен, монополиялық іс-әрекеттерді мемлекеттік реттеу салалық ұсынысты ұлғайту мақсатында жүзеге асырылады және ол монополиялық әрекеттерді жоюға бағытталған құқықтық нормалар, монополияның нарықтық билікті жүзеге асыру мүмкіндіктерін шектейтін экономикалық іс-шаралар сияқты әдістер арқылы жүргізіледі. жүктеу/скачать 0.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|